Ljósmæðrablaðið - Aug 2019, Page 38

38 LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - ÁGÚST 2019
Í T I L E F N I 1 0 0 Á R A A F M Æ L I S
LJÓÐ FJALLKONUNNAR
í stað þess
að stilla okkur upp
á stallinum
köllum við saman
allar fjallkonur landsins
hó!
nú streymum við misvænar niður á völlinn
margar
með þunga snjóköggla á kviðnum
þær fremstu
með klakakrónuna
eins og erfðasynd á höfðinu
og brælan úr brennunni
stendur eins og strókur upp úr hvirflinum
hráblautur strigapokinn
er tekinn saman
með stolnu snæri í mittinu
og óvígður moldarslóðinn
hringast eins og naðra um fæturna
þær næstu
með hattkúf á höfði
krullur í hári
og eldrauðan varalit
í drappaðri dragt
eða aðskornum kjól úr gardínuefni
og berir leggirnir litaðir
með skóáburði frá hnéskel og niður úr
síðastar
koma druslurnar
stífmálaðar
í of flegnum blússum
of þröngum
og of stuttum pilsum
og of háum hælum
og of fullar í þokkabót
og þegar við höfum helgað okkur
hverja torfu á vellinum
stígum við fram
allar fjallkonur landsins
fullvalda og sjálfstæðar
Frá lýðveldisstofnun á Íslandi 1944 hefur kona í skautbúningi
jafnan flutt fjallkonuljóð við hátíðahöld 17. júní. Árið 2018 á 100
ára fullveldisári Íslands var Sigrún Edda Björnsdóttir leikkona fjall-
konan á Austurvelli á þjóðhátíðardaginn. Þar flutti hún ljóð Lindu
Vilhjálmsdóttur sem síðar birtist í ljóðabók hennar Smáa letrið sem
kom út á sama ári og er samkvæmt Úlfhildi Dagsdóttur bókmennta-
fræðingi; „sérdeilis gott dæmi um hamingjusaman vefnað póli-
tískrar ádeilu og listrænnar sköpunargleði“.
Ljósmæðrablaðið fékk leyfi frá Lindu til að birta ljóðið í Ljós-
mæðrablaðinu nú í tilefni aldarafmælis Ljósmæðrafélags Íslands.
Í ljóðinu birtast formæður okkar og fjallkonur á femínískan og
byltingarkenndan hátt frá fortíð til nútíðar, sem við getum heimfært
á ljósmæður. Oft hefur það verið sagt að sjálfstæðisbarátta kvenna
og ljósmæðra sem fagstéttar sé samofin.
Svo áfram sé vitnað til Úlfhildar Dagsdóttur þá segir hún á
vefnum: https://bokmenntaborgin.is/ að Fjallkonan sé hið klassíska
tákn Íslands, íslenskrar náttúru og Konunnar, hinnar fullkomnu og
hreinu húsfreyju sem er alltumvefjandi – en jafnframt bundin í smáa
letrið, falin baksviðs í eldhúsi eða þvottahúsi, en dregin fram á tylli-
dögum. Síðasta línan í kvæðinu; „fullvalda og sjálfstæðar“, vísi hins
vegar til hundrað ára fullveldisársins – og gefi til kynna að fyrst nú,
heilli öld síðar, séu konur að ná sínu fullveldi.
Guðrún Hulda Gunnarsdóttir nýútskrifuð ljósmóðir og dóttir hennar Sigurborg
Embla Snorradóttir.