Heimsmynd - 01.02.1992, Síða 50

KONUR TIL VALDA - í karlaklúbbum eins og Rótarý, Lions og Frímúrarareglunni verður til vinátta
Konur í ábyrgðarstöðum skortir hins vegar oft slík tengsl.
heim í hádeginu til að sækja börnin í leikskólann þegar að því
kemur að finna mann til að leysa hann af um tíma. Pétur hef-
ur þar með öðlast dýrmæta reynslu sem mun teljast honum til
tekna þegar að því kemur að úthluta stöðuhækkunum. Hér er
mikilvægt að atvinnurekendur séu á varðbergi, sýni vilja í
verki og reyni að skapa konum tækifæri til jafns við karlmenn.
Konur hafa látið sig dreyma um að koma upp svipuðu tengsla-
neti og karlmenn í atvinnulífinu hafa gert. Nokkrar tilraunir
hafa verið gerðar, en af einhverri ástæðu hafa slíkir hópar
kvenna í atvinnulífi aldrei orðið langlífir. Samstaða karlmanna
er hins vegar raunveruleg. Ungur maður sem gerist meðlimur
í Rótarý, Lions eða Frímúrarareglunni binst hópi ráðsettra
kynbræðra sinna sem kemur saman í hádeginu tvisvar í mán-
uði til að ræða málin, skiptast á upplýsingum, ráðum og
ábendingum. Þarna verður til vinátta og oft sterk hagsmuna-
tengsl sem geta reynst mjög dýrmæt. Menn sem eru saman í
Rótary eða Lions geta leitað hver til annars ef með þarf, spurt
frétta, þreifað fyrir sér með nýjar hugmyndir og leitað þeim
stuðnings.
Konur hafa tekið að fikra sig hægt og bítandi upp á við í
virðingarstiga vinnumarkaðarins. „Pær hafa aukið hlut sinn í
millistjórnunar- og ábyrgðarstöðum hjá hinu opinbera en þar
er eins og myndist ósýnilegt þak og konur komast ekki
lengra,“ bendir Elsa Þorkelsdóttir á. En vilja þær í raun takast
á við þessi ábyrgðamiklu störf? Eru konur tilbúnar til að axla
ábyrgð á vinnumarkaðinum og lengja þar með vinnudaginn
sem þegar er orðinn æði langur þegar ofan á fjörutíu stunda
vinnuviku bætist ómæld vinna við rekstur heimilis og umönn-
un barna. Því miður er það nefnilega enn svo að í flestum til-
fellum bera konur hitann og þungann af heimilishaldi, þótt
vissulega hafi þar orðið nokkur breyting á seinni árum.
Stjórnunarstöður eru tímafrekar og krefjandi. Þar reynir á
þætti eins og frumkvæði, útsjónarsemi, innsæi, mannleg sam-
skipti og ekki síst sjálfsöryggi. Það hefur lengi loðað við konur
að þær hafi ekki nægjan-
legt sjálfstraust og séu
meira hikandi er karl-
menn. Þær grípi ekki
tækifærin þegar þau gefast
líkt og þeir. Sé konu boð-
ið sæti í nefnd eða ráði sé
hún mun líklegri en karl-
maðurinn til að hafna
boðinu og bera fyrir sig
skýringu eins og þeirri að
margir séu betur til starf-
ans fallnir en hún. Skortur
á sjálfstrausti kvenna get-
ur verið ein skýringanna á
því hvers vegna svo fáar
konur gegna stjórnunar-
stöðum en á alls ekki við
alltaf. Jafnréttiskönnun
sem gerð var á vegum
BHM leiðir í ljós að um
fjörutíu og tvö prósent há-
skólamenntaðra kvenna
lýsir áhuga á að komast í
stjórnunarstörf þó áhugi
karlmannanna í sömu
könnun sé enn meiri eða
sextíu prósent. Ahugi
kvenna virðist því vera
fyrir hendi þótt að nauð-
synlegt sé að gera skýran
mun á orðum og gerðum.
Þegar konu er boðin
krefjandi stjórnunarstaða
á stórum vinnustað verður
hún að huga að mörgum þáttum áður en hún gerir upp hug
sinn. Því miður eru talsverðar líkur á að hún telji að sér
sé stillt upp við vegg, valið standi milli fjölskyldu og starfs-
frama, því aðstæður geri henni ekki kleift að samræma þetta
tvennt.
Sveigjanlegan vinnutíma hefur nokkuð borið á góma í
tengslum við umræðuna um jafnrétti á vinnumarkaði.
Tölvur og farsímar gera stjórnendum kleift að vera í
tengslum við vinnustaðinn án þess að vera þar stöð-
ugt í holdinu. Þáttur mannlegra tengsla verður þó
seint metinn til fulls og viðvera stjórnenda er mikil-
væg. Á mörgum sviðum atvinnulífsins verður ekki
komist hjá því að vera við þann tíma sem bankar og
EDDA HELGASON
FRAMKVÆMDASTJÓRI
ótt það séu hlutfallslega færri konur í
/ / ábyrgðarstöðum en karlmenn, þá gegna konur
""V eins og Guðrún Erlendsdóttir forseti
Y Hæstaréttar og Salóme Þorkelsdóttir forseti
þings mjög valdamiklum embættum. Konur
eru lögfræðingar, læknar og alþingismenn. Ég
1 hef þá trú að allir sem hafa metnað og
j| hæfileika geti fengið að njóta sín. Mergurinn
málsins er að fjölskyldu- og atvinnulíf rekst oft á. Hjón
sem vinna bæði mikið verða að hjálpast að við
heimilisreksturinn og heimilismynstrið hlýtur fyrir vikið
að verða að einhverju leyti öðruvísi en það hefðbundna.“ Edda er ein af fáum konum
hér á landi sem eru í forsvari fyrir fjármögnunarfyrirtæki. „Ég tek gjarnan upp
hanskann fyrir konur sem hafa sýnt að þær eru hæfar þegar verið er að veita
stöðuhækkun. Það sama held ég að þeir menn geri sem eiga dætur og/eða konur. Hins
vegar er ég ósammála þeim sem halda því fram að karlmenn reyni markvisst að stöðva
framgang kvenna á vinnumarkaðnum. Þetta á ef til vill við um klúbba karlmanna eins
og Rotarý, þangað vilja þeir ekki fá konur. Atvinnurekandi sem ræður í stöðu metur
hins vegar hæfni hvers einstaklings fyrir sig því það skiptir hann höfuðmáli að ráða
besta fólkið. Það eru nokkur atriði sem atvinnurekandi hefur í huga þegar hann ræður
fólk. Yfirleitt er það einhver ákveðinn aldur sem hann telur ákjósanlegastan fyrir
umsækjanda. Hann lítur á menntun og starfsreynslu viðkomandi. Stjórnandi fyrirtækis
þarf líka að vera ákveðinn og hafa mikla reynslu til að geta tekið ákvarðanir. Ef til
vill er það ákveðnin sem konur vantar helst. Þær eru að eðlisfari meiri sáttasemjarar,
en því má heldur ekki gleyma að það kemst enginn í toppstöðu án þess að vera góður
sáttasemjari.“D
50 HEIMSMYND