Morgunblaðið - 05.06.2019, Side 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ 2019
ÁRMÚLA 26 – 108 REYKJAVÍK
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Landsnet áformar að leggja 32 km
loftlínu og 1,4 km jarðstreng frá
Hafnarfirði og til Reykjanesbæjar,
samkvæmt frummatsskýrslu sem
hefur verið kynnt. Umhverfisáhrif
aðalvalkosts Landsnets eru metin
talsvert til verulega neikvæð á
landslag, ásýnd og jarðmyndanir á
hluta leiðarinnar. Það á ekki síst við
um Hrauntungur í Hafnarfirði.
Landsnet hefur lengi undirbúið
lagningu Suðurnesjalínu 2. Verk-
efnið var hluti af mun umfangs-
meira umhverfismati Suðvesturlína.
Komið var að framkvæmdum á Suð-
urnesjum þegar heimild sem fyrir-
tækið hafði fengið til eignarnáms
var ógilt með dómum.
Landsnet ákvað í kjölfarið að
hefja nýtt umhverfismatsferli enda
telur fyrirtækið að nauðsynlegt sé
að ráðast í framkvæmdir til að bæta
afhendingaröryggi raforku á Suð-
urnesjum og auka flutningsgetu raf-
orkukerfisins milli höfuðborgar-
svæðisins og Suðurnesja.
Kostar 2,3 milljarða
Aðalvalkostur Landsnets við fyr-
irhugaða framkvæmd er loftlína
sem fer um Hrauntungur og liggur
síðan að mestu samhliða núverandi
Suðurnesjalínu 1. Innan þétt-
býlismarka Hafnarfjarðar liggur
lína í jörðu á milli tengivirkisins í
Hamranesi og Hraunhellu. Raflínan
er í heildina tæplega 34 km löng og
kostnaður er áætlaður 2,3 milljarðar
kr.
Vegna athugasemda sem komu
fram á sínum tíma eru könnuð áhrif
nokkurra annarra kosta. Meðal
þeirra eru jarðstrengir alla leið en
lagning þeirra myndi kosta 3,9 til
4,4 milljarða eða nærri tvöfalt meira
en aðalvalkostur Landsnets. Jafn-
framt er könnuð önnur útfærsla af
loftlínu sem yrði enn ódýrari og
blönduð leið loftlína og jarðstrengja
sem yrði nokkuð dýrari en aðal-
valkostur.
Neikvæð áhrif á umhverfið
Niðurstaða umhverfismatsins er
að heildaráhrif framkvæmdarinnar
verði talsvert til verulega neikvæð á
landslag og ásýnd og jarðmyndanir
á hluta leiðarinnar. Áhrif eru metin
talsvert neikvæð á ferðaþjónustu og
útivist og vistgerðir á hluta leiðar.
Áhrif á aðra umhverfisþætti eru
metin óveruleg eða nokkuð neikvæð.
Í frummatsskýrslunni er bent á
að sjónmengun og áflugshætta fugla
fylgi loftlínu en varanlegt rask sé
meira við lagningu jarðstengja en
loftlína. Minnstu umhverfisáhrif
yrðu af lagning jarðstrengs sem
færi meðfram Reykjanesbraut. Í
stefnu stjórnvalda sé hins vegar
miðað við loftlínur nema annað sé
talið æskilegra af tæknilegum
ástæðum eða umhverfis- og öryggis-
sjónarmiðum. Landsnet telur ekki
að umhverfissjónarmið gefi tilefni til
að vikið sé frá þessari stefnu stjórn-
valda. Hins vegar falli lagning jarð-
strengs innan þéttbýlis í Hafnarfirði
að þeirri stefnu.
Farið að aðalskipulagi
Neikvæðustu umhverfisáhrifin
eru talin verða við Hrauntungur þar
sem nýja línan víkur frá núverandi
Suðurnesjalínu. Áhrifin yrðu minni
ef línan yrði lögð út frá Hamranesi
samhliða Suðurnesjalínu 1. Fyrri
leiðin er valin vegna stefnumörk-
unar í aðalskipulagi Hafnarfjarðar
sem gerir ráð fyrir að dregið verði
úr mikilvægi núverandi tengivirkis
við Hamranes þar sem íbúðabyggð
hefur þróast nærri og mun gera
áfram.
Mestu áhrifin
eru á umhverfi
í Hrauntungum
 Loftlína er aðalvalkostur Landsnets
við lagningu háspennulínu á Suðurnes
Mastur Ný Suðurnesjalína mun að
mestu liggja samsíða þeirri gömlu.
Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
Kaffisamsæti var hjá véla-, kæli- og renniverkstæð-
inu Kapp ehf. í Garðabæ í gær í tilefni 50 ára starfs-
afmælis Haraldar Guðjóns Samúelssonar rennismiðs
hjá fyrirtækinu og forverum þess. Hann byrjaði hjá
vélaverkstæði Egils Vilhjálmssonar 1. júní 1969 og
hefur fylgt með í sameiningum og sölum síðan. „Ég
er orðinn gamli karlinn,“ segir vinnuþjarkurinn.
Haraldur segir að röð tilviljana hafi ráðið því að
hann hafi lagt rennismíði fyrir sig. Hann var sendill á
Morgunblaðinu í einn vetur en þegar hann var 15 ára
byrjaði hann að vinna í málningarverksmiðju Slipp-
félagsins í Reykjavík, í litlum skúr rétt hjá Stálsmiðj-
unni. Þegar hann var 17 ára var teningunum kastað.
„„Heyrðu Halli,“ sagði sumarstrákur við mig síð-
sumars. „Ég er að fara upp í Iðnskóla að sækja um.
Kemurðu ekki bara með mér?“ Ég sagði já. Eftir vet-
urinn í skólanum ætlaði ég að halda áfram að búa til
málningu vestur í Slipp, þóttist vera góður í því, en
um vorið kom kennari til mín og sagði að ég ætti að
mæta í vélaverkstæði Egils Vilhjálmssonar næstkom-
andi mánudag og byrja að læra rennismíði. Fram-
tíðin var því í höndum annarra og kom mér ekkert
við.“
Genin og skammirnar
Margt hefur breyst á hálfri öld. „Tölvan er mesta
breytingin,“ segir Halli, „en sem betur fer hef ég
sloppið við að þurfa að setja mig mikið inn í þá ver-
öld.“ Hann hafi bara einbeitt sér að því að smíða,
gera við og renna hluti.
Hann minnist margra, góðra starfsfélaga og leið-
beinenda. „Jóhann Guðmundsson, meistari minn, var
mjög góður við mig og svo var annar, Sigurjón Jör-
undsson. Ég skildi aldrei hvers vegna hann skamm-
aði mig ekki eins og hina nemana, en síðar kom í ljós
að við vorum báðir ættaðir frá Álfadal á Ingjalds-
sandi. Það hlýtur því að hafa verið í genunum að ég
var ekki skammaður.“
Halli er jólabarn, fæddist á aðfangadag 1950. „Ég
er kominn á aldur,“ segir hann. Bætir við að hann sé
að mestu hættur í rennismíðinni og sé einkum í snatt-
inu. „Ég sæki verkfæri, skrúfur og fleira sem þarf og
segi svo strákunum til þegar eitthvað gamaldags
kemur upp á og þeir kannast ekki við. Þeir þekkja
ekki vinnubrögðin sem ég lærði.“
Morgunblaðið/RAX
Hátíðarkaffi Haraldur Guðjón Samúelsson, annar til vinstri, með vinnufélögum í kaffisamsætinu í gær.
Haraldur er núna
orðinn gamli karlinn
 Haldið upp á 50 ára starfsafmæli rennismiðsins
Sigurður Örlygsson
myndlistarmaður lést á
Landspítala 30. maí síð-
astliðinn, 72 ára að
aldri.
Sigurður fæddist 28.
júlí 1946, sonur
hjónanna Unnar Ei-
ríksdóttur kaupkonu og
Örlygs Sigurðssonar
listmálara.
Sigurður lauk prófi
frá Myndlista- og hand-
íðaskóla Íslands. Fram-
haldsmenntunar aflaði
hann sér í myndlistar-
akademíunni í Kaupmannahöfn og
Art Students League í New York.
Sigurður tók þátt í mörgum samsýn-
ingum og hélt einnig fjölda einkasýn-
inga bæði hér og erlendis. Þá var
hann stundakennari við
Myndlista- og hand-
íðaskólann. Sigurður
hlaut Menningar-
verðlaun DV árið 1989
og af og til naut hann
starfslauna listamanna.
Eftirlifandi sambýlis-
kona Sigurðar er Ingi-
björg Einarsdóttir.
Fyrri kona Sigurðar er
Ingveldur Róberts-
dóttir, prófarkalesari
og þýðandi. Þau eign-
uðust fimm börn, Unni
Malín, Þorvald Kára,
Arnljót, Gylfa og Valgerði. Uppeldis-
dóttir Sigurðar er Ingveldur Stein-
unn Ingveldardóttir. Dóttir Sigurðar
og Hrefnu Steinþórsdóttur er Theo-
dóra Svala.
Andlát
Sigurður Örlygsson
myndlistarmaður