Skessuhorn - 21.09.2016, Blaðsíða 26

MIÐVIKUDAGUR 21. SEPTEMBER 201626
Vísnahorn
Stundum kemur upp um-
ræða um innflutning á
hráu kjöti og öðru slíku
góðgæti. Hafa sig gjarn-
an mest í frammi þeir sem kvarta hæst und-
an offframleiðslu á landbúnaðarvörum inn-
anlands. Nú veit ég svosem ekki hvað öðrum
finnst heilbrigði íslenskra búfjárstofna mikil-
vægt en allavega þykir mér það nokkurs virði.
Þeir búfjársjúkdómar sem við höfum haft
mestan kostnað af á undanförnum áratugum
komu með skepnum sem fylgdu þykkir bunkar
af heilbrigðisvottorðum. Í byrjun töldu sum-
ir þingmenn að öll umræðan um mæðiveikina
væri á misskilningi byggð og væri bara ímynd-
un. Þeir sem teldu sig hafa uppgötvað hana
hefðu þar vakið upp vondan draug sem erfitt
yrði að kveða niður. Um þetta kvað Bjarni Ás-
geirsson í orðastað viðkomandi þingmanns:
Dungal vakti upp vondan draug,
var það snemma auðséð,
þegar téður læknir laug
lungnaveiki í sauðféð.
Draugurinn var Dungal trúr
dag og nótt á kreiki,
síðan drepast ærnar úr
ímyndunarveiki.
Vinur minn Vigfús Pétursson hugðist fyrir
fáum árum freista þess að koma undir manna
hendur sauðkind nokkurri sem stundum spók-
aði sig í góðu sjónmáli eftir að annað fé átti að
vera komið í aðhald. Nú hafði Vigfús er hér var
komið sögu kynnst Elli kerlingu fullnáið með
ýmsum óþörfum afleiðingum enda fór svo að
ærin slapp en Vigfús kvað í kveðjuskyni:
Burtu frá mér skjátan skreið.
Skepnan var með hrekki.
Hugurinn bar mig hálfa leið
- hitt komst maður ekki.
Kristján Schram var prýðilegur hagyrðing-
ur en örlítið kær að ölinu eins og fleiri góðir
menn. Líklega eru þessar vísur frá seinni árum
hans. Allavega sú fyrri:
Vaki ég í veðragný
vonir flestar dvína.
Þreytan hnýtist aftan í
aðra galla mína.
Mín er ævin afmörkuð
á aldagömlum mergi.
Ég er alveg eins og Guð
alls staðar og hvergi.
Hofdala Jónas orti eitthvert sinn þegar hann
var í frekar slæmu skapi:
Ekkert get ég ort í dag
né upp á slegið gaman.
Það er á mér eitthvert lag
með „ói“ fyrir framan.
Stundum heyrast tölur úr rekstri stórfyrir-
tækjanna og oft virðist svona venjulegu fólki
að þær séu eitthvað út úr þeim raunveruleika
sem venjulegt fólk þekkir. Árið 1960 var tap á
Útgerðarfélagi Akureyringa 15,6 milljónir og
þótti mikið enda var þá milljónin ennþá millj-
ón. Þá kvað Bjarni Jónsson frá Gröf:
Á útgerðinni okkar tap
átti að vera stærra.
Kannske fyrir klaufaskap
komust þeir ekki hærra.
Einu sinni þótti það jákvætt hérlendis að
eignast peninga og bera vott um að viðkom-
andi væri duglegur og eyddi ekki aflafé sínu í
vitleysu. Samt þótti ekki og þykir tæpast enn
nógu gott ef menn eignast of mikið af þeim.
Ágúst L. Pétursson frá Klettakoti á Skógar-
strönd orti um manngildið og mat á því:
Skyldir feta skatnar hér
skrauts í gróna sali.
Virðing metin ennþá er
eftir krónutali.
Björn Blöndal hafði eins og fleiri gaman af
að gleðja sig og aðra með skemmtilegum vís-
um og spjalli. Ekki spillti ef smá hýrgun var
með í för en þarf svosem ekkert að hafa verið
þegar eftirfarandi var ort:
Oft er kátt við kvæðamál,
kitlaði dátt að ríma.
Þar ég átti yl í sál
undir háttatíma.
Það ég best veit munu eftirfarandi vísur
vera úr mansöng Aldarfarsrímu. Ekkert þori
ég að fullyrða um höfunda nema þeir gætu
verið fleiri en einn og Ármann Þorgrímsson
gæti verið einn þeirra:
Dimm er nótt við Norðurpól
nornir óttans hvessa tól
blómið rjótt til bana kól
brá á flótta himinsól.
Eykst nú þvarg með okkar þjóð
eyrun sarga bítilhljóð
eltir margur yngisfljóð
eins og vargur rolluslóð.
Samt er ekki víst að telpunum hafi alltaf
þótt svo leiðinlegt að einhverjir gæfu þeim
auga og alltaf þarf unga fólkið að sinna
,,markaðssetningunni“. Athuga með fram-
boð og eftirspurn og almennt að kynna sér
aðstæður á markaði. Ólína Jónasdóttir orti á
sinni tíð:
Viðsjár geta verið hér
víða á Bretans leiðum.
Þó að hreti æskan er
á reknetaveiðum.
