Morgunblaðið - 28.12.2018, Blaðsíða 29

Morgunblaðið - 28.12.2018, Blaðsíða 29
Ég sá Valgarð fyrst á Akur- eyri þegar hann leigði hjá frænku minni Hlíf á Gilsbakka. Valgarður fékk athygli vegna þess hve sérstakur hann var, greindur, sjálfstæður í hugsun og hegðan. Valgarður þótti vera hlédræg- ur og dulur. Óvenjulegt var að menntaskólanemi þætti svo áhugaverður hjá vandalausum en líka að hann ylli húsráðendum áhyggjum. Vegna þess að Val- garði fannst MA gamaldags, of lítil áhersla væri lögð á náttúru- fræði og heimspekilega yfirsýn vantaði. Í þessum íhaldssama bæ var fólk ekki vant gagnrýnni hugsun. Þar var kominn ekta Valgarður sem stóð með sjálfum sér. Hann var ákveðinn, rökfastur, viljasterkur og heimspekilega sinnaður, mikill náttúruunnandi en eilítið stíflyndur. Það var eitt af aðalsjarmaeinkennum Val- garðs hve mikill frumlegur frum- kvöðull hann var. Valgarður hélt sínu striki, þrátt fyrir að yfirboð- urum gæti mislíkað. Mig grunar að vísindasamfélagið hafi oft ekki metið Valgarð að verðleikum vegna þess að hann passaði gjarnan ekki inn í ákveðinn hugs- anahátt. Unglingsstelpan ég varð forvitin um þennan sérstaka sveitastrák frá Hléskógum og vildi sjá eintakið Valgarð. Ég fór því á Gilsbakkann til að sjá undr- ið. Það urðu viss vonbrigði því ekkert óvenjulegt kom í ljós, bara myndarlegur piltur með óvenjulega fallegt, dökkt og þykkt hár. Þá óraði mig ekki tólf ára að ég ætti eftir að kynnast persónunni Valgarði vel mörgum árum síðar þegar hann varð mág- ur minn. Ég hitti Valgarð aftur ásamt Katrínu hjá tengdafor- eldrum. Ég var trúlofuð Agli litla bróður Valgarðs en þeir bræður voru afar nánir þótt margt gæti borið á milli þeirra. Sterku tengslin úr æsku voru alltaf yf- irsterkari og kom það æ meira í ljós þegar báðir fullorðnust. Val- garður og Egill voru afar ólíkir í útliti en andlega mjög líkir. Bráð- gáfaðir báðir og sérstaklega skemmtilegir menn. Valgarður hafði sérstakan Valgarðshreim og það var unun að heyra Val- garðsspekina því hún var ólík allri annarri speki hjá venjulegu fólki. Maðurinn var hafsjór af fróðleik um allt milli himins og jarðar. Allir sem þekktu til Val- garðs vita um ást hans á Íslandi og íslenskri náttúru. Það voru ekki mikil samskipti milli bræðr- anna Valgarðs og Egils á náms- árum erlendis, annar í London og hinn í Kaupmannahöfn. 68-kyn- slóðin var í algleymingi þessi árin og þeir bræður höfðu misjafnar skoðanir á mörgum málum. Egill hélt sennilega að Valgarður væri of íhaldssamur og Valgarður hélt sennilega að Egill væri of mikill sósíalisti. Þetta reyndist auðvitað vera della því þetta voru of víð- sýnir menn til að trúa á flokka- pólitík. Þeir urðu meira sammála um menn og málefni þegar á leið. Þegar ég kveð Valgarð mág minn þakka ég honum fyrir ómetan- lega hjálp við andlát Egils. Sjálf- ur lenti Valgarður í áföllum sem ristu djúpt. Í einstakri bók Val- garðs, Steinaldarveislunni, segir hann um erfiðasta áfall lífs hans „það hverfur aldrei sá harmur, en þó fer hann með áratugunum í meiri fjarska“. Ættin hefur misst mikinn höfðingja og reyndar þjóðin öll. Innilegar samúðar- kveðjur til fjölskyldunnar og allra sem elskuðu Valgarð. Guðfinna Eydal. Minning mín um góðan vin. Römm er sú taug sem tengir okkur félagana saman. Þegar hlekkur brestur finnum við öll til. Síðast þegar ég hitti Valgarð kom hann með handritið að ævi- sögu sinni og sýndi mér og sagði mér