Morgunblaðið - 24.05.2020, Síða 32

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. MAÍ 2020
Afurðaverð á markaði
12. maí 2020, meðalverð, kr./kg
Þorskur, óslægður 216,21
Þorskur, slægður 274,15
Ýsa, óslægð 196,39
Ýsa, slægð 206,24
Ufsi, óslægður 48,63
Ufsi, slægður 71,09
Gullkarfi 170,81
Blálanga, slægð 90,38
Langa, óslægð 99,28
Langa, slægð 94,01
Keila, óslægð 31,24
Keila, slægð 19,45
Steinbítur, óslægður 77,76
Steinbítur, slægður 117,12
Skötuselur, slægður 395,18
Skarkoli, slægður 204,62
Þykkvalúra, slægð 389,90
Langlúra, óslægð 170,80
Langlúra, slægð 118,00
Bleikja, flök 1.516,50
Gellur 990,00
Hlýri, óslægður 95,00
Hlýri, slægður 120,03
Lúða, slægð 710,81
Lýsa, óslægð 24,71
Lýsa, slægð 7,70
Skata, slægð 61,62
Stóra brosma, slægð 31,00
Undirmálsýsa, óslægð 29,54
Undirmálsýsa, slægð 57,00
Undirmálsþorskur, óslægður 92,36
Undirmálsþorskur, slægður 30,71
Söluhorfur á afurðum grásleppu
eru daufar um þessar mundir, að
sögn Orms Arnarsonar, fram-
kvæmdastjóra Triton, en fyrir-
tækið flytur m.a. út grásleppu-
hrogn og hvelju grásleppunnar.
Birgðir erlendis og lítil eftirspurn
speglast í því verði sem sjómenn
hafa fengið. Í ár hefur algengt
verð verið 220-230 krónur fyrir
kíló af óslægðri grásleppu, en var
100 krónum hærra í fyrra.
Hrognin fara einkum til landa í
Vestur-Evrópu og einnig Banda-
ríkjanna, en hveljan til Kína. Orm-
ur segir að víða erlendis séu birgð-
ir af hrognum. Það vinni á móti
sölu á grásleppuhrognum frá Ís-
landi að þau séu ekki MSC-vottuð
eins og grænlensk grásleppu-
hrogn.
Á annan tug söltunarstöðva
kaupir óslægða grásleppu af bát-
um hér, þar sem hún er skorin,
verkuð og fryst eða seld áfram til
frystingar. Fyrirtækin salta
hrognin og flytja þau ýmist út á
eigin vegum eða selja til heildsala
og frekari vinnslu hérlendis. Fyrir-
tækin Vignir Jónsson og Ora reka
kavíarverksmiðjur.
Veitingastaðir í Kína
sitja uppi með birgðir
Ormur segir að Kínamarkaður
sé enn mjög daufur eftir kórónu-
veikina. „Þar voru miklar birgðir
og þegar faraldurinn skall á af full-
um þunga var veitingastöðum
lokað. Þetta var um svipað leyti og
kínverska nýárið byrjaði, sem er
aðalneyslutíminn. Fólk sat því
heima og veitingastaðir sitja uppi
með birgðir,“ segir Ormur.
aij@mbl.is
Birgðir í
markaðs-
löndum
 Verð til sjómanna
hefur lækkað um 100
krónur frá síðasta ári
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
„Það er í rauninni ekkert nýtt í
þessari ráðgjöf hjá okkur. Það sem
við gerum er einfaldlega það sem
við segjumst hafa verið að gera, það
er að segja að byggja ráðgjöfina á
þessu hlutfalli milli aflans og tog-
vísitölunnar frá rallinu fyrir meðal-
tal þessa árabils,“ svarar Guðmund-
ur J. Óskarsson, sviðsstjóri upp-
sjávarsviðs Hafrannsóknastofnunar,
spurður um þá gagnrýni sem ráð-
gjöf stofnunarinnar vegna grá-
sleppuveiða hefur fengið að undan-
förnu.
Bjarni Jónsson, forstöðumaður
Nattúrustofu Norðurlands vestra,
segir í samtali við 200 mílur á mbl.is
á þriðjudag að gagnrýni á ráðgjöf
Hafrannsóknastofnunar snúist fyrst
og fremst um að forsendum útgef-
innar ráðgjafar stofnunarinnar hafi
verið breytt verulega milli ára án
þess að fyrir því hafi verið færð
haldbær vísindaleg rök, sem auk-
inheldur hafi verið sannreynd af
fagfólki utan stofnunarinnar.
Vísitala úr stofnmælingu er notuð
sem mælikvarði á þróun stofnstærð-
ar og miðast ráðgjöf Hafrannsókna-
stofnunar við að vísitala veiðihlut-
falls sé svipuð og meðaltal fyrri ára,
að sögn Guðmundar. „Við förum eft-
ir því sem við höfum verið að segja.
Allt frá 2012 var ráðgjöfin byggð á
þessu tímabili [1985 til 2011]. Það
sem við gerðum núna er einfaldlega
að nota meðaltal þessara ára og
bættum við nokkrum árum,“ segir
Guðmundur sem útskýrir að aflatöl-
um áranna 2012 til 2019 hafi verið
bætt við til þess að fá réttari mynd
af þróun síðustu ára og það með-
alveiðihlutfallið lítillega.
