Fréttablaðið - 07.02.2020, Blaðsíða 32

LEIKHÚS
Vorið vaknar
Verk eftir Steven Sater
og Duncan Sheik
Leikstjórn: Marta Nordal
Leikarar: Ahd Tamimi, Ari Orrason,
Árni Beinteinn Árnason, Bjarklind
Ásta Brynjólfsdóttir, Edda Björg
Eyjólfsdóttir, Eik Haraldsdóttir,
Jónína Björt Gunnarsdóttir, Júlí
Heiðar Halldórsson, Rúnar Krist-
inn Rúnarsson, Viktoría Sigurðar-
dóttir, Þorsteinn Bachmann og
Þórdís Björk Þorfinnsdóttir
Leikfélag Akureyrar frumsýndi
ameríska söngleikinn Vorið vaknar
um síðustu helgi. Hann sló í gegn á
Broadway árið 2006 og sópaði til sín
átta Tony verðlaunum. Handrit og
lagatexta skrifaði Steven Sater og
Duncan Sheik samdi tónlistina, en
söngleikurinn er byggður á þýsku
tímamótaleikverki eftir Frank
Wedekind sem fjallar um örvinglun
unglingsáranna og skilningsleysi
milli kynslóða. Marta Nordal leik-
stýrir og sýnt er í Samkomuhúsinu.
Söngleikir eru stórmerkilegt list-
form sem ber að nálgast með virð-
ingu enda vettvangur fyrir tilraunir,
töfrandi augnablik og frábæra tón-
list þegar þeir eru upp á sitt besta.
Vorið vaknar blandar saman trega-
fullri upplifun unglinga á nítjándu
öldinni og opinskárri tjáningu sama
aldurshóps á þeirri tuttugustu-og
fyrstu, tilvistarkreppa táninganna
tengir tímabilin tvö saman. Grunn-
hugmynd verksins er áhugaverð og
skilaboðin mikilvæg enda snýst
söguþráðurinn ekki einungis um
kvíða unga fólksins heldur einn-
ig ást, þroska og áföll. En gjáin á
milli þýska impressjónismans og
amerísku rokkvæmninnar er stór.
Sater og Sheik ná ekki að brúa bilið
á milli þrúgandi raunveruleikans og
ljóðrænu draumóranna. Þrátt fyrir
fínustu þýðingu Sölku Guðmunds-
dóttur þá hentar íslenskan ekki
alltaf hinum ameríska popptakti
verksins.
Leikarahópurinn er að mestu
samansettur af ungu fólki sem er
að stíga sín fyrstu skref á sviðinu,
sum eftir útskrift úr háskóla en
önnur eru yngri. Hrósa má Leik-
félagi Akureyrar fyrir að taka
slíka áhættu og setja slíka ábyrgð
á axlir ungra leikara. Með aðal-
hlutverk fara þau Júlí Heiðar
Halldórsson og Þórdís Björg Þor-
f innsdóttir, hann leikur hinn
sjálfsörugga Melchior og hún hina
saklausu Wendlu. Júlí Heiðar ber
sig vel, þá sérstaklega eftir hlé,
en finnur ekki örugga fótfestu í
söngatriðunum. Söngur Þórdísar
Bjargar er aftur á móti yndisfagur
og tær en hún er ekki nægilega
sannfærandi í leik sínum. Þriðja
hjólið er síðan Moritz, sem Rúnar
Kristinn Rúnarsson leikur sann-
færandi og af dýpt, bæði í leik og
söng.
Hlutverk allra fullorðinna, for-
eldra og kennara, í lífi unglinganna
leika þau Edda Björg Eyjólfsdóttir
og Þorsteinn Bachmann. Þau bera
yfirvaldið vel en ógn og kúgun
kennaranna er ekki nægilega sann-
færandi, með alltof gamansömum
broddi. Reynsluna sýna þau þegar
kemur að dramatískari augnablik-
unum, þar stendur upp úr þögul
sorg föður Moritz og örvænting
móður Wendlu undir lok verksins.
Árni Beinteinn Árnason á f lotta
spretti í hlutverki Hanschen og
einnig Jónína Björt Gunnarsdóttir
í hlutverki Ilse, hún er með sérlega
fallega söngrödd. Aðrir leikarar
styðja ágætlega við framvinduna
en þess væri óskandi að þéttleiki
dansatriðanna hefði skilað sér
meira í leiknum, sem er fremur
sundurleitur og yfirborðskenndur.
Leikstjórn Mörtu Nordal er yfir-
leitt í of bókstaflegu sambandi við
textann þannig að sá litli undirtexti
sem fyrirfinnst í textanum hverf-
ur. Persónulega tengingu á milli
karakteranna skortir, leikararnir
njóta sín best þegar þeir standa
einir á sviðinu en mótleikurinn er
misjafn. Of mikil áhersla er lögð á
rómantík og gamansemi en drama-
tíkin gleymist, sérstaklega fyrir hlé.
Danshöfundurinn Lee Proud gerir
vel með því að einangra krafta unga
fólksins í litlum en taktföstum
hreyfingum og býr til eftirminni-
legar myndir á sviðinu.