Ungir menn og reyndar ungt fólk yfirleitt
hefur tilhneigingu til að stunda nokkuð hið
ljúfa líf og getur það vissulega orðið nokkuð
tímafrek starfsemi og jafnvel reynt aðeins á
líkamsþrek ef svo vill til. Sigmundur Bene-
diktsson orti um vaskan hóp:
Geta ennþá tóninn teygt
traustir menn við sukkið.
Allt sem brennur upp er reykt,
allt sem rennur drukkið.

Sá ágæti maður Freysteinn Gunnarsson
orti hinsvegar svo um það fyrirbrigði sem
kallað er ,,daginn eftir“:
Þar sem í gær var góður sopi
gutlar nú ekki pennadropi.
Kroppurinn alveg eins og lopi
og andinn hálfgerður lausagopi.
Við, sem vorum í gær svo glaðir,
göngum í dag svo örvinglaðir,
fullir af andlegu aukataði,
eins og krossgáta í morgunblaði.
En allir timburmenn taka enda, og höf-
undur gerði svofellda bragarbót:
Árla morguns uppvaknaður,
endurnærður, hress og glaður,
algjörlega ótimbraður,
orðinn nýr og betri maður.
Stöku sinnum hef ég birt hér vísur með
svokölluðum afdráttarhætti sem byggist á
því að seinni hluti vísunnar fæst með því að
draga einn staf framan af hverju orði í fyrri
hlutanum. Hér kemur ein slík en um höf-
undinn veit ég ekki:
Fléttum gróður, virkjum vandann,
verjum fjarðar slóðir.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Hugurinn bar mig hálfa leið - hitt komst maður ekki
Eins og greint var frá í Skessuhorni
í vikunni sem leið voru síðastliðinn
föstudag liðin áttatíu ár síðan Pour-
qoui pas?, rannsóknaskip franska vís-
indamannsins Jean-Baptiste Char-
cot, fórst við Straumfjörð á Mýrum.
Fjörutíu manns létust en aðeins einn
komst lífs af, stýrimaðurinn E. Goni-
dec sem var bjargað af Kristjáni Þór-
ólfssyni, fóstursyni hjónanna Þórdís-
ar Jónsdóttur og Guðjóns S. Sigurðs-
sonar í Straumfirði. Kristján var að-
eins 18 ára gamall og ósyndur. Sýndi
hann mikið hugrekki er hann stökk í
sjóinn í aftakaveðri og náði að bjarga
Gondiec upp á klettana milli öldu-
falla.
Til að minnast þessa atburðar var á
fimmtudagsmorgun haldin minning-
arstund í Straumfirði þar sem 40 rós-
um var varpað í sjóinn til að minn-
ast látinna skipverja. Eftir hádegi
sóttu svo margir góðir gestir mót-
töku á vegum Borgarbyggðar sem
haldin var í Safnahúsi Borgarfjarðar.
Gunnlaugur Júlíusson sveitarstjóri
og Geirlaug Jóhannsdóttir, formað-
ur byggðarráðs, tóku á móti gestum
og flutti sveitarstjórinn ávarp, sem og
Guðrún Jónsdóttir, forstöðumaður
safnahússins. Sérstakur heiðursgest-
ur var Annie Marie Vallin-Charcot,
barnabarn vísindamannsins. Hún
hefur komið til landsins nánast ár-
lega til að minnast afa síns og kom
nú ásamt ættingjum sínum. Einn-
ig var franski sendiherrann Philippe
O´Quin meðal gesta, svo og foringj-
ar og undirforingjar á rannsókna-
skipinu sem nú ber heitið Pourqoui
pas?, fulltrúi Landhelgisgæslunnar
og fleiri. Fjölskylda Kristjáns Þór-
ólfssonar; börn hans og barnabörn
voru einnig viðstödd móttökuna og
fleiri góðir gestir.
Margir munir tengdir atburðinum
eru varðveittir í Safnahúsi Borgar-
fjarðar; munir, myndir og skjöl, m.a.
persónuleg sendibréf Charcots. Var
gestum boðið að skoða skjala- og
ljósmyndasýningu á vegum Héraðs-
skjalasafnsins sem og veggspjalda-
sýningu Heiðar Harnar Hjartardótt-
ur um Pourqoui pas? slysið í stiga-
gangi safnahússins.
kgk
Minntust slyssins þegar Pourquoi pas? fórst fyrir áttatíu árum
Guðrún Jónsdóttir (t.h.), forstöðumaður Safnahúss Borgarfjarðar,
sýnir gestum skjala- og ljósmyndasýninguna. Heiðursgesturinn, frú
Annie Marie Vallin-Charcot er fyrir miðju.
Gestir ræða saman.
Gunnlaugur Júlíusson sveitarstjóri flutti ávarp. Lýsti hann meðal
annars þeim áhrifum sem skipsskaðinn hafði á föður sinn, en Ís-
lendingar tóku atburðinn mjög nærri sér á sínum tíma og skildi vel
harm frönsku þjóðarinnar.
Dætur Kristjáns Þórólfssonar voru viðstaddar móttökuna ásamt
fleiri fjölskyldumeðlimum og minntust atburðarins. Hetjudáð föður
þeirra varð til þess að stýrimanninum E. Gonidec var bjargað þegar
Pourqoui pas? strandaði.
Á fimmtudagsmorgun fór fram minningarathöfn í Straumfirði og var 40 rósum varpað í sjóinn til minningar um hina látnu
skipverja. Ljósm. Óskar Þór Óskarsson.