„Það var engum aflatölum breytt
núna eða neitt slíkt.“ Hann segir
ráðgjöfina miða að því að viðhalda
sambærilegu veiðihlutfalli og verið
hefur á árum áður. „Við byggjum
ráðgjöfina á meðalveiðihlutfalli
þessa tímabils 1985 til 2019 og telj-
um ekki forsendur til að hækka
það,“ útskýrir hann.
Uppfærðu gögnin
Axel Helgason, fyrrverandi for-
maður Landssambands smábátaeig-
enda, er einn þeirra sem gagnrýnt
hafa stofnunina og sagði hann í að-
sendri grein í Morgunblaðinu á
mánudag að fram hefðu komið „óvé-
fengjanleg gögn og yfirlýsingar frá
framleiðendum um að nýtingartalan
sé röng“ og vísaði hann til þess að
Hafrannsóknastofnun hefði byggt
sögulegar aflatölur á tunnumagni
árin 1985 til 2008 sem er umreiknað
í magn af óslægðri grásleppu. Axel
sagði Hafrannsóknastofnun telja
þurfa 425 kíló af óslægðri grásleppu
til að fylla eina staðlaða 105 kílóa
tunnu af söltuðum hrognum, en
framleiðendur hafa sýnt fram á að
það þurfi 535 kíló í eina tunnu. Þá
sakaði Axel stofnunina um að styðj-
ast við gagnslausar upplýsingar úr
gömlum afladagbókum.
Þessari gagnrýni vísar Guðmund-
ur á bug. „Við fengum þessar tölur
um tunnumagn frá forsvarsmönnum
Landssambands smábátaeigenda
fyrir mörgum árum. Þetta eru einu
upplýsingarnar sem til eru um
magnið sem var veitt á þessum
árum. Aflinn var ekki vigtaður. Það
var ekki fyrr en upp úr 2008 þegar
var gert skylda að vigta allan afla,
þær tölur eru frá Fiskistofu.
Fram til ársins 2015 er notaður
umreikningsstuðull til þess að
reikna fjölda tunna yfir í afla, sem
er líklega tilkominn frá samtölum
við greinina. […] Þá var búin að
vera í gangi vinna við að skoða þess-
ar afladagbækur [1985 til 2008] og í
kjölfar þeirrar vinnu er lagt til að
breyta þessum umreikningsstuðli.
Það gerist 2015 og það er kynnt fyr-
ir ráðgjafarnefnd Hafrannsókna-
stofnunar, sem fjallar um öll svona
mál. Það er síðan ákveðið að fara að
tillögum sérfræðinga um að breyta
aflatölunum á grundvelli afladag-
bókanna. Svo hefur það lítið verið
gagnrýnt fram að þessum tíma,“
segir sviðsstjórinn.
Ráðgjöfin óbreytt
Hann segir gagnrýnina nú byggj-
ast á því að menn hafa fengið í
hendurnar upplýsingar frá nýjum
verksmiðjum þar sem tæknistig
vinnslu er mun meira en var á fyrri
árum og ganga út frá því að það sé
hægt að spegla upplýsingar um nýt-
ingu síðustu ára yfir á fyrri ár. „Við
höfum engar forsendur um að þess-
ar upplýsingar séu rangar miðað við
stöðuna í dag, en að hægt sé að nota
þessar upplýsingar fyrir þessi ár
fram að 2008 drögum við í efa og er-
um ekki alveg sannfærð um að við
getum stokkið á svona nálgun. Þess
vegna segjum við að það þurfi að
skoða þetta nánar, en það krefst
mun lengri tíma.“
Þá hafi ávallt legið fyrir að Haf-
rannsóknastofnun hefði breytt ráð-
gjöfinni ef það væri augljóst að mis-
tök hefðu verið gerð. „En við getum
ekki séð á þessum gögnum sem við
höfum fengið í hendurnar að það sé
tilefni til þess að breyta þessu og
höldum okkur við sömu ráðgjöf.“
Vísar gagnrýni á bug
 Sviðsstjóri uppsjávarsviðs hjá Hafró telur ekki ástæðu til að endurskoða
veiðiráðgjöf í grásleppu  Uppfærðu tölur í takt við boðaða aðferðafræði
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Óbreytt Guðmundur J. Óskarsson hjá Hafrannsóknastofnun segir for-
sendur ráðgjafar óbreyttar og að lengri tíma þurfi til að meta ný gögn.
Lyklasmíði & öryggiskerfi Skútuvogur 1E | 104 REYKJAVÍK | SÍMI 533 2900 |WWW.LYKLALAUSNIR.IS
Öruggur og nettur verðmætaskápur fyrir heimili. 3 - 8 stafa aðgangskóði ásamt lyklum
ef rafhlöður skildu klárast. Innbyggð 130 dB bjalla fer í gang ef rangur aðgangskóði
er notaður oftar en þrisvar.
VERÐMÆTASKÁPUR
Hæð (cm) Breidd (cm) Dýpt (cm)
Ytra mál 25 35 25
Innra mál 24,2 34 20
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Bjóðum MESTA úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum