Morgunblaðið - 02.04.2020, Blaðsíða 44

44 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. APRÍL 2020
Flatahrauni 7 | 220 Hafnarfirði | Sími 565 1090 | www.bjb.is
Fékk bíllinn
ekki skoðun?
Aktu áhyggjulaus í burt á nýskoðuðum bíl
Sameinuð gæði
BJB-Mótorstilling þjónustar
flesta þætti endurskoðunar
anngjörnu verði og að
ki förum við með bílinn
n í endurskoðun, þér
kostnaðarlausu.
á s
au
þin
að
Dalvegi 16c | 201 Kópavogur | Sími 568 6411 | rafvorur@rafvorur.is
Amerísk heimilistæki
rafvorur.isRAFVÖRUR ehf
Þvottavélar
og þurrkarar
sem taka
10-17 kg
Skipulagsyfirvöld í
Kópavogi hafa boðað
stórfelldar breytingar
á skipulagi svæðis sem
afmarkast af Dalvegi
og Reykjanesbraut að
norðan og sunnan og
Nýbýlavegi að austan.
Þarna hafa verið gróð-
urhús og mikil ræktun
um árabil og blönduð
atvinnustarfsemi á
vestasta hlutanum, s.s. endurvinnsla
og ýmis bifreiðaþjónusta. Þar sem
hér er um stórfelldar breytingar að
ræða hafa íbúar í aðliggjandi hverfi,
Hjallahverfi, risið upp og krafist
samráðs og opinnar umræðu. Því er
einkum mótmælt að leyft skuli stór-
aukið byggingamagn á svæðinu með
tröllslegum byggingum og aukinni
umferð sem fer langt umfram það
sem tengibrautir við íbúðahverfi
geta borið.
Í viðræðum sínum við bæjaryfir-
völd hafa íbúar fengið loforð um
íbúafundi þar sem farið yrði yfir
þessar áætlanir og þeim um leið gef-
inn kostur á að koma sínum sjónar-
miðum inn í umræðuna. Þetta loforð
var „efnt“ núna síðastliðinn fimmtu-
dag 26. mars með því að boðað var til
þess sem kallað var „kynningar-
fundur“ með streymi á vefsíðu bæj-
arins, sem fór þannig fram að skipu-
lagsstjóri fór með langa einræðu þar
sem hann vissulega fór ágætlega
yfir tæknilegar út-
færslur og teikningar,
en án þess auðvitað að
nokkur hlustandi gæti
komið með spurningar
eða athugasemdir,
hvað þá að hægt hefði
verið að koma öðrum
sjónarmiðum á fram-
færi.
Það er augljóslega
takmörkunum háð að
boða til fjölmennra
funda í ástandinu sem
nú ríkir í samfélaginu,
en það veitir engan afslátt af sjálf-
sögðum lýðræðislegum aðferðum,
eins og þeim að hafa opið ferli með
aðkomu íbúa þegar stórfelldar
breytingar eru fyrirhugaðar á nán-
asta umhverfi þeirra. Reyndar veit
ég ekki betur en að allir pólitísku
flokkarnir sem eiga fulltrúa í stjórn
bæjarins hafi einmitt boðað mikil-
vægi samráðs við íbúa og þar geta
skipulagsmál varla verið undan-
þegin. Samráð hlýtur hins vegar að
vera til beggja átta og því er það al-
gjör skrumskæling á lýðræðinu að
kalla skrípaleik eins og þarna var
boðað til „fund“, hvað þá „íbúafund“,
og er mér eins og mörgum öðrum
íbúum misboðið.
Ég hef fylgst með baráttu annarra
íbúa fyrir því að hlustað sé á sjónar-
mið þeirra varðandi skipulagið við
Dalveginn, en hingað til þó frekar
haldið mig til hlés. Sjálfur hef ég
ekki sterkar skoðanir á þessu bygg-
ingamagni sem þarna er áætlað eða
umferðinni, hef ekki sett mig mikið
inn í það. Það sem mér finnst hins
vegar geigvænlegt er að með þess-
um áætlunum verður einu flottasta
byggingarsvæði bæjarins fórnað
undir „verslunar- og þjónustu-
byggð“ þar sem engar kröfur eru
gerðar um útlit og hönnun húsa um-
fram það sem er gert í venjulegu
iðnaðarhverfi. Eins og þetta lítur út
núna með þeim tveimur nýju bygg-
ingum sem nú þegar er búið að reisa
verður þetta hugsanlega ljótasta
byggð höfuðborgarsvæðisins,
kannski að Völlunum í Hafnarfirði
undanskildum, með andlausum arki-
tektúr og flæmum af bílastæðum
sem eru jafndauð að degi sem nóttu.
