Fréttablaðið - 16.10.2020, Blaðsíða 14

Fréttablaðið - 16.10.2020, Blaðsíða 14
Guðbjörg hefur um árabil fengist við kennslu samhliða leirlistinni. „Ég er búin að vera keramiker síðan ég útskrifað- ist úr keramikdeildinni í Mynd- lista- og handíðaskólanum árið 1994. Ég byrjaði með verkstæði sem gekk ágætlega en svo leiddist ég út í kennslu hægt og rólega og fór að kenna námskeið með. Svo árið 2000 fór ég í kennaranám og fór að kenna meira en núna síðustu ár hef ég minnkað við mig kennslu og keramikið orðið meira aðal- starf.“ Hún segir kennsluna og leir- listina fara vel saman. „Ég er alltaf að kenna keramik þannig að það fer ágætlega saman. Mér finnst voðalega gaman að brjóta aðeins upp daginn með því að skreppa í skólann og það er auðvitað mjög gaman að kenna ungum og áhuga- sömum krökkum.“ Óvæntar litasamsetningar Keramikáhugi Guðbjargar kviknaði á unglingsárunum. „Ég fór í lýðháskóla þegar ég var 17 ára til Noregs og þá var ég ekkert búin að pæla í þessu þó að mamma vinkonu minnar væri keramiker. Ég fór í myndlistardeild í skól- anum og þar varð ég alveg háð því að renna. Ég var með frábæran kennara og mátti vera í skólanum allan sólarhringinn. Ég gat þá mætt í hádeginu og unnið til 2-3 á nóttunni sem er auðvitað frábær vinnutími fyrir unglinga. Eftir þetta þá vissi ég nákvæmlega hvað ég vildi gera.“ Guðbjörg sækir innblástur og hráefni víða. „Af því að ég er að vinna með efni úr jörðinni þá tengist það auðvitað náttúrunni okkar og það er dálítið eins og einn hlutur leiði mig í næsta hlut. Ég vann einu sinni verk bara út frá snjókomu, út frá veðri, en er meira núna að vinna út frá náttúrulegum hlutum. Það sem heillar mig mest eru óvæntar litasamsetningar í náttúrunni en samt er ég ekki neitt mjög mikill „coloristi“ sjálf. Ég vinn mikið með grátóna og hvíttsvart en ég dáist að litunum í náttúrunni án þess að geta einhvern veginn fangað þá almennilega sjálf. Ég vildi að ég gæti það.“ Uppgötvaði öskuna óvart Meðal þess sem Guðbjörg hefur mikið verið að vinna með undan- farin ár er eldfjallaaska. „Ég er núna aðallega að vinna með postu- lín og bland af eldfjallaösku sem ég meðhöndla svo ég nái réttri áferð og lit sem er svona grátóna. Ég er búin að vinna mikið við að þróa aðferð til þess að búa til þennan lit og þessa áferð. Ég þarf að vesenast dálítið með hana svo að ég fái nákvæmlega útkomuna sem ég vil.“ Guðbjörg segir það hálfgerða til- viljun að hún hafi byrjað að vinna með ösku. „Ég var að vinna í allt öðruvísi verkefni fyrir Bláa lónið og var þá að vesenast með þessa eldfjallaösku. En af því að það er svo þröngt hjá mér og þetta svona subbulegt þá varð postulínið mitt dálítið skítugt af eldfjallaösku. Þannig að þetta var hálfgerð til- viljun, að það smitaðist af þessu verkefni yfir í postulínið. Þá ákvað ég að byrja að prófa að blanda þessu efni í postulínið og síðan er ég búin að vera að sækja ösku út um allt.“ Blaðamaður spyr Guðbjörgu hvar og hvernig hún finni ösku. „Ég fer með skóflu á hina ýmsu staði. Til dæmis í sumar fór ég hjá Kötlu- jökli, fékk ösku úr Grímsvötnum 2011, á Kirkjubæjarklaustri og síðan á Suðurnesjum.