Morgunblaðið - 01.03.2019, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. MARS 2019
OLYMPIUM 350Nú bjóðum við til sölu hestakerrur frá reyndum framleiðenda
Fautrax sem eru nú að bjóða upp á nýja línu af kerrum sem
eru sérhannaðar fyrir íslenska hestinn.
8 ára ábyrgð á grind og lífstíðarábyrgð á gólfplötu.
Einnig mikið úrval aukabúnaða.
Leitið tilboða hjá sölumönnum okkar í síma 480 0400
Austurvegur 69 - 800 Selfoss
Lónsbakk i - 601 Akureyr i
Sólvangi 5 - 700 Egilsstaðir
Sími 480 0400 // jotunn@jotunn.is // www.jotunn.is
MAXIPODIUM 500
Hestakerrur frá Fautras
MAXIPODIUM 500
Alls voru 11.486 einstaklingar í ný-
liðnum febrúarmánuði ýmist að
greiða áfallandi mánaðarleg með-
lög, voru með meðlagsskuld eða að
gera upp eldri skuldir vegna með-
laga, samkvæmt upplýsingum
Braga R. Axelssonar, lögmanns hjá
Innheimtustofnun sveitarfélaga.
,,Af þessum 11.486 einstaklingum
hefur stofnunin gert árangurslaust
fjárnám hjá 2.832 vegna krafnanna.
Af þeirri tölu má álykta að 24%
meðlagsgreiðenda séu í þannig van-
skilum að stofnuninni var nauðsyn-
legt að óska eftir aðför. Að sama
skapi má draga þá ályktun að 76%
greiðenda séu með sín mál í réttum
farvegi,“ segir Bragi í svari við fyr-
irspurn blaðsins.
Afskriftir meðlagskrafna hjá
Innheimtustofnun sveitarfélaga í
fyrra vegna samninga við meðlags-
greiðendur á grundvelli laga og
vegna fyrningar, þar á meðal vegna
gjaldþrota, námu alls 377.843.798
kr. Á árinu á undan námu afskrift-
irnar hins vegar 407 milljónum og
hafa afskriftir því lækkað á milli
ára.
Kröfufjárhæð Tryggingastofn-
unar stendur í stað milli ára
Að sögn Braga innheimti stofn-
unin á síðasta ári alls 3.660.080.164
kr. meðlagsgreiðslur vegna krafna
sem stofnunin innheimtir fyrir
Tryggingastofnun ríkisins og er
það svipuð fjárhæð og á árinu á
undan.
,,Á síðasta ári fékk stofnunin til
innheimtu 3.758.134.256 kr. en
kröfur á árinu áður höfðu verið
3.785.941.135 kr. Kröfufjárhæðin
frá Tryggingastofnun ríkisins
stendur því nokkurn veginn í stað
en meðlög hafa hækkað sem þýðir
að um er að ræða færri meðlög,“
segir Bragi.
Upphæð meðlags er í dag 34.362
krónur en var á seinasta ári 33.168
krónur.
Fjárnám hjá 2.832 manns
vegna meðlagskrafna
 Minna þarf að afskrifa vegna ógreiddra meðlaga
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Heildarútbreiðsla lúpínubreiða á
landinu er 299 ferkílómetrar. Þetta
má sjá á nýju korti sem gert er eftir
loftmyndum sem flestar eru frá 2007
til 2017 og greint er frá í nýútkom-
inni skýrslu, ,,Útbreiðsla og flat-
armál lúpínubreiða á Íslandi 2017“.
Höfundar skýrslunnar, sem birt er á
vef Náttúrufræðistofnunar Íslands,
eru Sigurður Kristinn Guðjohnsen
og Borgþór Magnússon.
Fram kemur að mest er lúpína á
Suðurlandi, Suðausturlandi (158 fer-
kílómetrar) og Norðurlandi eystra
(63 ferkílómetrar) en minnst á Vest-
fjörðum. ,,Í öllum landshlutum hafði
lúpína aukist frá fyrri kortlagningu
sem byggðist á loftmyndum frá 2015
eða fyrr. Nam aukningin að meðal-
tali um 10%. Er þá uppgræðslusvæði
á Hólasandi í Suður-Þingeyjarsýslu
undanskilið en þar var útbreiðsla
lúpínu ofmetin á fyrra korti. Líklegt
er að útbreiðsla og flatarmál svæða
sem lúpína leggur undir sig til lengri
eða skemmri tíma muni margfaldast
á næstu áratugum,“ segir í útdrætti
skýrslunnar. Til að átta sig á flatar-
máli lúpínunnar þá er útbreiðsla
hennar t.d. töluvert meiri en allt flat-
armál Reykjavíkurborgar, sem er
um 275 ferkílómetrar.
,,Á Suðvesturlandi, einkum á höf-
uðborgarsvæðinu og Reykjanes-
skaga, er einnig mikil lúpína (38
km²). Í öðrum landshlutum er lúpína
snöggtum minni,“ segir í skýrslunni.
