Morgunblaðið - 03.06.2020, Blaðsíða 25

MENNING 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 2020
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI.
AFMÆLISVEISLA Í ÁLFABAK
Tvær frábærar eftir sögu Stephen King
EIN BESTA MYND SEM KOMIÐ HEFUR Á ÞESSU ÁRI.
JAMIE FOXX OG MICHAEL B.JORDAN
ERU BÁÐIR HÉR MEÐ FRÁBÆRAN LEIK. MYND SEM ALLIR
KEPPAST VIÐ AÐ HÆLA EFTIR AÐ HAFA SÉÐ MYNDINA.
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI
Listunnendur og fjölmiðlar hafa
undanfarna daga minnst ýmissa
merkra og umtalaðra umhverfis-
listaverka sem búlgarski listamaður-
inn Christo stóð fyrir á löngum ferli,
en hann lést sem kunnugt er um
helgina, 84 ára gamall.
Christo, sem hét fullu nafni Christo
Vladimirov Javacheff, vann áratugum
saman að verkunum með eiginkonu
sinni, Jeanne-Claude Denat de Guille-
bon. Þau kynntust í París á sjöunda
áratugnum en bjuggu lengst af í New
York. Hún lést árið 2009 og hélt
Christo áfram að reyna að hrinda í
framkvæmd viðamiklum verkefnum
sem þau höfðu undirbúið og hannað.
Síðustu hálfa öldina stóðu Christo
og Jeanne-Claude að mörgum umtöl-
uðustu og umfangsmestu umhverfis-
listaverkum sem um getur, verkum
sem voru sum hver árum saman í
undirbúningi. Mörg verkefnanna
snerust um að pakka frægum mann-
virkjum inn í plastefni, í öðrum pökk-
uðu þau inn náttúrufyrirbærum, eins
og eyjum og trjám, eða stýrðu för
fólks um og á milli staða, til að mynda
með því að reisa þúsundir hliða eða
setja upp brýr.
Hin umfangsmiklu verk hjónanna
kröfðust ætíð ítarlegra útreikninga og
undirbúnings, til að mynda við að afla
leyfa fyrir framkvæmdunum, og þá
voru þau nær undantekningarlaust
afar kostnaðarsöm. Hjónin höfnuðu
ætíð styrkjum eða að opinbert fé
kæmi að verkunum, þess í stað söfn-
uðu þau fé fyrir verkefnunum með
því að selja myndlistarverk sem
sýndu verkefnin á ýmsum stigum
hugmyndanna, og áttu þau öfluga
bakhjarla í hópi stuðningsmanna
listanna og til að mynda svissneskra
banka en í marga áratugi hefur safn
um verk þeirra verið í mótun í Sviss.
Sýning á verkum Christos og
Jeanne-Claude var sett upp á Kjar-
valsstöðum árið 1991.
Meðal kunnustu verka hjónanna
eru innpökkunin á Reichstag-
byggingunni í Berlín 1995; „Running
Fence“ í Kaliforníu 1972 – sem var
um 50 km löng girðing úr næloni; inn-
pökkun Pont Neuf-brúarinnar í París
árið 1985; og hliðin 7.503 sem mynd-
uðu 37 km leið um Central Park í
New York árið 2005.
Christo sagði verkin ekki hafa
neina dýpri merkingu en þá sem fólst
í fagurfræðilegri upplifuninni; þau
áttu að gleðja með fegurðinni og
hjálpa fólki við að sjá hið kunnuglega
á nýjan hátt.
Innpakkarinn
mikli allur
 Christo látinn, 84 ára  Skapaði
ásamt Jeanne-Claude gríðarstór verk
AFP
Flotbrýr Síðasta mikla umhverfisverk Christos var „Fljótandi bryggjur“ á Iseo-vatni á Norður-Ítalíu árið 2016.
Wikipedia/Morris Pearl
The Gates Verkið var úr 7.503 hlið-
um, í Central Park í New York.
AFP
Regnhlífarnar Verkið Regnhlífarnar var sett upp samtímis í Japan og
Kaliforníu árið 1991, úr 3.100 flennistórum bláum og gylltum regnhlífum.
Wikipedia
Innpökkuð Árið 1985 pökkuðu Christo og Jeanne-Claude Pont Neuf-brúnni
í París í plast og á tveimur vikum komu um þrjár milljónir gesta að skoða.
AFP
Listamaðurinn Christo við verkið
The Mastaba í London 2018.
Wikipedia/Oscar Wagenmans
Þinghúsið Ein frægasta innpökkun hjónanna var á Reichstag-byggingunni
í Berlín árið 1995. Þau höfðu í 24 ár reynt að fá leyfi fyrir gjörningnum.