Morgunblaðið - 24.07.2020, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. JÚLÍ 2020
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Þingstaðirnútímansverða
seint flokkaðir
sem skemmti-
staðir þótt stund-
um verði þar
ófyndið uppistand. Lengi og
víða hafa verið til óskráð og
allt að því algild sannindi
um að þingmenn verði að
gæta þess betur en alls ann-
ars að grunsemdir vakni
ekki um að þeir leyni streng
húmors djúpt í persónu
sinni.
Taki að bera á slíku vakni
þegar innanhússorðrómur á
þinginu um þann þingmann
og áður en langur tími líður
frá sú niðurstaða að hann
megi ekki taka alvarlega.
Háreist þumbarafram-
ganga og ræðutónn og
kúnstpásur sem hæfa þykja
hins vegar benda eindregið
til að þar fari þingmaður
sem lumi á visku og fróðleik
sem ekki sé útilokað að
hann grípi til þegar menn
eiga þess síst von. Vissulega
geti áhugasamir um þing-
störfin þurft að bíða lengi
eftir sýnishorni en biðin sé
þess virði.
Eftir að breska þingið
samþykkti útgöngu Breta
með afgerandi meirihluta
og Evrópuþingmenn þeirra
gengu galvaskir burt í síð-
asta sinn hækkaði matið á
þingheimi ESB töluvert.
Húmorvísitalan sunkaði
mjög og með dynk sem þar
til gerðir mælar námu.
Elskuleg samstaða óx í
þingsölunum, þumbara-
heitin geispuðu nú af fleiri
þingmönnum en áður og af
enn meiri sannfæringu en
áður.
Mest munaði um útgöngu
Nigel Farage, sem af full-
kominni ósvífni hafði af-
hjúpað skemmtilega hlið í
nánast hverri ræðu og það í
sjálfu musteri leiðindanna,
þingsölum ESB.
Einn af þeim sem Farage
virtist hafa sérstakt yndi af
að draga á asnaeyrunum er
í rauninni óþarft að nafn-
greina.
Reyndur íslenskur leik-
stjóri sagði að hann hefði
fyrr á sínum ferli viljað
mega borga þessum manni
feikna fé fyrir það að leika
fyrir sig í hryllingsmynd.
Það kæmi upp í kostnað að
sá þyrfti lítt að
leika, kæmi eins
og klónaður og
líklegt væri og
jafnvel hafið yfir
allan vafa að
spara mætti allt
smink við upptökur með
honum.
Þennan mann er óþarft að
nefna, enda vita allir þeir
sem þekkja eitthvað til Evr-
ópustjórnmála hver það er
sem missti þannig af
stærstu rullu lífsins. Hinir,
sem koma leikaraefninu
ekki fyrir sig, þrátt fyrir
sláandi persónulýsingu,
myndu ekkert græða á því
að heyra nafnið.
Nú í vikunni var rætt um
afgreiðslu á björgunarpakk-
anum sem verulegur ágrein-
ingur er um. Rúmlega 700
þingmenn eiga seturétt á
þinginu og þar sem þetta er
eitt stærsta mál þess mætti
ætla, með hliðsjón af gamla
þinginu á Austurvelli, að
lýðræðisleg umræða þess-
ara 700 tæki á. En þess varð
ekki vart enda eru lýðræð-
issinnar í hópi búrókrat-
anna ekki að telja eftir fá-
einar auka mínútur frá því
sem þarf í smámál.
Aðaltalsmaður þingsins,
Charles Michel, missti nán-
ast stjórn á sér við umræður
um björgunarpakkann
vegna veirunnar. Hann
fagnaði pakkanum sem
kostaði svo mikinn rembing
að landa og kallaði aðgerð-
ina „byltingu“ í þróun ESB í
átt til stórríkis.
Um leið stimplaði þessi
háttsetti „lýðræðissinni“
alla þá sem lögðust gegn og
vöruðu við gerningnum
„öfgamenn“. Þeir sem að-
hyllst höfðu brexit fengu að
fljóta með þegar öfga-
stimplinum var veifað ótt og
títt.
Þýskur ESB-þingmaður
benti hins vegar á við þessar
umræður að einungis vegna
þessarar aðgerðar einnar
hefðu Bretar náð að spara
sér 72 milljarða punda!