Leikmynd Auðar Aspar Guð-
mundsdóttur er snjöll og gefur
litla sviði samkomuhússins dýpt.
Pallurinn í forgrunni og brautar-
pallurinn bakatil stækka sviðið
töluvert og búa til spennu á svið-
inu. Lita snautt umhverfið býður
ekki upp á uppreisn né fjölbreytni.
Pastellitir einkenna búningana.
Fullorðnu konurnar fá eftirminni-
legustu búningana sem klæða
Eddu Björgu fallega. Sniðið á stutt-
buxunum drengjanna hefði mátt
hugsa betur og kjólar stelpnanna
voru helst til of barnalegir.
Ólafur Ágúst Stefánsson finnur
einstaklega fallegar lýsingarlausnir
þrátt fyrir takmarkanir sviðsins.
Unga fólkið bókstaflega beinir ljós-
inu að spillingu samfélagsins með
færanlegum ljóskösturum. Hljóðið
er ekki nægilega gott, alltof oft eru
tónlistaratriðin fjarlæg frekar en að
færa áhorfandann í fjarlæga heima
og nær persónunum. Hljómsveitin
er stór og spilar afskaplega vel en
yfirgnæfir stundum söng og texta-
flutning leikaranna sem dregur úr
krafti sögunnar.
Vorið vaknar er djarft val fyrir
Leikfélag Akureyrar og jákvætt að
mörgu leyti. Ungi leikhópurinn
stendur sig með prýði og verður
áhugvert að fylgjast honum í fram-
tíðinni. Hughrifin blossa upp með
reglulegu millibili en samspil milli
atriða skorti til að þau umlyktu sýn-
inguna alla. Sigríður Jónsdóttir
NIÐURSTAÐA: Ögrandi verkefnaval og
metnaðarfull framsetning en söng-
leikurinn er sundurlaus.
Unglingarnir í skóginum
Ungi leikhópurinn stendur sig með prýði, segir í dómnum. MYND AUÐUNN
Þetta er verk sem ég hef ver ið að sk r ifa og er raunar enn í mót u n, seg i r Ma r ía Reyndal um leikritið Er ég mamma mín?,
sem verður frumsýnt nú á sunnu-
dag, 9. febrúar í Borgarleikhúsinu.
„Verkið gerist á tveimur tímabilum,
kringum 1980 og í nútímanum –
og segir tvær sögur um sömu fjöl-
skylduna, þannig að við erum að
horfa á áhrif þess sem gerðist í for-
tíðinni – í nútíðinni. Um leið erum
við að fylgjast með mæðgum, sú
yngri er stelpa um 1980 og svo
sjáum við þær fullorðnar þar sem
stelpan er orðin miðaldra. Sólveig
Guðmundsdóttir er í hlutverki
miðaldra móður í gamla tímanum,
svo leikur hún dótturina miðaldra
í nútímanum. Ég veit að þetta
hljómar f lókið en það er skýrt fyrir
áhorfendum, það sjáum við um í
leikhúsinu.“
María segir verkið fjalla um sam-
skipti þessara mæðgna en einnig
um sambönd hjóna og innan fjöl-
skyldna yfirleitt. Móðirin í gamla
tímanum sé að brjótast út úr hefð-
bundnu hlutverki húsmóðurinnar,
það hafi mikil áhrif á manninn í
lífi hennar sem sé dálítið týpískur
karlmaður þess tíma. „Við sjáum
af leiðingarnar í nútíðinni,“ segir
hún íbyggin. „Tíðarandinn hefur
breyst mikið og hlutverk móður
eru önnur í dag en þau voru fyrir
fjörutíu árum, þannig að verkið er
persónulegt og pólitískt í senn.“
Hún kveðst vissulega nota atriði
úr sínu lífi. „Ég var stelpa að alast
upp um 1980 og á móður sem ég
er í miklum samskiptum við, það
nýtist mér vel. En svo set ég drama-
tík inn sem kemur mínu lífi ekkert
við.“
Hún tekur fram að móðirin í
gamla tímanum sé ekki rauðsokka
eða einhver opinber baráttukona.
„Þetta er bara venjulegt fólk og
því held ég að margir geti tengt
við þetta efni. Breytingarnar eru
gríðarlegar, á ekki lengri tíma, og
það er ekki alltaf verið að fjalla um
þetta efni út frá þessum vinkli. Svo
er leikritið bæði sprenghlægilegt
og hádramatískt og allt þar á milli.“
Leikrit sem gerist
á tvennum tímum
Er ég mamma mín? er nýtt íslenskt
leikrit um áhrif hverrar kynslóðar á
þá næstu. Það verður frumsýnt á Litla
sviði Borgarleikhússins 9. febrúar. María
Reyndal er bæði höfundur og leikstjóri.
„Verkið er persónulegt og pólitískt í senn,” segir María Reyndal, höfundur og leikstjóri. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Gunnþóra
Gunnarsdóttir
gun@frettabladid.is
7 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 F Ö S T U D A G U R20 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
MENNING