Fréttablaðið - 07.02.2020, Blaðsíða 9

Kannski er svarið frekar að gefa
fólki einfaldlega meiri vinnu-
frið með svigrúmi til að vinna
að heiman.
Í DAG
Þorbjörg
Sigríður
Gunnarsdóttir
Alla morgna er haf bíla á ferð um höfuðborgar-svæðið til að koma börn-um í leikskóla og skóla áður en foreldrar fara til vinnu. Alla daga hefst
sami öldugangurinn og ölduniðurinn
í lok vinnudags. Án þess að ætla að
teikna upp mynd af langleiðinlegustu
konu í heimi þá var ég mjög mikið að
hugsa um Norðurlöndin í bílnum í gær
eftir vinnu, þegar ég var á leið að sækja
dóttur mína á fótboltaæfingu.
„Við erum 15 árum á eftir Norður-
löndunum“ er yfirleitt niðurstaðan
þegar opinberir aðilar rýna einhverja
stöðu eða stefnu. Verandi þessu yfir-
leitt sammála hef ég verið í hlutverki
biluðu plötunnar á fundum með því
að spyrja alltaf sömu spurningar þegar
eitthvert álitaefni eða vandamál er
til umræðu. „Hvernig er þetta leyst
á hinum Norðurlöndunum?“ (Hér
hjálpar að þessi spurning hljómar alltaf
gríðarlega faglega. Þegar spurningin
smellpassar kannski ekki við efnið þá
getur fundarmaður samt staðið beinn
í baki á fundi því umræða um Norður-
löndin þykir nefnilega alltaf vönduð.)
Svarið við því hvernig einhver systur-
þjóðanna á Norðurlöndunum hefur
tæklað eitthvert mál hentar okkur
yfirleitt líka alveg glimrandi vel. Í
umferðinni í gær hugsaði ég einmitt
að varðandi samgöngur og borgar-
skipulag erum við einhverjum árum
á eftir bræðrum okkar og systrum
á Norðurlöndum. Fyrir vikið finnst
mér ég líka verja árum í bílnum. Við
virðumst líka vinna lengri vinnudag
án þess þó að framleiðni sé meiri. Bak
við þá staðreynd er einhver sannleikur
sem við erum ekki búin að meðtaka. Ég
er ekki viss um að eina svarið sé styttri
vinnuvika talin í fjölda klukkustunda
þegar stefnan er að festa fólk á vinnu-
staðnum. Kannski er svarið frekar að
gefa fólki einfaldlega meiri vinnufrið
með svigrúmi til að vinna að heiman.
Auðvitað krefjast mörg störf fastrar
viðveru öllum stundum en alls ekki öll.
Sennilega fer þeim fækkandi störf-
unum þar sem viðveran er nauðsynleg
alla daga frá 9-5.
Finnar eiga svarið
Í Finnlandi er takturinn annar og það
er opinber stefna að hvetja þá sem geta
unnið heima til að gera það. Eftir ein-
hver ár þegar starfshópur verður settur
á laggirnar til að rýna hvers vegna
framleiðni er ekki meiri á Íslandi, hvers
vegna starfsfólk kvartar undan álagi og
hvernig megi gefa fjölskyldufólki séns
á að mæta kröfum vinnu og veruleika
barnanna, þá kemur kannski fram
skýrsla sem boðar finnsku leiðina. Upp
úr 1990 fór stefnan um sveigjanlegan
vinnutíma að ryðja sér til rúms í Finn-
landi og er núna hluti af þeirra vinnu-
kúltúr. Í ár boða Finnar lög sem eiga að
taka þessa hugmyndafræði enn lengra,
með því að veita fólki meira svig-
rúm um hvenær og hvar það vinnur
vinnuna (í þeim störfum þar sem það
gengur upp). Finnska ríkisstjórnin er
líka að sýna stórleik með því að leggja
til 7 mánaða rétt hvors foreldris um sig
til fæðingarorlofs. Finnarnir eru meira
en bara sauna, Finnar virðast skilja
lífsins takt.
