Skessuhorn - 20.03.2019, Page 12
MIÐVIKUDAGUR 20. MARS 201912
Landssamtök landeigenda á Íslandi
héldu aðalfund sinn í Bændahöll-
inni síðastliðinn fimmtudag. Í ljósi
þess að umhverfis- og auðlinda-
ráðherra hefur nú lagt fram drög
að frumvarpi til breytinga á náttúr-
verndarlögum gera samtökin alvar-
legar athugasemdir við fyrirhugað-
ar breytingar og telja að verði þær
að lögum muni á ný skapast full-
komið ófremdarástand á fjölsóttum
ferðamannastöðum, eignarréttur
landeigenda verði fótum troðinn og
misskilinn almannaréttur sé gerður
rétthærri en stjórnarskárvarin eign-
arréttindi.
Samþykkir hinum forna
almannarétti
Samþykktar voru á fundinum álykt-
anir þessa efnis. Meðal annars er
bent á að hinn forni almannarétt-
ur hafi tekið til frjálsrar farar gang-
andi manna um eignarlönd annarra
og var ekki annað en umferðarrétt-
ur í vegalausu landi. Rétturinn var
undantekningarheimild frá ótví-
ræðum eignarrétti og til þess gerð-
ur að greiða för á milli tveggja staða
á tímum þegar samgöngur voru
með öðru sniði en nú er. Vegfar-
endum bar að hlíta ströngum und-
antekningum og greiða bætur eða
sæta öðrum viðurlögum ef ekki væri
að þessum reglum farið. Um þetta
liggja fyrir fjölmargar lögfræðileg-
ar fræðigreinar sem vart teljast um-
deildar. „Samtök landeigenda eru
ekki mótfallinn þessum forna al-
mannarétti. Þvert á móti styðja þau
þennan umferðarrétt almennings
eins og hann hefur verið túlkaðir
frá tímum Jónsbókar,“ segir í bókun
frá fundinum.
Óheimilt að innheimta
gjald fyrir viðhald
Þá segir að breytingartillögurn-
ar geri ráð fyrir að landeigenda sé
ekki lengur heimilt að takmarka eða
banna för um land sitt nema við sér-
stakar aðstæður og aldrei með gjald-
töku fyrir aðgang. Hins vegar er
heimilt að taka gjald fyrir bílastæði
og gerð þeirra. Sérstaklega er tekið
fram að ólögmætt sé að taka gjald
vegna viðhalds ferðmannasvæða og
hnykkt á því að lagning stígs eða
bygging göngubrúa eða slíkra mann-
virkja, feli ekki í sér þjónustu. „LLÍ
telja þesssa afmörkun ólögmæta.
Ekki fær staðist að gjald megi taka
fyrir að búa til malarstæði fyrir bif-
reiðar en að ekki megi taka gjald fyr-
ir mannvirki til verndar náttúrunni
svo sem malarstíga, tröppur, útsýn-
ispalla, brýr og stiga. Hér er sönn-
unarbyrði snúið við og lagt á herðar
landeiganda að sýna fram á að beita
megi takmörkunum. Allt mat er lagt
í hendur stjórnvalda. Ljóst er að alla
hugsun vantar í framsetningu þessa
ákvæðis.“ Þá segir að gjaldtaka er
samkvæmt tillögu að nýjum nátt-
úruverndarlögum einungis heim-
il ef um er að ræða endurteknar
hópferðir í atvinnuskyni. Þannig er
ekki heimilt að taka gjald fyrir hóp-
ferð sem talin er koma í eitt sinn og
ekki í atvinnuskyni, t.d. ferð gam-
alla skólafélaga á tiltekið eignarland
jafnvel þótt saman færu hundruðir
manna á mörgum rútum.
Snúist upp í
andstæðu sína
LLÍ benda á, að engin leið verður
að reka ferðmannastaði með þeim
takmörkunum sem fram eru sett-
ar í frumvarpi að nýjum náttúru-
verndarlögum. „Rekstaraðili eða
landeigandi getur aldrei vitað hvort
rúta sem kemur á staðinn er kom-
in í fyrsta sinn eða er hluti af end-
urteknu ferðakipulagi. Viðamikið
eftirlitskerfi, starfsfólk og umstang,
þarf til þess að komast á snoðir um
það hvort viðkomandi gestir komu á
eigin vegum, í rútu sem aðeins kom
einu sinni, eða í rútu sem stundar
endurteknar ferðir á sama staðinn.
Landeigandi sem kýs að verja nátt-
úruna með stígum, pöllum, tröpp-
um, og öðrum viðlíka mannvirkjum
á þess engan kost að fá kostnað sinn
bættan. Bílastæði hafa forgang, nátt-
úran ekki. Náttúrverndarlög hafa
snúist upp í andstæðu sína,“ segir í
ályktun LLÍ.
Að lokum segir: „Landssam-
tök landeigenda á Íslandi mótmæla
skerðingu stjórnarskrárvarins eign-
arréttar landeigenda með tilefnis-
lausri lagasetningu sem mun einung-
is skapa árekstra og uppnámsástand
við stóra og smáa ferðmannastaði og
verða náttúruvernd til skaða.“
mm/ Ljósm. SJ.
Landeigendur telja drög að náttúruverndarlögum skerða stjórnarskrárvarinn eignarrétt
Óttast að ófremdarástand geti skapast á
fjölförnum ferðamannastöðum
Á fundi sveitarstjórnar Borgar-
byggðar síðastliðinn fimmtudag var
í ályktun tekið undir ályktanir um-
hverfis-, skipulags- og landbúnað-
arnefndar er varðar umferðaröryggi
og úrbætur í umferðaröryggismál-
um. Því er beint til Vegagerðarinn-
ar að vinna að úrbótum til að auka
megi umferðaröryggi.
„Brýnt er að hefja vinnu við
hönnun á göngu- og hjólreiðastíg
um Borgarfjarðarbrú þannig að
framkvæmdir við það verkefni geti
hafist sem fyrst. Sunnan Borgar-
fjarðarbrúar er fjölsótt og vinsælt
útivistarsvæði. Mikilvægt er að bæta
aðgengi íbúa þéttbýlisins í Borgar-
nesi og sívaxandi fjölda ferðafólks
sem dvelur í sveitarfélaginu að þessu
svæði og draga úr hættu gangandi og
hjólandi fólks af mikilli umferð sem
á leið yfir Borgarfjarðarabrú. Einn-
ig tekur sveitarstjórn undir áherslur
umhverfis-, skipulags- og landbún-
aðarnefndar um nauðsyn þess að
bæta umferðaröryggi á vegkaflanum
frá Borgarfjarðarbrú að Hvanneyri
og áfram upp að Kleppjárnsreykj-
um. Veðrasamt er á þessum vegkafla
og því mikilvægt að fjölga vindmæl-
um á þessari leið. Þörf fyrir fjölgun
vindmæla er síðan víðar fyrir hendi
á Borgarfjarðarbraut. Þessu tengt
er rétt að minna á mikilvægi þess að
setja upp vegrið á ákveðnum köflum
í nágrenni Grjóteyrar. Sveitarstjórn
Borgarbyggðar skorar því á Vega-
gerðina að hefjast handa við fyrr-
greind verkefni og stuðla þannig að
auknu umferðaröryggi á fyrrgreind-
um stöðum.“
mm
Vilja að umferðaröryggi verði bætt
á nokkrum stöðum í Borgarbyggð
Borgarfjarðarbrú 2005. Ljósm. úr safni: Mats Wibe Lund.
Bæjarráð Akraness samþykkti á síð-
asta fundi sínum að lengja opnun-
artíma Guðlaugar, heitrar laugar
við Langasand. Lengdur opnun-
artími tók gildi þegar í stað. Guð-
laug er nú öllum opin án endur-
gjalds miðvikudaga til föstudaga frá
kl. 16:00 til 20:00, milli kl. 10:00 og
16:00 á laugardögum og frá 12:00
til 18:00 á sunnudögum. Þannig
verður það á tímabilinu 1. septem-
ber til 30. apríl. Sumaropnun frá 1.
maí til 31. ágúst verður frá kl. 12:00
til 20:00 alla daga nema miðviku-
daga og laugardaga, en þá verður
opið frá 10:00 til 18:00.
Lengdur opnunartími Guðlaug-
ar kemur til með að kosta 6,8 millj-
ónir króna, að því er fram kemur
í fundargerð bæjarráðs. Viðbót-
arkostnaðinum verður mætt með
lækkun á áætluðum rekstrarafgangi
bæjarsjóð, sem er áætlað að verði
um 416 milljónir króna samkvæmt
fjárhagsáætlun.
„Eftirspurn eftir auknum opnun-
artíma hefur verið mikil og bindur
bæjarráð vonir við að íbúar og aðr-
ir gestir laugarinnar verði ánægð-
ir með þessar breytingar. Guðlaug
hefur frá opnun verið mjög vel sótt,
gestir laugarinnar hafa verið alls
um 3000 og virðast flestir gestanna
vera hæstánægðir með mannvirk-
ið og kosti þess,“ segir í frétt á vef
bæjarins. „Akraneskaupstaður hef-
ur unnið markvisst að því að bæta
aðstöðuna við og frá lauginni niður
á Langasand og með vorinu kem-
ur nýtt þjónustuhús með salernum,
stóru steinarnir í fjörunni verða
fjarlægðir o.fl.“ kgk
Opnunartími
Guðlaugar lengdur
Guðlaug er heit laug við Langasand á Akranesi. Ljósm. úr safni/ mm.