ESB hefði vissulega mis-
notað tækifærið, sem kór-
ónuveiran gaf, út í æsar, til
þess að safna enn meiri
völdum til búrókratanna í
Brussel, sem enginn hefur
kosið, og það, eins og vant
er, á kostnað fullveldis þjóð-
anna.
Kannski gerði
óbragð í munni
ráðamönnum erf-
iðara að stilla sig}
Eymdin, sem veiran olli,
misnotuð út í æsar
M
ér er til efs að ég sé sú eina
sem velti því fyrir mér á
hvaða vegferð valdhafarnir
eru þegar kemur að öldr-
uðum og aðbúnaði þeirra
síðustu æviárin. Mig langar að segja frá því
hvernig ég upplifi þá manngerðu einsemd
og lítilsvirðingu stjórnvalda sem allt of
margt gamalt fólk býr við á Íslandi í dag.
Mér finnst það mannvond ríkisstjórn
sem berst ekki af öllu afli gegn einangrun,
óöryggi og fátækt þeirra sem mest þurfa á
hjálp hennar að halda. Hvernig má það
vera að hægt sé að fótumtroða þarfir
þeirra sem erjað hafa og sáð fyrir okkur
sem á eftir komum? Mér er fyrirmunað að
skilja slíka framkomu við þá sem hafa greitt í ríkis-
kassann svo áratugum skiptir og skapað þá velmegun
sem við ættum öll að fá að njóta í dag, þótt raunin sé
önnur.
Pabbi minn
Pabbi verður níræður í ágúst nk. Hann vildi hvergi
annars staðar vera síðustu æviárin en í litlu íbúðinni
sinni heima á Ólafsfirði. Hann var þar þó félagslega
einangraður að mestu leyti. Hann fór í kjörbúðina og
fékk heimsendan mat ásamt því að þrifið var lauslega
hjá honum hálfsmánaðarlega. Hann mátti ekki heyra
á það minnst að koma til Reykjavíkur og vera hjá
mér og ég virti það af heilum hug þrátt
fyrir að vilja ekkert frekar en að fá hann
til mín og hugsa um hann eins og hann
hafði áður alið önn fyrir mér. Verkamaður
sem vann myrkranna á milli til að ala önn
fyrir fjölskyldunni sinni, nú orðinn gamall
og slitinn, gleyminn og ekki í stakk búinn
til að búa einn. Pabbi minn átti sín eigin
plön um ellina og hvernig hann óskaði sér
að fá að eyða síðustu ævikvöldunum.
Bara 26 pláss!
Það fylgir því viss afneitun að þurfa að
horfast í augu við vanmáttinn sem fylgir
því að verða gamall, gleyminn og um leið
geta ekki séð um sig sjálfur heldur vera
upp á aðra kominn. Það kostar niðurbrot fyrir marga
að þurfa að viðurkenna vanmátt sinn og yfirgefa
heimili sitt til að leita á náðir stofnana sem hýsa og
ala önn fyrir öldruðum. En þegar sú erfiða ákvörðun
hefur verið tekin og þú ert þá settur í bið vegna
plássleysis, þá set ég ábyrgðina alfarið á sitjandi
stjórnvöld sem ættu að skammast sín fyrir að bjóða
upp á slíka bið. Á Hornbrekku í Ólafsfirði eru 26
pláss! Pabbi minn er númer 27 í röðinni. Þvert á vilja
hans er hann nú kominn til Reykjavíkur og býr hjá
mér.
Inga Sæland
Pistill
Áhyggjulaust ævikvöld?
Höfundur er alþingismaður og formaður Flokks fólksins.
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
BAKSVIÐ
Veronika S. Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
Ámiðvikudag rann útfrestur til að senda innumsögn um drög aðfrumvarpi um breytingu
á stjórnarskrá, sem legið hafa í
samráðsgátt frá 30. júní síðast-
liðnum.
Frumvarpið snýr að I. og II.
kafla stjórnarskrárinnar, sem
fjallar um embætti forseta Íslands,
ríkisstjórn og verkefni fram-
kvæmdavalds. Lagðar eru til
breytingar á orðalagi I. kafla, til
samræmis um áralanga fram-
kvæmd, fortakslaust, lagalegt
ábyrgðarleysi forseta á stjórnar-
athöfnum afnumið og kjörtímabil
forseta lengt í 6 ár, en þó megi
ekki sami maður gegna embætti
forseta lengur en til 12 ára.
Þá verður þingræðisreglan
bundin í stjórnarskrá og mælt fyr-
ir um afsögn ríkisstjórnar eða til-
tekins ráðherra við vantraust Al-
þingis.