Á höfuðborgarsvæðinu myndi
finnska leiðin þýða að við þyrftum
ekki öll að fljóta um í bílahafinu á sama
tíma á morgnana. Þessi pólitíska stefna
myndi hafa jákvæð áhrif á umferð og
draga úr mengun því færri bílar væru
á ferðinni. Þessi stefna myndi sömu-
leiðis gera að verkum að það þyrfti ekki
að rífast um hvort börn fari hálftíma
fyrr eða seinna í leikskólann því for-
eldrar hefðu eitthvert dagskrárvald
sjálfir. Foreldrar lítilla barna gætu veitt
þeim rólega byrjun á deginum. Þessi
stefna myndi þannig draga úr stöðugu
samviskubiti foreldra. Jafnvægi milli
vinnu og fjölskyldulífs yrði betur náð.
Þessi stefna hefur sýnt sig leiða til færri
veikindadaga, því fólk treystir sér oft til
að vinna heima þó það hafi ekki heilsu
til að vera innan um aðra. Finnska
leiðin gæti líka stuðlað að því að jafna
leikinn milli borgar og landsbyggðar
því staðsetning vinnustaðarins væri
ekki lengur mikilvægari en hæfileikar
starfsfólks, sem í mörgum störfum
getur verið staðsett hvar sem er.
Finnar hafa áralanga reynslu af þessum
sveigjanleika og rannsóknir sýna að
þessi slaki eykur framleiðni, ánægju
og sköpunargáfu. Niðurstaðan er því
ekki bara að starfsfólk sé ánægðara.
Vinnustaðir fá meira frá starfsfólki
með því að veita því svigrúm. Seðla-
bankastjóri hefur talað fyrir því að
sveigjanleiki í hagkerfinu og á vinnu-
markaði séu mikilvægir þættir til að
örva hagvöxt og að fyrsta skrefið sé að
horfa til framleiðni í kjaraviðræðum.
Getur verið að við séum ekki að horfa í
rétta átt þegar við ræðum aðallega um
lengd vinnuvikunnar og fjölda vinnu-
stunda á vinnustað? Finnarnir hafa
svarað þessari spurningu og svarið felst
í því að gefa fólki svigrúm til að vinna
vinnuna sína.
Finnska leiðin - sauna og sveigjanleiki
Bretland gekk út úr Evrópu-sambandinu 31. janúar síð-astliðinn. Árið 2020 verður
ár aðlögunartímabils þar sem
núverandi samningar Bretlands
og ESB munu áfram gilda. Það á
einnig við um Ísland, og verða því
engar áþreifanlegar breytingar fyrir
íslenska og breska ríkisborgara eða
fyrirtæki til ársloka.
Útgöngudagurinn 31. janúar
markar þó nýjan kafla í sögu Bret-
lands.
Við höfum ákvörðunarvald yfir
eigin framtíð og styrkjum samstarf
við gamla bandamenn og ný vina-
ríki um heim allan. Við horfum
fram veginn full sjálfstrausts.
Helstu styrkleikar Bretlands eru
enn til staðar. Við erum fimmta
stærsta hagkerfi heims. Breski
markaðurinn er heillandi nú þegar,
jafnvel áður en við ryðjum brautina
og sköpum ný viðskipta- og fjárfest-
ingatækifæri á alþjóðavísu.
Iðnaðar- og nýsköpunarstefna
Bretlands og aukin fjárfesting í
rannsóknum leiðir hagkerfi okkar
inn í framtíðina. Við erum leiðandi
af l þegar kemur að nýjum tæki-
færum í gervigreind, líftækni og
grænu hagkerfi. Breski fjármála-
markaðurinn stuðlar að nýsköpun,
og er Bretland ein af fjármálamið-
stöðvum heims. Breskir háskólar
eru meðal þeirra 10 bestu í heimi.
