Morgunblaðið - Sunnudagur - 05.04.2020, Síða 12

KÓRÓNUVEIRAN
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5.4. 2020
LEIKANDI LÉTT MEÐ LAURASTAR
www.alver.is S: 896 4040 LauraStar á Íslandi
LauraStar Lift
Gufuþrýstingurinn sér um að afkrumpa og hreinsa fötin
á náttúrulegan hátt án þess að nota efnavörur.
Meira en 99,9% af bakteríum, sveppagróðri, rykmaurum
og lykt er útrýmt á áhrifamikinn hátt.
LauraStar GO
LauraStar S
30 ár
á Íslandi
Kr. 198.000
Kr. 154.000
Kr. 65.000
um ríkisins sem ég fékk og hóf að vinna þar um
haustið. Ég var þá sviðsstjóri samhæfingarsviðs.
Almannavarnir ríkisins voru svo lagðar niður ár-
ið 2003 og verkefni flutt til Ríkislögreglustjóra,“
segir Víðir en hann fékk þá vinnu þar í almanna-
varnadeild og vann þar næstu tólf ár. Á sama
tíma kláraði hann lögregluskólann meðfram
vinnu. Honum var svo boðin staða deildarstjóra
yfir almannavarnadeildinni sem hann þáði.
„Ég hef aldrei verið almennur lög-
reglumaður. Vinir mínir kalla mig pappalöggu
og ég held það sé nokkuð rétt hjá þeim,“ segir
Víðir og brosir.
Víðir hefur alla tíð verið mjög virkur í björg-
unarsveit, sérstaklega til ársins 2003.
„Síðustu ár hefur það meira snúið að ein-
stökum verkefnum, eins og flugeldasölu. Ég hef
ekki farið í útköll í mörg ár, en fór mikið áður
og var í svæðisstjórn um tíma. Ég sá þá að
skipulags- og stjórnunarstörf áttu vel við mig.
Það er kannski byrjunin á því hvert það leiddi
mig síðar; hvar ég er í dag. Grunnurinn í þessu
er að eiga almennileg samskipti við fólk.“
Margir fá ekki hrós
Sem deildarstjóri almannavarnadeildar, á ár-
unum 2006 til 2015, sá Víðir um undirbúning
almannavarnakerfisins.
„Við vorum að reyna að fá fólk til að undir-
búa sig fyrir ýmiss konar ástand; eins og til
dæmis það sem við erum stödd í núna. Það gat
verið snúið því menn voru mismóttækilegir á
tímum þegar ekkert var að gerast. Við vorum
með fyrstu æfinguna sem sneri að heimsfar-
aldri árið 2005, fyrir fimmtán árum. Á hverju
ári síðan höfum við verið að undirbúa okkur
fyrir að takast á við svona atburði eins og við
stöndum frammi fyrir í dag,“ segir Víðir og
segir að þau hafi gert sér grein fyrir að heims-
faraldrar væru reglulegir viðburðir.
„Við vissum auðvitað ekki hvaða tegund
gæti komið upp, en vinnan 2006 til 2009 snerist
um inflúensu. En við höfum haldið þeirri vinnu
áfram alveg síðan og margir lagt hönd á plóg-
inn.“
Hvernig býr maður þjóð undir veirufaraldur?
„Fyrsta skrefið er að greina hverja farald-
urinn hefur áhrif á. Í þessu samhengi er aug-
ljóst að enginn sleppur. Þá reynir maður að
greina lykilstofnanir; hvaða starfsemi má ekki
stöðvast. Allt frá 2006 voru stofnaðir margir
vinnuhópar sem reyndu að greina einstaka
þætti og við fórum í það að biðja fyrirtæki og
stofnanir að gera áætlanir um það hvernig
hægt væri að láta helming starfsmanna vera í
burtu á hverjum tíma. Það var viðmiðið; að
geta keyrt starfsemina með 50% starfsmann-
anna. Þegar á reynir reynist það mörgum erf-
iðara í framkvæmd en á pappír,“ segir hann.