Þá veit ég ekki hvort bæjaryfir-
völd hafi pælt eitthvað í því hversu
mikil eftirspurn verður eftir nýju
verslunar- og þjónustuhúsnæði á
næstu misserum. Dettur fólki þar á
bæ virkilega í hug að fyrirtæki og
stofnanir fjárfesti stórfellt í dýru
nýju húsnæði þegar ástandið er eins
og það er núna og fólk í massavís
hefur fært sig heim með vinnu sína
og getur sinnt henni þaðan ekkert
síður en á skrifstofunum úti í bæ?
Og verslunin, má ekki frekar búast
við því að offramboð verði á versl-
unarhúsnæði þegar fólk hefur nú til-
einkað sér í stórauknum mæli net-
þjónustu við öll innkaup og þjón-
ustu? Dettur einhverjum í hug að
spyrja sig hvort það verði svo ein-
falt, að allt færist í sama horf og það
var áður? Ég veit að embættismenn-
irnir halda bara áfram eftir sömu
kúrfunni og þeir hafa verið pró-
grammeraðir eftir frá því þeir byrj-
uðu störf, það er þeirra máti, en póli-
tíkusarnir, þeir verða að spyrja
spurninganna, vera krítískir, efast
og leita súrefnis í höllum stjórn-
valdsins. Til þess eru þeir kosnir.
Já, ég veit að ég ætti ekki að vera
svona ákafur, þegar svo auðvelt er
að afgreiða slíkt sem yfirdrifna til-
finningasemi og leiðindi, en ég
meina það: Þessar fyrirhuguðu
framkvæmdir eru runnar út á tíma,
gamaldags og gjörsamlega and-
lausar, þær bjóða upp á steindautt
umhverfi og verða íbúum til leiðinda
og bæjarlífinu til ömunar. Það er
ekkert í þessu, engin hugsun, engin
fegurð og engin sköpun.
Að lokum skora ég á bæjaryfir-
völd að fresta öllum áformum um
breytingar á skipulagi við Dalveg
þangað til þær aðstæður skapast að
íbúar bæjarins geti látið í sér heyra
með eðlilegum hætti.
Skipulag við Dalveg – áskorun
til bæjaryfirvalda í Kópavogi
Eftir Hjálmar H.
Ragnarsson »… Það er ekkert
í þessu, engin
hugsun, engin fegurð
og engin sköpun.
Hjálmar H. Ragnarsson
Höfundur er tónskáld.
Nýbyggingar við Dalveg „Þessar fyrirhuguðu framkvæmdir eru … gam-
aldags og gjörsamlega andlausar, þær bjóða upp á steindautt umhverfi.“
Ljósmyndir/HHR
Landið er eitt en
fólkið er annað. Okkur
þykir sjálfsagt að
varðveita landið, feg-
urð þess og gæði, fyr-
ir komandi kynslóðir,
en hvað með þjóðfé-
lagið?
Er ekki á sama hátt
brýnt að reyna að við-
halda þeim félags- og
efnahagslegu kerfum,
sem við, þjóðin, höfum
byggt upp? Í samanburði við önnur
lönd erum við yfirleitt meðal þeirra
þjóða, sem best standa sig í fyrr-
nefndum málaflokkum. Margt bendir
til þess, að kerfið standi hvorki mann-
auðs- né fjárhagslega undir þörfinni
eins og er og hvað þá ef mikil fjölgun
verður á fólki, sem þarf mikla fé-
lagslega aðstoð.
Er ekki kominn tími til, að við
stöndum öll saman og verndum okkar
góða samfélag gegn óæskilegum
áhrifum? Hvað þarf að vernda? Jú, ís-
lenska tungu, íslenska menningu og
aðra íslenska arfleifð.
Forfeður okkar stóðu dyggan vörð
um tunguna gegn dönskum áhrifum.
Nú er það enskan sem ryður sér til
rúms og fara áhrif hennar sívaxandi
með hverjum degi. Og nú heggur sá,
er síst skyldi, nefnilega sjálft Alþingi.
Eitt af sérkennum íslenskunnar er
nafngiftin og nú vill Alþingi breyta
þeim lögum, að því er virðist til þess
eins að nafngiftin endi í fjölmenning-
arlegri mynd.
Endalausar styrjaldir, farsóttir,
hungursneyð og vaxandi fátækt knýr
fólk til þess að leggja land undir fót
og leita á nýjar slóðir að betra og líf-
vænlegra umhverfi. Ásóknin til þess
að komast inn í Evrópu mun ekki
minnka, þvert á móti fara vaxandi.
Nágrannalönd okkar hafa öll þrengt
skilyrðin fyrir landvist og trúlega
eykur það þrýsting á innri landamæri
okkar.