“ Eldfjallaaskan sé ekki ósvipuð öðrum efnum. „Hún er bara frekar lík öðrum keramikefnum. Ég er að vinna með alls konar efni og þarf að passa að mörg þeirra smitist ekki út í eitthvað sem þau eiga ekki að smitast út í. En svo er þetta bara svipað.“ Samstarfsverkefni í Afríku Guðbjörg hefur síðastliðið rúmt ár verið að vinna í þróunarverkefni á vegum Aurora Foundation í Síerra Leóne. Hún rifjar upp daginn sem hún var beðin um að taka þátt. „Það var mjög furðulegur dagur. Ég fékk þrjú símtöl þennan dag. Eitt var frá konu sem bauð mér vinnu í MS, í öðru símtalinu var mér boðið hótelverkefnið sem ég er að vinna að í dag og í síðasta sím- talinu hringdi í mig kona, Halldóra Þorláksdóttir, sem var með mér í Myndlista- og handíðaskólanum og bað mig um að koma með sér til Afríku,“ segir Guðbjörg. „Hún var þá að vinna með vel- gerðasjóðnum Aurora Foundation en í seinni tíð hafa þau lagt mikla áherslu á að taka þátt í þróunar- starfi í Afríku og víðar, með því markmiði að efla atvinnu í þróun- arlöndum,“ útskýrir Guðbjörg. „Síðustu ár hefur sjóðurinn mikið verið að vinna í Síerra Leóne en þar býr íslensk kona, Regína Bjarnadóttir, sem heldur utan um þetta starf. Verkefnið heitir Sweet Salone og er samstarfsverkefni á milli íslenskra hönnuða og hand- verksfólks í Síerra Leóne. Þar eru alls konar litlar starfsstöðvar, þar er fólk sem saumar, skartgripa- gerðarfólk, bómullarrækt og svo keramikverkstæði. En keramikið er dálítið sérstakt, eins og í körfu- gerð þá getur hönnuður hannað einhverja vöru eins og til dæmis körfu eða lampa, látið þau hafa teikningu og þau búa það bara til. En á keramikverkstæðinu, þar sem voru þrír keramikerar, voru þau alltaf að reka sig á einhverjar hindranir og hlutirnir oft að mis- heppnast.“ Áhuginn var þó til staðar og svæðið fullkomið fyrir keramik- gerð. „Þeim fannst þetta samt svo spennandi og þar er einmitt allur leirinn grafinn upp úr jörðinni í nágrenninu, öll glerungahráefnin eru líka grafin upp úr jörðinni eða fengin úr nágrenninu þannig að allt þar er 100% sjálf bært. Meira að segja ofnarnir eru kyntir með afgangs trjágróðri úr landinu. Þess vegna var svo spennandi að búa til verkstæði sem framleiddi vörur með lókalfólki og væri þá algjörlega sjálf bært. Til þess að þetta gæti gerst og framleiðslan kæmist af stað þá var ég fengin til að strúktúra þetta aðeins.“ Þá fór af stað mikil vinna. „Við vorum fyrst tvær í þessu, við Hall- dóra, og svo auðvitað Regína sem býr úti. Við hjálpuðum til við að búa til námskrá og komum af stað keramikskóla sem fékk nafnið Lettie Stuart Keramic School. Þau eru að fara að útskrifa tíu manna hóp og einhverjir af þeim verða ráðnir inn á verkstæðið þannig að framleiðslan verður þá skil- virkari.