„Það eru fjölmargir sem ekki er fjallað um
sem gegna gríðarlega mikilvægum hlut-
verkum nú og hafa þurft að breyta lífi sínu
mjög mikið á meðan þetta stendur yfir. Það fer
ekki mikið fyrir þessu fólki; alls konar venju-
legt fólk í venjulegum störfum. Leikskóla-
kennarar og grunnskólakennarar eru til að
mynda allt í einu orðnir framlínustarfsfólk.“
Víðir segir að við slíkan undirbúning sé
ávallt óvissa um marga þætti, svo sem við-
brögð einstaklinga.
„Fólk er eðlilega óttaslegið. Við heyrum sög-
ur og sjáum hryllingsmyndir af þessum faraldri
víða um heim. Enn erum við ekki komin á versta
stað sem við höfum séð aðra lenda á og vonandi
tekst okkur að sleppa við það. En það er meðal
annars vegna þess að við höfum fengið svona
fólk sem hefur staðið upp og verið tilbúið til að
leggja sitt af mörkum. Það eru ótrúlega margir
sem fá ekki það hrós sem þeir eiga skilið.“
Sóttvarnamálin fyrst
Víðir hætti hjá Ríkislögreglustjóra árið 2015
og gerðist lögreglufulltrúi á Suðurlandi og síð-
ar öryggisfulltrúi hjá KSÍ.
„Það var ekki fyrr en núna um áramótin að
dómsmálaráðherra bað mig að koma að því
verkefni að greina starfsemi ríkislög-
reglustjóra. Það verkefni átti bara að taka tvo
mánuði og ég átti að skila því fimmtánda mars.
Ég ætlaði aftur til KSÍ fyrsta mars en í lok
febrúar var ég beðinn að taka að mér nýtt
verkefni; það þurfti yfirlögregluþjón til að
halda utan um málefni Covid-19. Ég fékk leyfi
hjá KSÍ og talaði fyrst um nokkurra vikna frí
en strax á öðrum degi áttuðum við okkur á því
að þetta yrði risaverkefni sem svo stækkaði
hratt. Dagarnir urðu langir og fljótlega mynd-
aðist þetta teymi; ég, Þórólfur og Alma. Þetta
teymi var ekki planað heldur einhvern veginn
varð bara til. Við þrjú sáum að ef öll samhæf-
ing ætti að ganga yrðum við að standa þétt
saman. Við hittumst oft á dag og þegar við vor-
um komin á neyðarstig fluttu allir sína starf-
semi hingað í Skógarhlíð,“ segir Víðir.
„Þetta var leiðin til að keyra þetta verkefni.
Við sáum hvað var að gerast í löndunum í
kringum okkur þegar stjórnmálamenn stigu
fram og kynntu stórar ákvarðanir. Við rædd-
um auðvitað við okkar ráðherra og fulltrúa
ríkisstjórnarinnar en fengum strax þau svör
frá þeim að Ísland vildi keyra þetta áfram
byggt á vísindalegum ákvörðunum. Það voru
skýr skilaboð. Sóttvarnamálin væru númer
eitt og efnahagsmálin númer tvö. Það er engin
pólitík í þessu. Við höfum aldrei upplifað neina
pressu til þess að mæta einhverjum öðrum
kröfum en að láta baráttuna við veiruna ganga
fyrir. Það bakka okkur allir upp,“ segir Víðir
og segir þau þrjú eiga vel saman.
„Ég þekkti Þórólf áður, en við byrjuðum að
vinna saman í þessum málum árið 2005. Ég
kannaðist við Ölmu en við unnum saman í jan-
úar 2005 að mjög erfiðu verkefni. Þá var farið í
sjúkraflug til Taílands eftir jarðskjálftana í
Suðaustur-Asíu. Þá flaug héðan vél og sótti
slasaða Svía og Dani og flogið var með þá til
Víðir og eiginkona hans, Sigrún María, eiga tvö börn, Söru Kristínu og Kristján Orra.
Ljósmynd/Aðsend