Ægir - 2019, Side 19

19
geyma hana, aðrar geymslu­
aðferðir voru ekki til. Í dag
þarf ekki að láta hana hanga
heldur er miklu einfaldara að
geyma hana bara í frysti þar
til hún er soðin.“
Karlmennskuþor
og brennivín
Vestfirðingar hafa löngum
verið þekktir fyrir áhuga
sinn á kæstri skötu og það er
einmitt vestfirska útgáfan af
þessum illa þefjandi brjósk­
fiski sem hefur orðið hvað
vinsælust á Þorláksmessu.
Það þykir nokkur karl­
mennskubragur á því að
snæða skötuna sem allra
mest kæsta og til að koma
henni sem best niður um vél­
indað er oft brugðið á það
ráð að deyfa bragðlaukana
með rótsterku brennivíni. Þá
er kátt hjá körlum.
Ofveidd dýrategund
Skata (Dipturus batis) er
mjög stór skötutegund, yfir­
leitt um 100 til 150 cm löng,
en hún getur náð næstum 3
m lengd. Skatan var nokkuð
algeng á Íslandsmiðum en
hefur verið ofveidd þar sem
aflinn er nú aðeins um 10%
af því sem hann var fyrir 50
árum. Það er ekkert afla­
mark á skötu enda er hún
aðallega meðafli við aðrar
veiðar. Skata finnst allt í
kringum landið en er mun
sjaldgæfari í kalda sjónum
norðan og austan við landið.
Skata er yfirleitt meðafli í
veiðarfærum og árlega veið­
ast um 200 tonn. Skatan
finnst á breiðu dýptarsviði,
frá 10 til 1000 m dýpi, oftast
milli 100 og 200 m en grynnra
yfir sumartímann.
Alls ekki úldin!
Það er algeng trú að Íslend­
ingar borði úldna skötu en
það er ekki rétt.Skatan er
ekki úldin! Við kæsinguna
brotna þvagefnin í fiskinum
niður í sterklyktandi amm­
oníaksambönd en þar geta
skaðlegar bakteríur, sem
valda úldnun, alls ekki þrifist
vegna þess hve sýrustigið er
hátt. Hákarlinn er unninn á
svipaðan hátt en hann er
borðaður hrár en skatan er
soðin.
 Mörgum finnist skatan herramannsmatur en einhverra
hluta vegna er hún nær einungis snædd á Þorláksmessu 23.
desember ár hvert. Og þá eru jólin komin.
Jólin og fiskmetið