“ Hún segir margt hafa komið sér á óvart. „Á meðan við notum raf- magnsbekki þá eru rennibekkirnir þarna, sparkbekkir eins og voru notaðir fyrir 60-70 árum í Skand- inavíu. Það er allt þarna handgert og handvirkt. En núna er búið að þjálfa fullt af nýjum rennurum og allir orðnir þjálfaðir í að glerja og renna svo að það er kominn svolítill rhytmi í þetta verkstæði. Þau eru að vinna eftir pöntunum sem koma héðan og þaðan og svo er líka íslenskt hönnunarfyrir- tæki sem heitir Hugdetta og annað sem heitir 1+1+1 sem eru að senda teikningar og panta,“ skýrir Guð- björg frá. „Ég er búin að fara tvisvar og var þá í styttri tíma en ég stefni á að fara þangað í febrúar og verð þá í þrjá mánuði á vegum Aurora Foundation og utanríkisráðuneyt- isins sem styrktu verkefnið. Núna eru þau að fara að útskrifa þannig að við erum að fara að kickstarta framleiðslunni.“ Mikill áhugi fyrir keramiki Guðbjörg hefur búið til allt mögu- legt í gegnum tíðina, þar á meðal leirtau, kertastjaka og blómavasa, en hvað þykir henni skemmti- legast að gera? „Mér finnst gaman að gera þetta allt en ég er með ein- hverja áráttu fyrir matardiskum. Það er mjög skemmilegt en er líka dálítið ópraktískt af því að þeir taka mikið pláss og það er pínu erf- itt að búa þá til. En ég held reyndar að það sé ástæðan fyrir því að mér þyki það svona skemmtilegt,“ segir hún og hlær. „Það er líka mjög skemmtilegt að vinna fyrir veitingastaði og sjá hlutinn sinn kominn í eitthvað samhengi. Þegar diskarnir eru komnir inn á veitingastaði þá er mjög gaman að koma og sjá þá með matinn komna í noktun.“ Guðbjörg segist vör við mikinn áhuga á keramiki, bæði hér á landi og víðar. „Það er svakaleg stemning fyrir keramiki og hár standard í Skandinavíu. Keramík í dag fellur líka svo fallega inn í lífs- stílinn „slow living“. Ég held líka, að þar sem margir keramíkerar eru að gera tilraunir með íslenskan leir og íslensk hráefni, þá eigi sérstaða greinarinnar eftir að eflast enn frekar.“ Hægt er að skoða vörurnar frá KER í vefversluninni kerrvk.is, í HAF store og í Paustian í Kaupmannahöfn. Postulínsjólatrén hennar Guðbjargar eru einstaklega falleg og hátíðleg. Allar vörurnar frá KER eru handrenndar af Guðbjörgu. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI Fólk er kynningarblað sem býður auglýsendum að kynna vörur og þjónustu í formi viðtala og umfjallana. Í blaðinu er einnig hefðbundið rit- stjórnarefni. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega. Umsjónarmenn efnis: Elín Albertsdóttir, elin@frettabladid.is, s. 550 5761 | Hjördís Erna Þorgeirsdóttir | hjordiserna@frettabladid.is s. 550 5767 | Oddur Freyr Þorsteinsson, oddurfreyr@ frettabladid.is s. 550 57686 | Sandra Guðrún Guðmundsdóttir, sandragudrun@frettabladid.is, s. 550 5762 | Þórdís Lilja Gunnarsdóttir, thordisg@frettabladid.is, s. 550 5768 Útgefandi: Torg ehf Ábyrgðarmaður: Björn Víglundsson Sölumenn: Arnar Magnússon, arnarm@frettabladid.is, s. 550 5652, Atli Bergmann, atli@frettabladid.is, s. 550 5657, Jón Ívar Vilhelmsson, jonivar@ frettabladid.is, s. 550 5654, Jóhann Waage, johannwaage@frettabladid.is, s. 550 5656, Ruth Bergsdóttir, ruth@frettabladid.is, s. 694 4103. Hjördís Erna Þorgeirsdóttir hjordiserna@frettabladid.is Guðbjörg á fyrirtækið KER sem hún stofnaði árið 2018. FRÉTTA- BLAÐIÐ/VALLI Framhald af forsíðu ➛ 2 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 1 6 . O K TÓ B E R 2 0 2 0 F Ö S T U DAG U R

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.