Hugur og hönd - 2019, Síða 49
2019 HUGUR OG HÖND 49
mikill fjöldi rita flokkast í en það á einkum við um
svokölluð sérsöfn. Þannig safn er einmitt handbóka-
safn HFÍ. Handbókasafnið er það eina sinnar tegundar
hér á landi með sérhæfðan safnkost fyrir starfsemi
félagsins, langmestur hluti safnkostsins flokkast
í yfirflokkinn 700 Listir – Skemmtanir – Íþróttir.
Hver yfirflokkur hefur fjölmarga undirflokka og
eru stærstu flokkarnir undir nr. 746 Skreytilist –
Hönnun – Nytjalist og 747 Textílar – Vefjarlist. Þetta
eru efnisflokkarnir sem notendur safnsins hafa
mesta úrvalið til að velja úr.
Hvað röðun á bókasafni viðkemur þarf að vera
hægt að finna rit eftir nöfnum höfunda og einnig eftir
titlum. Þess vegna var settur saman einn sameigin-
legur stafrófsraðaður listi (aðgengilegur í möppu í
safninu en gæti orðið aðgengilegur rafrænt síðar).
Tafla 2. Dæmi úr stafrófsröðuðum lista eftir
nöfnum höfunda og titlum (dæmið er tekið úr
H-inu eins og sést á titlaröðinni, sömu línur má svo
finna á sínum stöðum eftir nöfnum höfunda (nöfn í
svigum eru ekki raðorð). Í stafrófsraðaða listanum
eru raðorðin undirstrikuð).
Það sem helst vekur athygli augans er aldur ritanna
í töflu 2. Tvær færslur eru feitletraðar en það er vegna
aldurs ritanna. Allar færslur yfir rit sem eru eldri en
frá 1930 eru feitletraðar og einnig þau rit sem HFÍ
hefur gefið út eða komið að. Glöggur lesandi getur
séð hvaða flokksnúmer útsaumur hefur (746.44) og
einnig heklið (746.432). Svona má lengi skemmta sér
yfir þeim upplýsingum sem blasa við í handbókasafni
HFÍ.
Lokaorð
Í þessari samantekt um handbókasafn HFÍ hefur í
stuttu máli verið reynt að kynna það til sögunnar
sem safn heimilda sem félagið og félagsmenn geta
verið stoltir af. Mikil vinna liggur í skráningu, merk-
ingum og frágangi og raunar á ennþá margt eftir að
fullvinna eins og merkingar, viðgerðir, plöstun og
skipulag varðveislusafns. Það síðast nefnda á við um
þau rit sem tengjast félaginu og þarf að varðveita sér-
staklega, því að við skráninguna kom í ljós að nokkur
þannig rit, sem til eru í safninu, hafa ekki öll skilað
sér til Landsbókasafns í prentskil eins og lögbundið
er. Einnig er að finna í safninu rit sem gætu talist
fágæti, það eru rit sem ekki finnast á öðrum söfnum
(eða í Gegni) og eru jafnvel einu eintökin hér á landi.
Handbókasafn, sem einnig er sérsafn, verður alltaf
eins og lifandi vera sem þarf að hlúa að, halda vel utan
um og gæta af alúð. Lánþegar og notendur safnsins
eiga líka skyldum að gegna að ganga vel um það, gæta
að því að skila ritum og hugsa um það eins og sína
eign. Safnið er líka arfleifð fyrri kynslóða, eins og
meðfylgjandi dæmi sýna. Gamlar útsaumsbækur og
annað eldra efni gengur ekki svo glatt úr sér, margt
af því er sígilt og síungt. Hollt er að spyrja sig hvernig
félagið og Heimilisiðnarskólinn kæmist af ef ekkert
bóka- og tímaritasafn væri til afnota.
Flokk. Aðf. Höf. Titill (ártal, blaðsíðutal o.fl.)
746.44 723,827 Permin, Carl Hedebo, dansk almuearbejde. 1955? (14 s)
746.44 602a-b (Clara Wæver) Hedebogrunde. 1918 (12 s)
746.44 605 Hedebosyning, hefte I. 1950? (38 s)
746 1183 Jón G. Sigurðsson Heimilisiðnaðarmál. Fyrirlestur. 1923 (45 s)
709 1294 Broby-Johansen, Rudolf Heimslist - heimalist.. (Þýð. Björn Th. Björnsson). 1977 (200 s)
746.43 1256a-b (Anna J. Jónsdóttir þýð.) Hekl og orkering – valin munstur m leiðbeiningum. 1952 (142 s)
746.432 1189 (Minningarsj. Elínar Briem) Heklbókin. 1960? (10 s)
746.432 1193 Neuenkirchen, Ragnhild Heklemønster I. 1955? (16 s)
Tafla 2