sveitasögur úr Eyjafirði þar sem ættir okkar lágu saman um Laufás. Við spjölluðum um áhrif magnesíum á orkugjafann ADP, um ljóð og listir og lífsins ævin- týri beggja. Þegar allt var sagt og farið að halla degi löbbuðum við upp á Hólatorg heim til hans og ég heilsaði upp á Katrínu, sem þá var að búa sig undir utanlandsferð. Valgarður var einstakur í okkar hópi. Blessuð sé minning hans. Ég sendi Katrínu og fjöl- skyldu innilegar samúðar- kveðjur. Laufey Vilhjálmsdóttir. Valgarður Egilsson var eftir- minnilegur maður, hreinskipt- inn, hnitmiðaður og oft hnyttinn í tilsvörum, hugmyndaríkur; veitull og gestrisinn, og þau hjón bæði. Valgarður var hraust- menni og hafði ánægju af að reyna á sig, vildi ljúka fyrirhug- aðri göngu á fjallstind þótt veður hefði versnað, gat átt það til að taka fyrirvaralaust stutt tilhlaup og stökkva heljarstökk, þegar og þar sem slíks var síst von, eða reyna krafta sína á sverum rótarhnyðjum sem rekið hafði á eyðilega strönd. Þar á milli var ráðist til atlögu við lífsgáturnar. Það var ekki leiðinlegt að vera í slíkum félagsskap. Valgarður valdi sér líf- og læknisfræði að starfsvettvangi, helgaði sig rannsóknum. Hann var þó fremur kunnur þjóð sinni sem listamaður og listunnandi, hafsjór fróðleiks um land og sögu, einkum um þær slóðir þar sem hann var upp runninn. Svo fjölbreytt viðfangsefni sundruðu honum ekki; þvert á móti voru þau sem ein heild og runnin af einni rót í persónu hans. Val- garði var framandi og vanþókn- anleg sú stefna í vísindum sem hólfar fyrirbærin niður í skýrt afmörkuð viðfangsefni, sér-fræði sem horfa ekki út fyrir sín hólf; hann tók sem dæmi orð skurð- læknis sem á að hafa skrifað í skýrslu: „Aðgerðin heppnaðist en sjúklingurinn dó.“ Fyrir Val- garði var sú innsýn í lífið sem vísindin veita í upphaf þess og viðgang frá hinu örsmáa til hins stærsta og flóknasta, órjúfan- lega tengd persónulegri reynslu og skilningi, þeirri sýn sem list og heimspeki birta. Þetta tjáði hann vel í bók sinni Steinaldar- veislan, sem kom út árið 2014. Að formi til er hún endurminn- ingabók, en um leið hugleiðing, ekki bara um líf sögupersónunn- ar heldur lífið almennt. Einn áhrifamesti þáttur þeirrar bókar er skýrt ljós sem hún varpar á þá römmu taug sem bindur hvern mann upphafi sínu, taug sem margir leyfa að veðrast og hyljast ryki, en Valgarður lagði rækt við. Leið hans varð löng frá bernsku við nyrsta haf, í ör- skotsfjarlægð frá hörðu lífi sjó- sóknara og hákarlaveiðimanna, út fyrir landsteina og inn í heim vísinda og lista, en hann lét aldr- ei fenna í slóðina. Valgarður var ritfær maður og drátthagur, og sér þess víða merki. Listrænir hæfileikar hans hygg ég þó að hafi fundið sér bestan farveg í ljóðum og ljóðrænu. Hér er ekki vettvang- ur til að fjalla um margvíslega viðleitni Valgarðs til sköpunar, en þó vil ég nefna það verk sem mér þykir vænst um og finnst hafa náð best að tjá hug hans og tilfinningar á þann sammann- lega hátt sem einkennir góða list. Það er bókin Dúnhárs kvæði (1988). Hún er helguð minningu sonarins efnilega sem þau Katr- ín misstu barnungan. Þar eru saman komin og hvergi betur tjáð mörg þau minni sem ganga gegnum skáldskap Valgarðs, ekkert er ofsagt, en saman flétt- ast harmurinn og þakklætið fyr- ir lífið og undur þess, einnig líf þeirra sem hafa kvatt. Við Unnur vottum Katrínu og öðrum aðstandendum Valgarðs samúð okkar en samgleðjumst þeim líka að eiga