Synjunarvald forseta skv. 26.
gr. verður enn til staðar, þó með
heimild Alþingis til að fella lög úr
gildi, synji forseti þeim staðfest-
ingar, svo ekki komi til þjóðar-
atkvæðagreiðslu.
214 umsagnir bárust þar sem
skiptar skoðanir á frumvarpinu
komu fram og var þar ósjaldan
minnst á stjórnarskrárdrög Stjórn-
lagaráðs frá árinu 2011, og gerð
krafa um samþykkt þeirra.
„Aldrei meirihluti fyrir til-
lögum Stjórnlagaráðs“
Birgir Ármannsson, þing-
flokksformaður Sjálfstæðisflokks,
segir að ekki sé ástæða til þess að
samþykkja tillögur Stjórnlagaráðs
í óbreyttri mynd:
„Tillögur Stjórnlagaráðs voru
til umræðu á þingtímabilinu 2011
til 2013 og frumvarpið strandaði í
þinginu veturinn 2012 til 2013.
Þeir sem tala um að taka eigi til-
lögur Stjórnlagaráðs upp óbreyttar
virðast ekki horfast í augu við það
að ferlið umhverfis þær gekk ekki
upp. Frá tilkomu þeirra hefur
þrisvar verið kosið til Alþingis og
ég tel mig geta fullyrt að aldrei á
því tímabili hafi verið meirihluti
fyrir tillögum Stjórnlagaráðs.
Þetta hefur verið staðan þrátt fyr-
ir að það hafi verið mikil umskipti
á Alþingi á þessum tíma,“ segir
Birgir og heldur áfram:
„Í hverjum einustu kosningum
hafa komið fram frambjóðendur
sem lagt hafa ofuráherslu á til-
lögur Stjórnlagaráðs en ekki feng-
ið mikið fylgi. Staðan er sú að
stjórnarskrá í vestrænu lýðræðis-
ríki verður ekki breytt nema með
þeim hætti sem stjórnarskráin
sjálf kveður á um,“ segir hann.
Stjórnarskrá verður einungis
breytt samkvæmt 79. gr. hennar,
sem kveður á um samþykkt frum-
varps til stjórnskipunarlaga, þing-
rof og samþykktar sama frum-
varps á nýju þingi, eftir kosningar.
Að tillögu forsætisráðherra er
gert ráð fyrir áætlun um heildar-
endurskoðun stjórnarskrárinnar; á
stjórnartímabilinu 2018-2021 verði
tekin fyrir þjóðareign á náttúru-
auðlindum, umhverfis- og
náttúruvernd, þjóðar-
atkvæðagreiðslur að
frumkvæði hluta kjós-
enda eða minnihluta
þings. Einnig verði tekið
til skoðunar framsal
valdheimilda í þágu al-
þjóðasamvinnu, auk
fyrrgreindra breyt-
inga á I. og II.
kafla stjórnar-
skrárinnar.
Margir lýstu skoðun
á stjórnarskránni
Kosning 25 fulltrúa til stjórn-
lagaþings, sem færi með endur-
skoðun stjórnarskrárinnar, fór
fram í nóvember 2010, en
Hæstiréttur ógilti kosningarnar
25. janúar 2011. Þjóðaratkvæða-
greiðsla um tillögur stjórnlaga-
ráðs fór þó fram 20. október
2012, þar sem 66,9% kjósenda
samþykktu að taka tillögurnar
til fyrirmyndar við vinnslu frum-
varps um nýja stjórnarskrá.
49,6% landsmanna tóku þátt í
atkvæðagreiðslunni.
Um frumvarpsdrögin sem
ríkisstjórnin hefur nú lagt fram
segir Helgi Hrafn Gunnarsson,
þingmaður Pírata:
„Þetta ferli verður aldrei trú-
verðugt nema það grundvallist
á ferli stjórnlagaráðs. Það sést
alveg á umsögnunum sem ber-
ast við þetta frumvarp að það
er krafa þess fólks sem
að velta fyrir sér þess-
um stjórnarskrár-
málum.“
Telur ferlið
ótrúverðugt
HELGI HRAFN
Helgi Hrafn
Gunnarsson
Morgunblaðið/Ómar
Löggjafinn Fyrir liggja breytingar á forsetakafla stjórnarskrárinnar,
sem kunna að vera lagðar verða fram á Alþingi á næstunni.