Jólablað - 01.12.1930, Blaðsíða 19
Svip, sjest önnur mynd frá liðinni
tíð.
f*að sjest inn á heimili. Lítil
stúlka leilmr sjer með bræðrum
sínum. Hárlokkarnir leika við hrukku-
lausan háls og fíngjörða mjallhvíta
vanga. Hið krystalsskæra sálarlíf
lýsir sjer í svip og hreyfing. Litla
stúlkan leggur leið sína um gólfið;
3?mist til ömmu gömlu eða móður-
innar. Hún sýnir þeim skrautgripi
sína. Hún leitar hjá þeim úrlausnar
allra spurninga.
Lífið er henni bjart, marglitt, fjöl-
sæið, ókendra mynda; og draumsýn
indælla framtíðarvona. Fögnuður
fyllir brjóstið og bergmálar í græsku-
lausri glaðværð barnsins.
Árin ltða. Amma gamla er geng-
in til hinstu hvíldar. Móðirin er
líka kölluð burt. Faðirinn sjer ekki
fært, að halda - saman heimilinu.
Börnin yfirgefa heimilið.
Mærin er orðin gjafvaxta, Hún
býst að heiman. Snýr hún baki við
heimilinu, og hleypur stiginn niður
að hliðinu, með lítinn fataböggul
undir hendinni.
Með ljettkyndi æskuáranna hleyp-
ur hún út í lífið og óvissuna; út á
krossgöturnar villugjörnu. Hylling-
arnar hverfa fyrir veruleikanum.
Táldrægni og blekking verða á vegi
hennar. Flún fellur í tálsnörur
ireistarans. Hann mætir henni í
miðjum hlíðum. Hann verður henni
samferða. Niðurhaldið er ljett.
Lengra, lengra, niður á lægsta
hjallann.
Þar er hún nú niðurlægð, ein-
mana, íyrirlitin og ráðþrota. —
»Glerbrot er hún orÖin á mannfje-
lagsins haug.«
Ekki verður hjá því komist, að
hjartað komist við af ástandi þeirra,
sem svo lágt eru leiddir. »Að dæma
hart er harla ljett, en hitt er örðugra
að dæma rjett.«
Það sem gjörir lífið sjerstaklega
sárt, og heiminn óvistlegan, er hin
takmarkalausa dómfýsi.
Ótal hjörtu flaka í sárum; ótal
tár hníga, ótal andvökunætur og
andvörp, sem Guð einn þekkir og
nóttin.
Öll slík hjörtu leita samúðar og
hugsvölunar, hvar sem hana er að
finna. En upptökin oft að finna, er
síst skyldi.
Svo lengi sem menn gefa dómfýsi
sinni lausan taum, svo lengi fremja
menn morð á virðing hvers annars.
Því harðari. sem dðmarnir eru,
þess fráleitari eru þeir,
Hinn rjettláti frelsari mannanna
sagði:
Dæmið ekki eftir ásýndum. Dæm-
ið rjettlátan dóm. Hann einn þekkir
hina viðkvæmu afstöðu hjartnanna.
Hann segir ennfremur: Dæmið
ekki, svo þjer verðið ekki dæmdir.
Vetrarnepju kærleiksleysisins gætr
víðar, en með hinum hörðu dömum.
Það birtist í mörgum myndum.
Kristján Jónsson lýsir því á þennan
hátt:
Enga systir, engan bróðir,
engan vin í heimi á jeg.
vinarlaus og vonarsnauður,
í veröldinni reika má jeg.
Halla jeg mæddur höfði að steini,
heljar-mótt fyrir augu sígur,