minningar um góðan og skemmtilegan dreng. Vésteinn Ólason. Læknirinn, vísindamaðurinn, háskólakennarinn, skáldið, rit- höfundurinn, teiknarinn, vinur minn Valgarður Egilsson er lát- inn. Þar fór fjölhæfur maður og góður drengur. Leiðir okkar lágu fyrst saman haustið 1961 en hann var í hópi dugmikilla norðan- manna, sem þá hófu nám í lækna- deild HÍ. Valgarður vakti athygli okkar skólafélaganna íhugull, skarpgreindur og fjölhæfur ung- ur maður, alinn upp í smábæ á landsbyggðinni með gildismat, sem var nokkuð ólíkt okkar höf- uðborgarbarnanna. Með okkur tókst góð vinátta og nokkur hóp- ur læknanema las saman fræðin og ræddi heimsmálin og við hvöttum hvert annað fyrstu 3-4 árin. Ekki voru þá fjöldatak- markanir í deildinni heldur kom- ust allir áfram, sem stóðust próf. Liðsandinn var því góður og við glöddumst yfir velgengni hver annars og það hefur einnig verið raunin æ síðan. Við Valgarður völdum okkur síðan sérgreinar tengdar krabba- meinun. Hann ákvað að hverfa inn í heim sameinda- og frumu- líffræði og leita líffræðilegra- þátta,sem leyfa hinum óboðnu gestum að setjast að í líkama manna, vaxa þar og komast fram hjá varnarkerfi líkamans og leggja marga að velli. Þar varð honum mikið ágengt enda áhug- inn, einbeitingin og þolinmæðin til staðar í ríkum mæli og hann fann sér góða samstarfsmenn. Ég hef aftur á móti tekizt á við að meðhöndla fólk, sem greinzt hef- ur með krabbamein þar sem iðu- lega þarf að beita þungri og lang- vinnri meðferð. Á báðum sviðum hefur náðst mikill árangur, ekki sízt varðandi skilning á tilurð og framgangi sjúkdómsins. Þar á meðal eru erfðir veikleikar, sem geta leitt til aukinnar hættu á krabbameinum meðal arfbera. Þar er framlag Valgarðs mark- tækt. Við Valgarður höfðum alla tíð veruleg samskipti og ætíð fór ég fróðari af fundi hans. Hann hafði þann sið að skýra mál sitt með einföldum pennateikningum, enda snillingur með pennann, teiknaði betur en flestir. Valgarður var fagurkeri þegar kom að listum alls konar, hagyrð- ingur, góður penni, unni sígildri tónlist og var fenginn til að stýra Listahátíð í Reykjavík fyrrum. Mest unni hann þó landinu okk- ar, fegurð þess og óútreiknan- legri náttúru. Hann naut sam- vista við óbyggðirnar og var óspar á að fræða samferðamenn um sögu landsins og staðhætti. Í einkalífi var Valgarður gæfu- maður. Hann var í rúma hálfa öld kvæntur Katrínu Fjeldsted heilsugæzlulækni, sem lifir mann sinn. Við Rakel sendum henni og fjölskyldunni innilegar samúðar- kveðjur. Sigurður Björnsson. Dauðinn gerir ekki boð á und- an sér og það kom mér því nokk- uð á óvart þegar móðir mín hringdi í mig að morgni 17. desember og sagði mér fráfall Valla frænda. Valli var ekki svo gamall, var 78 ára. En síst hefði hann viljað veslast upp á ein- hverju dvalarheimilinu, en fékk friðsæla en snögga ferð yfir „mörkin“. Hefði ekki viljað hafa það öðruvísi, að ég tel. Valgarður móðurbróðir minn var sérstakur maður og eftir- minnilegur þeim sem honum kynntust. Hann var náttúrubarn og heimspekingur, skáld og rit- höfundur, lífskúnstner og heims- maður, fræðimaður og fræðaþul- ur, aristókrat og sveitamaður, í senn nútímalegur og framúr- skarandi vísindamaður á sviði krabbameinslækninga og á sama tíma hálfgerður fornmaður í háttum og hugsun, og gerði kannski svolítið í því að vera þannig. Vildi vera eins og forfeð- ur sínir, sem báru svipmót Eyja- fjarðarfjallanna í andlitinu, og