Fram kemur að lúpínan hafi langt
í frá fullnumið lönd ofan byggðar á
höfuðborgarsvæðinu og muni hún
því auka útbreiðslu sína þar næstu
áratugi. ,,Líklegt er að undir lok
þessarar aldar verði útbreiðsla lúp-
ínu á stórum hluta Reykjanesskaga,
frá Hafnarfirði til Reykjanesbæjar
og Grindavíkur, lík því sem nú er á
höfuðborgarsvæðinu.“
Morgunblaðið/Ómar
Við Víkurfjöru í Mýrdal Alaskalúpína, sem skilgreind er sem ágeng, framandi plöntutegund, er orðin mjög útbreidd og þekur víða stór svæði, segir í skýrslunni þar sem útbreiðslan er kortlögð.
Breiðurnar ná yfir 299 ferkílómetra
 Ný skýrsla um útbreiðslu lúpínu hér á landi  Aukning í öllum landshlutum frá fyrri kortlagningu
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Þetta fellur nokkuð saman við okk-
ar reynslu. Við höfum séð aukningu í
plastendurvinnslu og gleri, alveg
eins og íbúar segjast gera,“ segir
Björn H. Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Sorpu.
Í nýrri neyslukönnun Gallup var
spurt sérstaklega um þjónustu
Sorpu og í niðurstöðunum kemur
fram að mikil aukning er í endur-
vinnslu á plasti. Eins má merkja á
svörum þátttakenda talsverða aukn-
ingu í flokkun á gleri, postulíni og
flísum, rétt eins og ljósaperum og
kertaafgöngum. Spurt var hvort
svarendur eða aðrir á heimilinu
flokkuðu viðkomandi tegundir sorps.
Yfir 80% kváðust alltaf eða oftast
flokka plast sem er aukning um tíu
prósentustig frá árinu 2017. Um 65%
kváðust alltaf eða oftast flokka gler.
Vel yfir 90% þátttakenda segjast
flokka skilagjaldsskyldar umbúðir,
pappír og bylgjupappa. Um 90%
flokka rafhlöður, raftæki og föt,
klæði og skó og hefur orðið aukning í
þeim þremur flokkum milli ára. Um
var að ræða netkönnun sem fram-
kvæmd var dagana 11. desember til
2. janúar síðastliðinn. Úrtak var
3.199 manns og 47% þeirra svöruðu.
Björn segir að þegar flokkun á
pappír var tekin upp hafi margir far-
ið að flokka annað sorp. Þess sjáist
nú skýr merki. Þá hafi nýlega verið
aukin þjónusta í grenndargámum og
þar sé nú víða hægt að skila af sér
gleri, svo dæmi sé tekið.
Í könnuninni kom jafnframt fram
aukning í ferðum á endurvinnslu-
stöðvar. Þátttakendur fóru að jafn-
aði 16,4 sinnum á endurvinnslustöð í
fyrra. Árið áður voru ferðir á endur-
vinnslustöðvar að jafnaði 14,8 hjá
hverjum þátttakanda. Þar fyrir utan
fór hver og einn 13,7 ferðir í grennd-
argáma sem er sambærilegt við árið
2017.
„Við erum ánægð með þessa könn-
un. Hún sýnir að fá vörumerki á Ís-
landi eru eins sterk meðal íbúa og
Sorpa. Við rýnum í niðurstöðurnar
og reynum að bregðast við ef það er
eitthvað sem við getum gert betur.“
Fleiri skila plasti og
gleri til endurvinnslu
 Heimsóknum á endurvinnslustöðvar fjölgar milli ára
Morgunblaðið/Golli
Endurvinnsla Heimsóknum á end-
urvinnslustöðvar fjölgar milli ára.
Hæstiréttur hafnaði því í gær að
taka fyrir mál Thomasar Møller Ol-
sen sem dæmdur var í fangelsi fyrir
morðið á Birnu Brjánsdóttur 14.
janúar árið 2017. Þar með er mál-
inu lokið.
Fjallað var um þetta í gær á
fréttavef RÚV, en Thomas hefur
setið í gæsluvarðhaldi í tvö ár.
Fram kom í kröfu verjanda
Thomasar, Páls Rúnars Kristjáns-
sonar, um að Hæstiréttur tæki mál-
ið fyrir, að málsmeðferð fyrir
Landsrétti hefði verið stórlega
ábótavant og brotið í bága við
stjórnarskrána og mannréttinda-
sáttmála Evrópu. Þessu hafnar
Hæstiréttur hins vegar.
Þá segir í fréttinni að ekki liggi
fyrir hvort Thomas muni óska eftir
því að fá að afplána dóm sinn í
heimalandi sínu Grænlandi.
Møller Olsen var dæmdur til 19
ára fangelsisvistar í Landsrétti
þann 23. nóvember síðastliðinn, auk
greiðslu málskostnaðar og bóta.
Hæstiréttur hafnaði
beiðni Møller Olsens