Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.07.2020, Blaðsíða 14

Birta, bídd’ eftir mér
FÁTT KVEIKIR JAFN INNILEGA Í LJÓSMYNDURUM OG BIRTUSKILYRÐIN VIÐ AFTURELDINGU UM HÁSUMAR.
ÁRNI SÆBERG BEIÐ ÞVÍ EKKI BOÐANNA ÞEGAR HANN REIS ÁRLA ÚR REKKJU Á DÖGUNUM, HELDUR BRUNAÐI AF STAÐ.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Hún var ekki amaleg birtan sem blasti við Árna Sæ-berg, ljósmyndara Morgunblaðsins, þegar hannvaknaði um þrjú leytið eina nóttina fyrir skemmstu.
Svö mögnuð raunar, að eftir að hafa tekið myndina af lúpín-
unni og gróðrinum hér að ofan, af verönd heimilis síns í
Kópavogi, var honum ekki til setunnar boðið. Og hvert er
betra að stefna skónum við slíkar aðstæður en upp í Kjós og
Hvalfjörð? Eða eins og Steingrímur Thorsteinsson orti um
Hvalfjörð:
Ó, fjörður væni, sæll að sýn í sumarsólar loga.
Hve framnes, björg og flóðvík þín í faðm sjer hug minn toga.
Hvar stenst öll prýðin eins vel á við insta botn og fremst við
sjá? Hvar sje jeg fleiri fjöllin blá og fegri marar-voga?
Óhætt er að fullyrða að Kjósin og Hvalfjörðurinn hafi verið í
sínu fínasta pússi þennan morgun. Fátt jafnast á við fallegt
landslag, virðuleg guðshús, afskekkt býli og bryggjur sem fyrir
löngu luku hlutverki sínu og dular-
fullar rústir mannabyggða við dag-
renningu. Að ekki sé talað um
kyrrðina sem Kjósin og Hvalfjörð-
urinn hefur öðlast eftir að bílaum-
ferð var beint aðra leið með tilkomu
ganganna undir fjörðinn.
„Það er ekki bara birtan sem
heillar á þessum árstíma, heldur
ekki síður skýjafarið. Ég hef mikið
dálæti á skýjafari og síðasta sumar
var ég heilan mánuð að mynda það eitt og sér. Það var ekki
hræða á ferli, ég mætti ekki einum einasta bíl í Hvalfirðinum,
en náttúran glaðvakandi og fuglalífið margbrotið. Það var al-
gjör stilla, eins og svo oft á þessum tíma sólarhrings, og engu
líkara en að maður væri staddur í miðju ævintýri,“ segir Árni.
Fyrsti áningarstaður Árna var Reynivallakirkja í Kjós,
byggð 1859. Séra Gísli Jóhannesson lét reisa kirkjuna en
yfirsmiður var Bjarni Jónsson frá Brúarhrauni. Fyrr á öld-
um voru Reynivellir kirkjustaður í þjóðbraut þegar helsta
hafskipahöfn landsins var Maríuhöfn í Hvalfirði og um
hlaðið lá leiðin til Þingvalla og Skálholts.
Húsin í Hvammsvík hafa fengið andlitslyftingu á liðnum
árum frá hendi eigandans, Skúla Mogensen athafnamanns,
og fara ekki framhjá nokkrum manni þegar ekið er þar
framhjá, biksvört frá hvirfli til ilja. Hvammsvíkur er fyrst
getið sem hjáleigu á sautjándu öld. Breski og bandaríski
herinn höfðu aðstöðu á jörðinni í síðari heimsstyrjöldinni og
byggðu þar töluvert magn mannvirkja, svo sem bragga,
höfn, skotfærageymslur, vöruskemmur, aðstöðu til íþrótta-
iðkunar og ýmislegt fleira. Á jörðinni eru um 80 fornminjar
á fornminjaskrá.
Í Hvítanesi eru leifar flotastöðvar Breta og vegna mikilla
umsvifa bæði Breta og Bandaríkjamanna í Hvalfirði má
finna ýmsar minjar um veru þeirra víðs vegar við fjörðinn,
svo sem bryggjuna og rústirnar sem Árni staldraði við.
Sitthvað fleira er að sjá. Botnsdalur, í botni Hvalfjarðar,
er til dæmis vinsælt útivistarsvæði og þar er hæsti foss
landsins, Glymur. Innarlega í firðinum eru víða leirur og
þar er fjölbreytt fuglalíf og mikið um krækling.
Morgunstund gefur gull í mund, segir máltækið, og Árni
var sannarlega ríkari þegar hann sneri heim og lagðist aft-
ur á koddann um klukkan níu. Og kláraði nætursvefninn
sem hafði verið svo ánægjulega truflaður.
Ljósmyndir
ÁRNI
SÆBERG
Húsin í Hvammsvík hafa fengið
andlitslyftingu á liðnum árum.
Í MYNDUM
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.7. 2020