Heimsmynd - 01.03.1991, Síða 26
K
ir eöa reglur, eða
hvort yfirleitt væri
fylgt einhverjum
formlegum fram-
gangi við afgreiðslu
þessara mála. At-
hugun HEIMS-
MYNDAR leiddi í
ljós furðulega
stjórnsýslulega ring-
ulreið í meðferð
þessara mála hjá
ríkiskerfinu og bar
mönnum hreint ekki
saman um hvað
væru gildandi reglur
í þessum efnum, í
Ríkisendurskoðun,
forsætis- og fjár-
málaráðuneytinu.
Reglurnar með
áorðnum breyting-
um virtist hvergi að
finna á einum stað.
Hjá Ríkisendur-
skoðun kom fram
að meginreglur um
ferðakostnað opin-
berra starfsmanna
eru tvær. Annars
vegar að allt er
greitt eftir reikning-
um eða, þar sem af
einhverjum ástæð-
um er erfitt að koma
þeirri reglu við, að greiddir eru dagpen-
ingar sem ákveðnir eru af sérstakri
nefnd, Ferðakostnaðarnefnd, og eru þeir
við það miðaðir að hrökkva fyrir kostn-
aði við gistingu og fæði og öðrum föstum
kostnaði við ferðalög. Farseðlar eru yfir-
leitt greiddir eftir reikningi og komi til
einhverra aukaútgjalda eru þau úrskurð-
uð af yfirmanni. A þessu byggist að al-
mennir dagpeningar eru skattfrjálsir; á
móti kemur kostnaður, þannig að þeir
eru ekki tekjuauki. Síðan eru settar ýms-
ar sérreglur um ráðherra og ýmsa æðstu
embættismenn í stjórnkerfinu, sem létta
þessum kostnaði af dagpeningagreiðslum
í auknum mæli, og urðu þær þvi tekju-
auki sem því nemur. Samt munu þessar
greiðslur hafa verið skattfrjálsar þar til
staðgreiðsla skatta
var tekin upp.
Jón Baldvin
Hannibalsson
hefur upplýst
að í
UTANFERÐIR RÁÐHERRA OG
MAKA KOSTUÐU 41MILLJÓN
I skýrslu sem forsætisráðherra gaf Alþingi í endaðan nóvember kom fram að
heildarkostnaður vegna ferðalaga ráðherra og maka þeirra erlendis á síðast-
liðnum tveimur árum nam 41.468.000 krónum. Par af nam kostnaður vegna
makanna 8.770.000 krónum.
Utanríkisráðherra fer eðli málsins samkvæmt auðvitað fremstur í flokki
með 10.504.000 í heildarkostnað. Fyrra árið fór hann með formennsku í
EFTA og bæði árin var staðið í umfangsmiklum samningum um evrópska
efnahagssvæðið. Dagpeningar ráðherra að frádregnum sköttum nema sam-
tals 2.349.000. Heildargreiðslur til maka 2.409.000.
Forsætisráðherra kemur næstur með 6.693.000 í heildarkostnað. Dag-
peningar hans nema 1.240.000 krónum. Heildargreiðslur vegna maka nema
1.846.000 krónum.
Iðnaðar- og viðskiptaráðherra kostaði 5.595.000. Dagpeningar hans
nema um 1400.000 krónum. Heildargreiðslur vegna maka 1.000.000.
Sjávarútvegsráðherra er með 3.967.000 í heildarkostnað. Dagpeningar
1.150.000 krónur. Heildargreiðslur vegna maka 917.000 krónur.
Menntamálaráðherra er með 3.075.000. Dagpeningar 950.000. Maki
400.000 krónur (áætlað).
Landbúnaðar- og samgönguráðherra. Heildarkostnaður 2.835.000.
Dagpeningar 1.043.232 krónur. Maki 553.000.
Umhverfisráðherra. Heildarkostnaður 2.491.000. Dagpeningar 654.700.
Maki 621.000 krónur.
Heilbrigðisráðherra. Heildarkostnaður 2.223.000. Maki 388.000.
Dómsmálaráðherra. Heildarkostnaður 1.565.000. Maki 452.000.
Félagsmálaráðherra. Heildarkostnaður 987.000. Makalaus.
Fjármálaráðherra Heildarkostnaður 823.000. Maki 159.000.
fjármálaráðherratíð sinni hafi hann kom-
ið því til leiðar að þessar greiðslur yrðu
skattlagðar - eins og önnur laun. Sé
þessi háttur á dagpeningagreiðslum
„ferðahvetjandi“ nú, eins og forsætisráð-
herra hefur orðað það, þá hlýtur svo að
hafa verið í jafnvel ríkari mæli meðan
þær voru skattfrjálsar. Að sögn ríkis-
skattstjóra átti stað-
greiðsla skatta í
rauninni ekki að
breyta neinu hér um,
allar sömu reglur
voru fyrir hendi fyrir
þann tíma. Hins veg-
ar viðurkennir hann
að með staðgreiðsl-
unni hafi skattlagn-
ing hvers konar fríð-
inda verið tekin fast-
ari tökum en áður.
En hverjar eru þá
reglurnar, hverjir
settu þær og hvernig
hafa þær breyst í tím-
ans rás? Eins og áður
segir, virðist svo til
ætlast að framgangs-
mátinn sé sá að fjár-
málaráðherra leggur
tillögur fyrir ríkis-
stjórn til samþykktar
og skyldi maður þá
ætla að þær reglur,
sem þannig liggja fyr-
ir, séu teknar alvar-
lega og þeim fram-
fylgt nokkurn veginn
eftir orðanna hljóð-
an. Vararíkisendur-
skoðandi, Sigurður
Þórðarson, vísaði til
þess að heildstæðar
reglur væri að finna á blaði í forsætis-
ráðuneytinu. Aðstoðarmaður forsætis-
ráðherra, (Jón Sveinsson) lét okkur í té
eintak af reglunum, en með því fororði
þó að skýrt kæmi fram að þetta eru
vinnu- og viðmiðunarreglur sem ekki
væru formlega afgreiddar sem stjórn-
sýslufyrirmæli, hefðu til dæmis ekki ver-
ið birtar í Stjórnartíðindum. Því yrði að
fara mildum höndum um einstök tilvik,
sem í fljótu bragði virtust frávik frá regl-
unum. Slíkt yrði í rauninni að meta
hverju sinni með hliðsjón af eðli hverrar
ferðar fyrir sig. Þetta „blað í forsætis-