þurfti að sofa með þrjá kodda því hann var svo herðabreiður! Valli frændi var velgjörðarmaður minn og vinur. Þau Katrín buðu mér að dvelja vetrarlangt að Hólatorgi, mitt fyrsta ár í Há- skóla Íslands. Löngum stundum sátum við frændur að skrafi um landsins gagn og nauðsynjar, ekki síst Íslendingasögur. Þær voru í uppáhaldi hjá Valla. Verndun íslenskrar náttúru var honum einnig sérstakt hugðar- efni. Þar hafði hann ákveðnar skoðanir og hugsunin um þau efni var ekki alltaf bundin fyrir- framgefnum formúlum. Hann spurði mig eitt sinn hvað Herðu- breið kostaði mikla peninga, 1 milljarð eða 10? Ég hváði við og fannst þetta furðuleg spurning, hvernig getur fjall haft eitthvert verðmæti? Það er bara þarna, og allir geta farið um fjöllin frjálsir ferða sinna. En það sem hann var að kenna mér með þessu var að land gæti haft verðmæti sem slíkt, án þess að það væri nýtt til iðnaðar eða slíkra hluta. Hvað væru menn tilbúnir að borga fyrir að hafa Ísland ósnortið land að ei- lífu? Svona var hugsun hans frjáls og óhefðbundin. Valgarður leitaði mjög á forn- ar æskuslóðir á síðari árum. Hann varð öðrum mönnum fróð- ari um slóðir forfeðranna í Fjörð- um, Flateyjardal og Látraströnd. Varð einn eftirsóttasti leiðsögu- maður þess svæðis og margir njóta minninga af leiðsögn hans þaðan. Það er ekki alltaf sólskin í Fjörðum. Sólin skein ekki heldur alltaf í lífi Valla frænda. Hörm- ung reið yfir er Bragi bróðir hans lést í flugslysi á Öxnadalsheiði. Það varð Valgarði mikið áfall. Enn knúði sorgin dyra er þau Katrín misstu son sinn, Einar Véstein, barnungan árið 1979. Slík áföll hafa varanleg áhrif, og mér fannst ég stundum merkja það á Valgarði, að lífið hefði mátt fara mýkri höndum um við- kvæma sál. En áfallahjálp var sjálfsagt engin til á þessum tím- um, og Hléskógamenn bera til- finningar sínar lítið á torg. Við fjölskyldan á Selási 12 á Egilsstöðum vottum fjölskyld- unni að Hólatorgi innilega samúð vegna fráfalls Valla frænda. Ég er þakklátur fyrir að hafa kynnst Valla og óska honum góðrar ferð- ar um græna Flateyjardali og Fjörður eilífðarinnar. Guð blessi minningu Valla frænda. Þórður Mar Þorsteinsson. Við þær sorgarfréttir að Val- garður Egilsson sé horfinn okkur skólafélögunum hvarflar hugur- inn norður í Menntaskólann á Akureyri haustið 1958 þegar hann, sem nýr nemandi í skól- anum, bættist í hópinn okkar. Hann var ekki einungis óvenju- vel á sig kominn líkamlega, og setti Íslandsmet í sundi um vet- urinn, en hann var líka óvanalega frjór og skapandi í hugsun og forvitinn um lífið og tilveruna, en hann fór sínar eigin leiðir í orðum og athöfnum. Því má segja um hann eins og stóð í kvæði sem við lásum í menntaskóla: „Hann batt eigi bagga sína sömu hnútum og samferðamenn.“ Hann var mikill íslenskumaður, og ég man eftir því þegar íslenskukennarinn var að láta okkur tæta sundur ljóðið Fáka Einars Benediktssonar í setningahluta. Þá var nú lítið eft- ir af ljóðrænni andagift kvæðis- ins og þetta ofbauð fegurðar- skyni Valgarðs, sem sagði stundarhátt: „Mikil andskotans vitleysa er þetta.