Við erum fámenn þjóð, örríki, og
það þarf ekki stóra sveit manna til
þess að hafa þau áhrif á samfélag okk-
ar, sem heimamenn
myndu ekki við una.
Það er slæmt að vakna
upp við vondan draum,
en það hafa norrænar
frændþjóðir okkar fengið
að reyna, vegna andvara-
leysis og misskilinnar
góðvildar. Allt bendir til
þess að covid-19 gangi yf-
ir, en það gerir flótta-
mannastraumurinn
varla. Til þess þyrfti
mannskepnan að fá nýtt
friðargen.
Séð með augum kjósanda virðist
eins og við höfum kosið yfir okkur
þingmenn, sem skortir kjark til þess
að takast á við málefni innflytjenda.
Ég minnist þess ekki, að hafa
heyrt orð frá forsvarsmönnum núver-
andi stjórnmálaflokka um þennan
málaflokk. Það er hrein fáviska að
ímynda sér, að þróunin verði öðruvísi
hér en reyndin er orðin í Danmörku,
Noregi og Svíþjóð, nema eitthvað
raunhæft verði að gert.
Útlendingastofnunin hefur verið
talsvert í sviðsljósinu að undanförnu.
Ef dæma má eftir fréttum virðist
eitthvað hafa misfarist í framkvæmd-
inni. En málaflokkurinn er flókinn og
viðkvæmur, ekki síst pólitískt. Stund-
um enda mál í deilum um úrlausnir
fyrir tiltekna einstaklinga á persónu-
legum nótum.
Stofnunin telur sig fara að lögum,
en liggur oft undir óvægnum ámæl-
um og er ásökuð um ómannúðlegar
ákvarðanir. Jafnvel Alþingi hefur far-
ið í kringum niðurstöður hennar með
lagasetningu og ekki eykur það trú-
verðugleika hennar. En vandinn
hverfur ekki með þögninni og það
þarf styrka þjóðarhönd til þess að
stýra málaflokknum „innflytjendur“,
svo vel fari.
Það kann ekki góðri lukku að
stýra, að láta dómstól götunnar af-
greiða málin. Fáu hefur verið snúið
jafn rækilega á hvolf og málefnum
flóttafólks. Náttúruhamfarir hrekja
vissulega fjölda manns á flótta, en
oftast er sá flótti tímabundinn. Mestu
skaðvaldarnir eru herveldin, sum
jafnvel með lýðræðislega kosnum
stjórnvöldum, sem eru að blanda sér í
innanríkismál annarra þjóða og þá að
sjálfsögðu í nafni mannúðar. En þeg-
ar upp er staðið eru borgir rústir ein-
ar og heimili borgaranna horfin og
þeir komnir á vergang.
Almannarómur æpir hátt um
ómannúðlega „vonda karla“, en
hverjir eru þeir? Jú. Það eru stjórn-
völd ríkja, sem ekki taka á móti
flóttamönnum opnum örmum, án til-
lits til þess, hvort lönd þeirra hafa
getu til þess eða ekki. En þau eru
ekki „vondu karlarnir“, það eru
stríðsrekendurnir sem eru þeir. Vit-
anlega ætti alþjóðasamfélagið að for-
dæma þá, og láta þá borga skaðann.
En nei, það er svo erfitt, það eru
nefnilega þeir, sem ráða ferðinni.
Gamalt danskt máltæki segir:
„Man skal fölge landskik eller
landfly“ (lauslega þýtt: Mönnum ber
að fylgja siðum lands eða fara ella).
Með öðrum orðum: Það er innflytj-
andans að laga sig að okkar siðum, en
ekki öfugt. En hver er stefnan? Í dag
kemur maður í fyrirtæki og það er
tekið á móti manni með orðunum:
„english please“. Erum við á leið inn í
tvítyngt þjóðfélag? Oft er minnst á
fjölmenningu og þá mun átt við þar
sem tvö eða fleiri þjóðarbrot búa
saman í landi. Án þess að nefna dæmi
vil ég leyfa mér að benda á, að slíkt
fyrirkomulag virðist sjaldnast vera
ágreiningslaust.
Menn tala um lýðræðislegt stjórn-
arfar og nú hlýtur að vera kominn
tími til, að gerð verði könnun á vilja
þjóðarinnar í innflytjendamálum. Það
varðar framtíð íslenskrar þjóðar og
því nauðsynlegt fyrir alþingismenn
að vita hver vilji hennar er.
Verndun lands og lýðs
Eftir Werner Ívan
Rasmusson
»En vandinn hverfur
ekki með þögninni
og það þarf styrka þjóð-
arhönd til þess að stýra
málaflokknum „innflytj-
endur“, svo vel fari.
Werner Ívan
Rasmusson
Höfundur er apótekari.