Dagblaðið Vísir - DV - 02.10.2020, Side 24

24 FÓKUS 2. OKTÓBER 2020 DV
HUNDRUÐ SPRAUTUFÍKLA
NÝTA SÉR SKAÐAMINNKUN
Áætlað er að um 700 einstaklingar noti vímuefni í æð á hverjum
tíma. Söfnunarátak Frú Ragnheiðar fyrir nýjum bíl stendur nú yfir.
Erla
Hlynsdóttir
erlahlyns@dv.is
Sjálfboðaliðarnir Ólöf Jóna, Ísabella, Kolbrún og Þröstur bílstjóri, hluti af þeim stóra hópi sem starfar með Frú Ragnheiði. MYNDIR/ RAUÐI KROSSINN
YFIRLIT 2019
Árið 2019 þjónustaði Frú Ragn-
heiður 519 einstaklinga í um 4.200
heimsóknum.
Bíllinn keyrði 312 daga ársins,
mannaður sjálfboðaliðum sem
gáfu alls 4.680 klukkutíma og
læknar sem manna bakvaktir
skiluðu 1.259 klukkutímum.
TAKA ÞÁTT
Hægt er að senda SMS-ið TAKK
í 1900 og styðja þannig við kaup
á nýjum bíl um 2.900 kr.
Þá er einnig hægt að leggja inn á
reikning 0342-26-12,
kt. 530269-2649.
Frú Ragnheiður kynnti í vikunni söfnunarátak sitt fyrir nýjum sérút­
búnum bíl. Frú Ragnheiður
er skaðaminnkunarverkefni
Rauða krossins og byggir
verkefnið á þeirri hugmynda­
fræði að hægt sé að minnka
skaða sprautufíknar í sam­
félaginu með því að nálgast
fíkla í nærumhverfi þeirra.
Markmið Frú Ragnheiðar
er að aðstoða einstaklinga við
að halda lífi, lágmarka óaftur­
kræfan skaða, draga úr sýk­
ingum og útbreiðslu á lifrar­
bólgu C og HIV.
Á heimasíðu söfnunar­
átaksins segir að núverandi
bíll hafi verið keyrður 340.000
kílómetra og þörf sé á nýjum
bíl í verkefnið. Bílnum er
ekið um borgina sex daga
vikunnar og sinna sjálfboða­
liðar Rauða krossins starfinu.
Um 100 sjálfboðaliðar skipta
með sér vöktunum og hefur
þeim tekist að starfrækja
þjónustuna í gegnum kórónu­
veirufaraldurinn.
Fjórföldun á fimm árum
Heimsóknir í bílinn hafa fjór­
faldast frá árinu 2015 og er
ekkert lát á þeirri aukningu.
Elísabet Brynjarsdóttir,
hjúkrunarfræðingur og verk­
efnastýra Frú Ragnheiðar,
segir ástæðu aukningarinnar
vera margþætta.
„Við erum búin að vinna
markvisst í því að byggja upp
traust til hópsins okkar í gegn­
um árin og það er að skila sér
í því að fleiri eru að leita til
okkar. Við erum að þjónusta
rúmlega 515 einstaklinga á
höfuðborgarsvæðinu í dag
en áætlað er að um 700 ein­
staklingar séu í virkri notkun
vímuefna um æð á hverjum
tíma. Við erum því að ná til
rúmlega 75% af þeim.“
Hluti af verkefninu er nála­
skiptaþjónusta þar sem ein­
staklingar sem nota vímuefni
um æð geta komið og sótt sér
hreinar nálar, sprautur, nála­
box, smokka og annað sem
þarf til að draga úr líkum á
smiti og sýkingum.