“ Kennarinn sagði ekkert en roðnaði, lokaði bókinni og gekk út. Það hefði enginn nema Valgarður getað leyft sér þetta. Við áttum margar góðar stundir saman í menntaskóla og háskóla, og á þessum tíma var sí- leitandi hugur hans að mótast fyrir þau verkefni, sem síðar biðu. Eins og vænta mátti fyrir jafn fjölhæfan einstakling átti Val- garður dálítið erfitt með að velja sér lífsstarf enda fór það svo að hann skipti starfsævi sinni milli lista og vísinda og gerði hvoru tveggja góð skil. Í frítíma sínum tileinkaði hann sögu þjóðarinnar og náttúru landsins drjúgan skerf. Leiðir skildi þegar við fór- um til útlanda í sérnám. Ég hitti hann sem snöggvast fyrir utan Hressingarskálann daginn áður en ég fór til Svíþjóðar og spurði hann hvað hann ætlaði að gera. „Ætli ég fari ekki til London og reyni að tangera cancerinn,“ sagði hann, og það gerði hann svo sannarlega. Ég fletti upp í Web of science og þar er hann skráður fyrir 66 greinum, sem flestar fjalla um rannsóknir á krabba- meini, og það er vitnað til hans 5.630 sinnum. Mér þykir þó vænna um listamanninn og rit- höfundinn Valgarð, enda kynnt- ist ég honum betur á þessum mótunarárum okkar. Fyrir hönd skólasystkina hans í mennta- skóla og háskóla kveð ég hann með söknuði og trega og sendi Katrínu og fjölskyldunni innileg- ar samúðarkveðjur. Davíð Gíslason læknir. Okkur systrum er það bæði ljúft og skylt að kveðja frænda okkar og vin með nokkrum orð- um. Valgarður var um margt sér- stakur maður, nokkuð forn í hátt- um og einstakur hugsjónamaður. Okkur þótti vænt um þennan frænda okkar og litum upp til hans. Ein af fyrstu minningunum er þegar hann sem unglingur var fenginn til að passa okkur heima á Lómatjörn þegar foreldrar okkar þurftu að bregða sér frá. Valgerður, sameiginleg amma okkar, hefur líklega einnig brugðið sér af bæ. Valgarður settist við borðstofuborðið og fór að teikna. Þetta voru ekkert ann- að en töfrar sem birtust á blaðinu að okkar mati. Við höfðum aldrei séð neitt þessu líkt. Þar með hafði Valli frændi hlotið ákveðinn sess í hjörtum okkar. Árin liðu og samskipti voru minni um tíma enda Valgarður í námi og að sinna starfi sínu sem læknir. En síðan gerðist það að Valgarður fór að sýna fæðingar- sveit sinni og ekki síst óbyggð- unum á Gjögraskaga meiri og meiri áhuga. Hann var betur að sér um sögu og örnefni þar um slóðir en nokkur annar. Hann var afar vinsæll leiðsögumaður í Fjörðum og á Flateyjardal og nú í sumar sem leið fór hann með eldri borgara af höfuðborgar- svæðinu um þetta svæði, sem reyndist síðasta ferðin. En þó svo að hans njóti ekki lengur við þá var hann duglegur að miðla þekkingu sinni til þeirra sem yngri eru. Hjálpsemi hans á því sviði verður seint þökkuð. Í bók sinni Steinaldarveislunni segir Valgarður frá lífinu í sveit- inni okkar fyrr og síðar. Það var tekið eftir því hversu mjúkum höndum hann fór um sveitung- ana. Það besta var alltaf dregið fram. Hann hafði skemmtilegt skopskyn og segir m.a. um ömmu okkar og afa á Lómatjörn að Guðmundur hafi ráðið þegar þau hjónin voru sammála. Skemmti- lega að orði komist. Langskólanám Valgarðs breytti engu um það að hann hafði mikið dálæti á störfum til sjávar og sveita. Hann sagði ein- hverju sinni þegar hann hafði verið ferjaður á bát út í Þöngla- bakka og meðferðis voru strákpollar sem kunnu vel til verka að verkvitið væri svo fal- legt. Minningin um merkan mann mun lifa. Við vottum fjölskyldu Val- garðs dýpstu samúð. Sigríður, Valgerður og Guðný Sverrisdætur. Það var að kvöldi dags á Ab- ingdon Road í Suður-London fyr- ir aldarfjórðungi, Vilmundur, ég og strákarnir okkar vorum inni í stofu og áttum ekki von á nein- um. Þá var allt í einu bankað létt á gluggann ég var sú sem stóð upp og dró gardínuna aðeins frá og leit