Náttúrufræðingurinn - 2018, Blaðsíða 51
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
51
Í nágrenni Bláfellshólma, bæði
austan Hvítár og vestan, hefur jarðvegs-
rof verið talsvert. Þar er land víða blásið
ofan í mel eða grjót en hefur sums staðar
gróið upp að nýju.
Vegna náttúrulegrar einangrunar
hefur Bláfellshólmi að mestu verið
friðaður fyrir búfjárbeit. Jón Karls-
son, bóndi í Gýgjarhólskoti í Biskups-
tungum, telur að kindur hafi þó einstaka
sinnum komist út í hólmann, sennilega
hrakist úr Sandártungu á Hrunamanna-
afrétti, og þá líklegast á haustin eða að
áliðnu sumri (munnlegar uppl., 26. júlí
1992). Telur Jón einnig líklegt að hross
hafi komist út í hólmann um 1920 því
að Guðjón Bjarnason í Hruna í Hruna-
mannahreppi hefði þá farið þangað við
annan mann seint um haust, eftir að áin
var komin á ís, og fundið þar ummerki
eftir hross.
2. mynd. Suðurhluti Bláfellshólma. Hólminn er hér mjög mótaður af ánni sem flæðir þarna um
í mestu flóðum. – A view over the southern part of the island Bláfellshólmi in the Hvítá river.
Ljósm./Photo: Sigurður H. Magnússon 14.7. 1996.
1. tafla. Yfirlit um aðstæður í hólmunum sextán. Flatarmál var mælt með hnitun af myndkorti, h.y.s. út frá hæðarlíkani Loftmynda ehf., úrkoma
miðast við reiknilíkan Veðurstofu Íslands fyrir árin 1971–200020 og hiti við líkan fyrir árin 1961–1990.21 Breytileiki í landi var gróflega flokkaður í
þrjá flokka og sömuleiðis áburðaráhrif fugla á gróður. – A summary of the conditions on the 16 islands investigated. Area was calculated from
orthophoto maps, elevation from a model from Loftmyndir ehf., precipitation from a model for the years 1971–2000,20 and temperature from data
for 1961–1990.21 Surface diversity and the nutrient impact from birds on vegetation was classified into low (lítil), medium (nokkur), high (mikil).
Hnit ISN93 Lambert
Coordinates ISN93
Lambert Vö
tn
(V
),
S
tr
au
m
vö
tn
(S
)
L
ak
es
(
V
)
R
iv
er
s
(S
)
F
la
ta
rm
ál
, h
a
A
re
a,
h
a
H
.y
.s
.,
m
E
le
va
ti
o
n
, m
Á
rs
úr
ko
m
a,
m
m
A
n
n
u
al
p
re
ci
p
it
at
io
n
, m
m
Á
rs
m
eð
al
hi
ti
, C
°
M
ea
n
a
n
n
u
al
t
em
p
er
at
u
re
, C
°
M
eð
al
hi
ti
í
jú
lí,
C
°
M
ea
n
J
u
ly
t
em
p
er
at
u
re
, C
°
B
re
yt
ile
ik
i y
fir
b
o
rð
s
S
u
rf
ac
e
d
iv
er
si
ty
Á
b
ur
ð
ar
áh
ri
f
fu
g
la
N
u
tr
ie
n
t
im
p
ac
t
fr
o
m
b
ir
d
s
F
jö
ld
i æ
ð
p
lö
nt
ut
eg
un
d
a
N
o
o
f
va
sc
u
la
r
sp
ec
ie
s
K
ö
nn
un
ar
ár
Y
ea
r
o
f
st
u
d
y
Á
ð
ur
b
ir
t
P
u
b
lis
h
ed
Koðralækjarhólmi N415548,A435474 S 1,1 71 1.498 3,6 10,8 Nokkur Lítil 83 2012 (–)
Helleyjarhólmi N591109,A578121 S 0,1 112 697 1,1 8,8 Nokkur Lítil 68 2003 200325
Viðey N394114,A444112 S 3,1 112 1.624 3,5 10,7 Nokkur Lítil 74 2009 200633
Helley N591035,A578104 S 0,3 113 696 1,2 8,9 Mikill Lítil 85 2003 200325
Foxufellshólmi N490687,A360884 V 1,2 143 2.288 2,5 9,5 Lítill Mikil 64 1979 (–)
Hólmi í Mjóavatni N415296,A389184 V 0,3 205 1.594 2,3 9,2 Lítill Mikil 41 1979 (–)
Bláfellshólmi N438278,A457857 S 15,4 311 1.539 1,7 9,4 Mikill Nokkur 106
1992,
2012
(–)
Hólmi í Lómatjörnum N536056,A463462 V 1,3 427 688 0,1 8 Nokkur Lítil 87 1977 19791
Þúfuhólmi
í Úlfsvatni
N488552,A424884 V 0,6 438 1.163 0,2 8,1 Lítill Lítil 70 1979 (–)
Hólmi í Eyjavatni N529495,A458795 V 0,8 439 711 0 8 Lítill Lítil 53 1977 19791
Hólmi í Vestara-
Friðmundarvatni
N532671,A459758 V 1,2 443 744 0 8 Lítill Nokkur 58 1976 19791
Hólmar 3 og 5
í Arnarvatni
N495826,A437808
V 0,3 538 1.075 –0,6 7,6 Lítill Lítil 73 1979 (–)
N495954,A437671
Hólmi 4 í Arnarvatni N495925,A437738 V 0,1 538 1.074 –0,6 7,6 Lítill Lítil 45 1979 (–)
Landeyja í Arnarvatni N495537,A438221 V 0,2 539 1.067 –0,6 7,6 Lítill Lítil 50 1979 (–)
Hólmi í Bugavatni N525161,A479765 V 0,8 560 690 –0,6 7,5 Lítill Nokkur 63 1977 19791