60 prósent skjólstæðinga
heimilislaus
Að sögn Elísabetar eru flest­
ir þeir sem koma nýir inn í
þjónustuna með langa sögu
að baki og tilfinningin sé
því ekki sú að notkun sé að
aukast heldur að þjónusta
Frú Ragnheiðar nái einfald­
lega til fleiri sem hafa verið
í neyslu. „Einstaklingur sem
notar vímuefni í æð getur
verið jaðarsettur í sam­
félaginu. Jaðarsetning getur
valdið því að það er erfitt að
opna á stöðuna sína við aðra,
erfitt að segja frá og erfitt að
treysta. Þess vegna erum við
á hverjum degi svo þakklát
fyrir traustið sem notendur
þjónustunnar okkar sýna
okkur,“ segir hún.
Árið 2019 fengu 82% af
þeim sem leituðu til Frú
Ragnheiðar mat og drykk.
Skjólstæðingahópur verk­
efnisins býr jafnan við fátækt
og glíma flest við vímuefna­
vanda og eru þar af leiðandi
oft svöng og þyrst þegar þau
leita í bílinn. 15% af þjón­
ustunni fólust í að gefa skjól­
stæðingum hlýjan fatnað, en
um 60% skjólstæðinga verk­
efnisins eru heimilislaus.
„Margir skjólstæðingar
Frú Ragnheiðar eru í dag án
efna og skila reglulega hlýjum
kveðjum til sjálfboðaliða okk­
ar og þakka fyrir aðstoðina.
Það er svo mikilvægt, sama
hvar einstaklingur er staddur,
að hann geti alltaf leitað eitt­
hvert í hlýju. Hvort sem það
er hlýtt viðmót sjálfboðaliða
okkar, hlý föt eða annað. Við
viljum veita skjólstæðingum
okkar smá frið inni í bílnum
okkar, smá ró svo að þau geti
labbað út úr bílnum með höf­
uðið aðeins hærra og tekið
hlýjuna með sér út í heiminn,“
segir Elísabet.
Breytt verklag á
tímum COVID
Með tilkomu COVID þurfti
að aðlaga allt starf Frú Ragn­
heiðar breyttum aðstæðum.
„Við erum með grímuskyldu
í bílnum núna, allir spritta á
sér hendurnar við komu og
við sprittum alla sameiginlega
snertifleti eftir hverja einustu
komu í bílinn. Við skimum
eftir einkennum símleiðis
áður en við förum að hitta við­
komandi, ef það vaknar upp
grunur um COVID aðstoðum
við einstaklinginn við að
komast í viðeigandi úrvinnslu
fyrir einkennunum.
Við þróuðum sérstaka
fræðslu sem við afhendum
öllum sem koma í bílinn þar
sem farið er yfir smitvarnir
ásamt skaðaminnkandi leið­
beiningum á tímum COVID.
Við höfum einnig vakið at­
hygli á því að tilmæli yfir­
valda ná ekki til okkar hóps,
því þegar öll eiga að halda
sig heima hafa þau oft ekkert
heimili til að tryggja sitt ör­
yggi á,“ segir Elísabet.
Æða skönnun þar sem æðar eru
lýstar upp og skjólstæðingar
þannig aðstoðaðir við að finna
æðar til að nota. Það er skaða-
minnkandi að skipta á milli æða
til að lágmarka sýkingarhættu.
Þurfa að safna 10 milljónum
Nýr fullbúinn bíll kostar um
10 milljónir króna. „Bíllinn
þarf að hafa þrjú sæti frammi
í svo að allir sjálfboðaliðar
rúmist þar á meðan við keyr­
um bílinn, ásamt því að hafa
rúmgott rými aftur í þar sem
öll þjónustan fer fram. Bíllinn
þarf að vera með skyggðar
rúður svo ekki sjáist inn í
hann meðan á heimsóknum
stendur til að tryggja rólegt
og yfirvegað umhverfi fyrir
skjólstæðingana. Hann þarf
að hafa heilbrigðisaðstöðu
á borð við vask, skápa fyrir
plástra og umbúðir, skápa
fyrir nálaskiptaþjónustuna
okkar og þægilega bekki
fyrir skjólstæðinga okkar til
að tylla sér á. Við viljum hafa
góða lýsingu í bílnum en samt
ekki þannig að hún sé of mikil,
og hafa miðstöð til að tryggja
hlýju,“ segir Elísabet. n