varlega út í myrkrið. Sé ég ekki andlit Valgarðs rétt fyrir ut- an, hann hafði verið að koma úr flugi frá Íslandi og datt í hug að „droppa“ við. Ég hugsa að mér hafi hálfbrugðið því þetta er mér mjög minnisstætt. Það var ætíð notalegt að fá Valgarð í heim- sókn, hann og Villi voru miklir vinir, á kafi í vísindum og höfðu mikið að tala um og ekki bara vís- indi sem betur fer. Á þessum tíma var ég með ákveðið skúlp- túrverkefni í gangi og sýndi hann því mikinn áhuga og skilning bæði með orðum og teikningum, en skissubók Valgarðs var alltaf innan seilingar og svörtu túss- pennarnir. Hann var góður við strákana okkar, Davíð, Guðna og Ragnar Óla, spjallaði mikið og í einni af ferðum Valgarðs til okk- ar í Norbury kom Vésteinn sonur hans með honum. Man ég eftir honum og okkar strákum við borðstofuborðið, fjórir drengja- kollar að grúfa sig yfir þétt teikn- aða skissubók Vésteins. Hann var að sýna þeim teiknimynda- sögu sem hann var að vinna við. Önnur minning nær aldamót- um er mér ofarlega í huga, þá höfðum við flutt en bjuggum á svipuðum slóðum, þetta var rað- hús með mjóum löngum bak- garði. Í garðinum var pallur, með alls konar plöntum í pottum og heilmikill gróður dreifður um garðinn. Einnig var þar gróður- hús, neðar var upphækkuð tjörn, þá kanínubúr og enn neðar við bakhliðið var pallur og garðskáli. Þannig að í gegnum garðinn var ekki bein og greið leið hvorki til að sjá né ganga og til að hefta út- sýnið enn frekar var tausnúra. Valgarður var í heimsókn, það var sumar, sól og áliðið morguns og snúrurnar hjá mér voru þakt- ar sængurfatnaði sem blakti í golunni. Ég ætlaði að bjóða Val- garði upp á kaffi en gat ekki fundið hann innandyra, svo ég fór út að leita. Ég fann hann allra neðst í garðinum hulinn blakt- andi tauinu á snúrunni, hann sat þar með bók á hné og var að skrifa. Ég minnist Valgarðs með hlýju, hann var einstakur og góð- ur drengur. Kæra Katrín og fjölskylda, innilegar samúðarkveðjur. Guðrún Nielsen. Fjölmennur hópur göngufólks er ferðbúinn á upphafsstað göngu á Siglufirði. Göngufólk í tilheyrandi goretex, flís og skel með stafi og bakpoka eins og vera ber í fjögurra daga göngu þar sem ferðast er um óbyggðir með allt á bakinu. Einn göngu- maður sker sig þó úr hópnum. Hann er í síðum frakka, í skyrtu og með bindi og í svörtum og hvítum Puma-íþróttaskóm og með tveggja metra broddstaf í hönd. Það er fararstjórinn sjálf- ur, Valgarður Egilsson. Þrjár mínútur í brottför hvísla ég að Valgarði: „Viltu ekki fara að hafa þig til?“ Valgarður horfir á mig hissa og hvíslar á móti: „Ég er tilbúinn.“ Og það var hann svo sannarlega. Þessi fatnaður var staðalbúnaður hjá Valgarði og einhvern tímann sagði hann okk- ur ferðafélögunum að hann léti Siglfirðinga aldrei sjá sig bind- islausan. Og klukkan tíu hófst ferðin. Valgarður steig fram og hóf sína leiðsögn. Fjögurra daga leiksýning var hafin þar sem Val- garður var í senn leikstjóri, hljóðmaður, ljósameistari og ein- leikari og spilaði á náttúruna, söguna, búsetuna þannig að þátt- takendur hurfu áratugi og aldir aftur í tímann og allt umhverfið lifnaði við í yfirburða snjallri leið- sögn Valgarðs. Þarna var Val- garður á heimavelli, náttúrubarn frá æskuárum sínum með sterk- ar rætur á Höfðaströndina og út í SJÁ SÍÐU 30 MINNINGAR 29 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. DESEMBER 2018

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.