Við erum nú þegar helsti áfanga-
staður fjárfestingar í Evrópu. Nú
þegar við höfum frjálsar hendur
til að móta eigin fríverslunarstefnu
munum við berjast fyrir fríverslun
á heimsvísu. Þegar við náum nýjum
samningum við þau ríki sem vaxa
hvað hraðast mun Bretland verða
brú út í hinn stóra heim m.a. fyrir
íslensk fyrirtæki.
Fyrir lok þessa árs, mun stækk-
un á utanríkisþjónustu okkar
gera bresku utanríkisþjónustuna
þá stærstu í Evrópu, og þá þriðju
stærstu í heiminum, á eftir Banda-
Nýtt upphaf
Michael Nevin
breski sendi-
herrann
ríkjunum og Kína. Við munum
halda áfram að stuðla að útbreiðslu
lýðræðis, réttarríkisins, friðar og
öryggis, með leiðandi þátttöku
í alþjóðastofnunum á borð við
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna,
Atlantshafsbandalagið Alþjóða-
viðskiptastofnuninni, og Evrópu-
stofnanir á borð við Öryggis- og
samvinnustofnun Evrópu.
Við munum nýta tækifærið til að
tryggja enn nánara samband við
Ísland, eins og kom fram á fundi
mínum með Guðlaugi Þór Þórðar-
syni utanríkisráðherra, 3. febrúar
síðastliðinn. Margþætt samband
byggir ekki einungis á viðskiptum
heldur einnig samstarfi í sjávarút-
vegi, nýsköpun og alþjóðamálum.
Í gegnum allt útgönguferlið úr
ESB, höfum við átt gott samstarf
við Ísland og hin EFTA-ríkin. Þar
skiptir mestu máli að við höfum
náð samningum sem tryggja að
Bretar búsettir á Íslandi og Íslend-
ingar búsettir í Bretlandi fyrir 31.
desember 2020 geta haldið áfram
að búa þar, vinna og stunda nám.
Íslendingar verða áfram velkomnir
til Bretlands, hvort sem það er í
stuttar heimsóknir eða viðskipta-
ferðir, eða til að stunda nám.
Og við munum áfram vera trygg-
ur bandamaður í Evrópu, og horfa
til sameiginlegrar sögu, hagsmuna
og gilda. Við viljum að framtíðar-
samband okkar við ESB sé byggt
á vingjarnlegu samstarfi tveggja
fullvalda jafningja til að tryggja
hagsæld allra ríkisborgaranna. Við
viljum tryggja samning við ESB
svipaðan þeim sem Kanada og ESB
hafa samþykkt, sem nær yfir frí-
verslun og afnemur tolla og kvóta.
Að auki munum við halda áfram að
vinna að alþjóðlegum málefnum í
samstarfi við vini okkar í Evrópu,
eins og utanríkis- og öryggismálum
og baráttunni gegn loftslagsbreyt-
ingum.
Þar sem ríkin tvö leggja áherslu á
mikilvægi fríverslunar, geta Bretar
og Íslendingar ákvarðað nýtt sam-
band þar sem viðskipta- og fjár-
festingasamstarf getur vaxið og
dafnað. Saman, með yfirgripsmikla
og blómlega rannsóknastarfsemi,
mennta- og ferðamannasamstarf
(og einstaka ósigra í íþróttum),
höldum við inn í nýtt, kraftmikið,
tímabil tvíhliða samstarfs.
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugardaga 8.00 -16.00
sunnudaga 9.00 -16.00
Austurströnd 14 • Hringbraut 35
....................................................Sími: 561 1433
www.bjornsbakari.is
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugardaga 8.00 -16.00
sunnudaga 9.00 -16.00
Austurströnd 14 • Hringbraut 35
....................................................Sími: 561 1433
www.bjornsbakari.is
Þú færð gómsætar bollur hjá
okkur allar helgar í febrúar.
VELDU GÆÐI!
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 9F Ö S T U D A G U R 7 . F E B R Ú A R 2 0 2 0