Heimsmynd - 01.11.1988, Blaðsíða 50
ísold (Tinna
Gunnlaugsdóttir) og Hjörleifur
biskupsson (Egill Ólafsson).
Hún hefur valið annan mann og
Hjörleifur verður að láta í
minni pokann. Hann er
fórnarlamb kringumstæðna,
fláráður og gunga í senn.
Reine Brynolfson og Helgi Skúlason. í
öðrum hlutverkum eru Flosi Ólafsson,
Sigurður Sigurjónsson, nokkrir sænskir
leikarar, ítalskur dvergur og vörumerki
Hrafns Gunnlaugssonar, Sveinn M.
Eiðsson, sem lék vinnumanninn í Óðali
feðranna. Þá er stórt hlutverk í höndum
lítillar stúlku, Klöru írisar Vigfúsdóttur,
sem leikur Sól, dóttur ísoldar.
Ymislegt hefur breyst frá því að
Hrafn samdi handritið upphaf-
lega. Sjálfur lýsir hann því sem
langnákvæmasta handriti sem
hann hafi nokkru sinni samið.
„Flest samtölin voru skrifuð
áður en til æfinga kom, en
venjulega þróast samtölin út
frá æfingum.“ Formlegur und-
irbúningur að töku myndarinnar hófst í
janúar 1987 er Hrafn fékk leyfi frá störf-
um hjá Sjónvarpinu. Hrafn hafði látið
fjármögnunaraðila fá handrit að mynd-
inni en framleiðandi var Christer Abra-
hamson fyrir hönd Cinema Art í sam-
vinnu við sænsku kvikmyndastofnunina.
Myndin átti að kosta 13,2 milljónir
sænskra króna og lögðu Svíarnir fram 10
milljónir. Úr Kvikmyndasjóði fékk
Hrafn 15 milljónir íslenskra króna en
kostar það sem á vantar sjálfur. Segist
hann þurfa að selja 40 þúsund aðgöngu-
miða hér heima til að brúa það bil.
Vorið 1987 losaði Hrafn sig við Christ-
er Abrahamson og tók sjálfur að sér að
vera framleiðandi myndarinnar. Hrafn
lét Christer fara vegna ósamkomulags
um skipulagningu og aukakostnað sem
Hrafn taldi óhjákvæmilegan. Christer
Abrahamson vildi fækka upptökustöðum
til að lækka útgjöldin. Það gat Hrafn
ekki fallist á og flaug um nótt til Svíþjóð-
ar án þess að ráðfæra sig við Christer
Abrahamson. Þá voru tfu dagar til upp-
töku. „Nokkrum dögum fyrir upptöku
var ég því orðinn framleiðandi og fjár-
hagslega ábyrgur fyrir verki sem ég byrj-
aði að vinna að með það efst í huga að
þurfa ekki að taka fjárhagslega ábyrgð
á,“ segir hann vegna fyrri reynslu af
Hrafninn flýgur, sem hann segir hafa
næstum gert sig gjaldþrota.
Sumir draga fullyrðingar Hrafns, um
erfiða fjárhagsstöðu í kjölfar Hrafninn
flýgur, í efa. „Faðir minn gekk í ábyrgð
fyrir mig, var sjálfur búinn að selja hálft
málverkasafnið sitt en það sem bjargaði
okkur var velgengni myndarinnar í Sví-
þjóð eftir að ég hlaut verðlaun sænsku
kvikmyndaakademíunnar sem leikstjóri
ársins 1985. Þá fékk ég vel borgað fyrir
að leikstýra myndinni Böðullinn og
skœkjan og svo hef ég verið í föstu starfi
sem dagskrárstjóri Sjónvarpsins í þrjú
ár.“
Leikstjórinn ber þess þó ekki merki að
vera fjárvana nú. Hann keyrir um á Por-
sche-sportbíl, á heimili á Hagamelnum,
sumarbústað og glæsilega litla íbúð á
Brávallagötunni þar sem hann dvelur
einn eða með konu sinni Eddu þegar
hann vill slappa af. íbúðin er skreytt
fjölda málverka eftir vin hans Erró og
heitur marmarapottur er í sama herbergi
og stórt sjónvarp þar sem leikstjórinn
leyfir mér að fylgjast með þessu nýja af-
reki sínu, í skugga hrafnsins, á mynd-
bandi með hráu, óunnu hljóði. Ahrifin
skila sér samt.
Gagnrýnendur Hrafns, og þeir eru
margir, hafa stundum sagt að hann
stældi ítalska leikstjórann Sergio Leone.
Aðrir gagnrýna Hrafn fyrir störf hans hjá
Sjónvarpinu eða blanda þessu öllu sam-
an. Enginn fer í grafgötur með að hann
er umdeildur. Mörgum þykir hann mis-
nota aðstöðu sína og pólitísk tengsl, síð-
asta dæmið sé fjögurra ára launalaust
leyfi frá Sjónvarpinu til að vinna að
verkefnum fyrir Nordvision. Hrafn neit-
ar þessu öllu. Segir að vinátta hans og
Davíðs Oddssonar hafi ekkert að gera
með pólitík, Davíð sé einfaldlega hans
besti vinur frá barnæsku. Sjálfur hafi
hann alltaf átt óvildarmenn en það trufli
hann ekki. Með hrossahlátri segist hann
halda sínu striki hvað sem raular og taut-
ar. Enn eru gagnrýnisraddir sem segja að
Hrafn sé svo inn undir hjá Kvikmynda-
sjóði að þar séu flestir nánir vinir hans.
Það er ekkert launungarmál að Hrafn
hefur komið ár sinni vel fyrir borð.
Hann hefur ekki eingöngu tengsl á ís-
landi heldur einnig í Svíþjóð. Hann hef-
ur í fríum heimsótt sjálfan Ingmar
Bergman og virðist komast það sem
hann vill.
Þegar Hrafn hafði rekið framleiðand-
ann vorið 1987 réð hann átján ára son
sinn, Kristján, sem framkvæmdastjóra
myndarinnar. Edda, konan hans, klippti
myndina endanlega, „Ég ber botnlaust
traust til hennar en hún hefur alltaf verið
með í ráðurn." Þeir sem gerst þekkja til
segja að Hrafn Gunnlaugsson væri ekki
kominn þangað sem hann er hefði hann
ekki konu sína sem bakhjarl.
Þótt hálf fjölskylda Hrafns hafi
unnið að myndinni með hon-
um, slítur hann öll persónuleg
tengsl meðan á verkinu stend-
ur. Hann fer í áfengisbindindi,
hleypur á hverjum morgni og
hefur fyrir sið að borða ekki
með leikurum og öðru starfs-
fólki sem er liður í því að halda
aga. „Ég lifi hálfgerðu munkalífi utan
vinnutíma, sef einn og einangraður út af
fyrir mig, langt frá kvikmyndatökuhópn-
um.“ Hann þykir mjög kröfuharður og
lýsir aðferðum sínum við upptöku svona:
„Ég læt sjaldnast nokkurn mann á töku-
stað vita hvenær vélin fer í gang, ég æfi
senuna aftur og aftur, gef tökumannin-
um síðan ákveðið merki sem hann einn
50 HEIMSMYND