Íþróttablaðið - 01.12.1992, Blaðsíða 48

Háskóli íslands * Námsbraut í sjúkraþjálfun * B.S. verkefni
KÖRFUKNATTLEIKUR
RANNSÓKN Á EÐLI
OG ORSÖKUM
MEIÐSLA í FJÓRUM
BOLTAÍÞRÓTTUM Á
ÍSLANDI
Þá er komiö að síðasta hluta loka-
verkefnis Jóhönnu Katrínar Krist-
jánsdóttur og Kristínar Briem sem
heitir: Rannsókn á eðli og orsökum
meiðsla í fjórum boltaíþróttum á ís-
landi. Það eru niðurstöður spurn-
inga sem voru lagðar fyrir körfu-
boltamenn sex kvennaliða og sex
karlaliða í lok keppnistímabilsins
1"1. .y , L
Bandaríkjamaðurinn James Nai-
smith er frumkvöðull körfuknatt-
leiksíþróttarinnar en það var árið
1891 sem hann stuðlaði að þessari
tómstundaíþrótt án návígis. Körfu-
knattleikur var fyrst leikinn í Massa-
chusetts 1894 en síðan hefur íþróttin
breiðst út og er orðin ein af vinsæl-
ustu liðsíþróttum íheimi. Meiðslum,
tengdum íþróttinnt, hefur fjölgað
hratt frá fyrri hluta sjöunda áratug-
arins jafnhliða auknum áhuga, iðk-
endafjölda og meiri hæð og tækni
leikmanna (Sitorius og ‘ Kwikkel,
1990).
Körfuknattleikur, sem er nú iðkað-
ur á Islandi, skaut hér rótum á árun-
um 1945-'51 (Gils Guðmundsson,
1987). Fyrsta íslandsmótið var haldið
árið 1952 og fyrsti landsleikur háður
gegn Dönum sjö árum síðar. Körfu-
knattleikssamband Islands var stofn-
að 29. janúar 1961. Áhugi íslendinga
á íþróttinni var almennt lítill fram til
1975 en það ár komu fyrstu erlendu
leikmennirnir til landsins. íþrótta-
samband íslands (ÍSÍ) var með 5.818
virka körfuknattleiksiðkendur skráða
1990 en undanfarin ár hefur íslensk-
ur körfuknattleikur ekki verið mjög
hátt skrifaður. Karlalandsliðið hefur
þó verið að sækja í sig veðrið og
stendur nú jafnvel framar landsliðum
Dana og Norðmanna. A-landslið
kvenna hefur einnig átt undir högg að
sækja og hefur verið, eins og karla-
landsliðið, í hópi C-þjóða.
Ýmist er leikið á dúk eða parketi. Á
leikskýrslu mega vera 10-12 leik-
menn og leyfist að skipta leikmönn-
um inn/út að vild. Leiktfmi er 2x20
mínútur, með 10 mín. leikhléi milli
hálfleikja, auk leikhléa sem tilheyra
leiknum. Úrslit ráðast af skoruðum
stigum. í körfuknattleik felst hröðun,
hraðaminnkun, stökk og návígi sem
gefa oft tilefni til áverka. Körfuknatt-
leikur er nú návígisíþrótt og krefst
líkamsburðar (hæð, þyngd), hraða,
^^^W^tyrks, lipurðar, andlegs sem
líkamlegs jafnvægis, auk samhæfing-
ar augna og handa.
Þegar könnunin vargerð komu eft-
irtaldar niðurstöður í Ijós: Meðalald-
ur karla í körfuknattleik var 23,4 ár en
21,7 ár hjá konunum. Meðalhæð
karla var 188,7 sm en 170,3 sm hjá
konunum. Meðalþyngd karla var
IV. HLUTI
Jóhanna Katrín Kristjánsdóttir
Kristín Briem
83.2 kg en 62,5 kg hjá konunum.
Undirbúningstímabil karla stóð yfir í
8,7 vikur en 5,8 vikur hjá konunum.
Meðalæfingafjöldi á viku var 4,3 hjá
körlunum en 3,8 hjá konunum. Með-
allengd æfinga hjá körlunum var
98.3 mín. en 81 mín. hjá konunum. Á
keppnistímabilinu æfðu karlarnir að
meðaltali 4,7 sinnum í viku en kon-
urnar 3,3 sinnum. Meðallengd æf-
inga þá var 95 mín. hjá körlunum en
82,5 hjá konunum.
TÍÐNI MEIÐSLA
Fleiri karlar (75%) en konur (51%)
sögðu meiðsli hafa háð sér á tímabil-
inu (p< 0,05). Fjöldi meiðsla, sem
HÁÐU LEIKMÖNNUM á tímabilinu
48