Morgunblaðið - 13.11.2020, Side 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2020
SÝND MEÐ
ÍSLENSKU TALI
SÝND MEÐ
ÍSLENSKU TALINánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
71%
SPLÚNKUNÝ MYND FYRIR
ALLA FJÖLSKYLDUNA
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI.
MYNDIN SEM HEFUR SLEGIÐ Í GEGN
Í EVRÓPU UNDANFARNAR VIKUR.
HÖRKUSPENNANDI MYND
BYGGÐI Á SANNRI SÖGU.
TRYGGÐU ÞÉR
MIÐA INNÁ
SÝND MEÐ
ÍSLENSKU TALI
Tunglið er diskókúla er nýljóðabók eftir skáld semkallar sig einfaldlegaLoka. Þar kennir ýmissa
grasa en þó er góður heildar-
svipur yfir verkinu.
Mörg ljóðanna hafa að geyma
sterka frásögn sem gerir það að
verkum að þau halda manni við
lesturinn. Þau flæða áreynslulaust
áfram. Í upphafi verksins eru
áhrifamiklar frásagnir af uppvexti
drengs og síðar í verkinu eru sög-
ur af ást og ást-
arsorg í stóru
hlutverki.
Rauður þráð-
ur liggur í gegn-
um verkið sem
þakka má skýrt
mótuðum ljóð-
mælanda. Ljóð-
mælandinn er
einlægur og
hreinskilinn og það snertir mann.
Hann setur ekki upp grímu og
reynir ekki að fegra neitt. En ljót-
leikanum fylgir viss fegurð.
Samhliða einlægni ljóðmæland-
ans er ákveðinn töffaraskapur.
Ljóðmælandinn slengir fram lýs-
ingum á skyndikynnum og djammi
og það fer líklega eftir lesand-
anum hver áhrifin af því eru. Ein-
hverjum gæti þótt lýsingarnar
óþarflega grófar en aðrir verið á
þeirri skoðun að þær ættu að vera
enn grófari ef þær ættu að hafa
tilætluð áhrif.
Ljóðmælandinn flakkar á milli
Íslands og útlanda. Ég set spurn-
ingarmerki við þá flötu og einhliða
framsetningu á „suðrinu“ sem
kemur fram í mörgum ljóðanna,
þar sem konurnar eru „hórur“ og
karlarnir „rónar“ og allt er svo
þægilega ódýrt fyrir vestræna
manninn. Þangað getur hann farið
til þess að flýja vandamálin heima
fyrir og flýja sjálfan sig í leiðinni.
Þrátt fyrir að ljóðmælandinn sé
að ýmsu leyti gagnrýninn á eigin
hegðun er hann ekki nægilega
gagnrýninn á þessa vafasömu
framsetningu til þess að myndin,
sem hann dregur upp, sé sæm-
andi.
Þetta „suður“ er þó ágætur bak-
grunnur fyrir lýsingar á þeirri
óreiðu sem fylgir endalausri
neyslu áfengis og vímuefna og
stefnulausu flakki um veröldina,
auk glímunnar við andleg veikindi
og ástina.
Þrátt fyrir að fólk kannist lík-
lega mismikið við aðstæðurnar
sem fjallað er um í ljóðunum er
þar að finna margt sammannlegt.
Skáldið hittir naglann á höfuðið í
lýsingum sem sýna hvað mann-
skepnan er oft og tíðum breysk og
brothætt.
Fyrir utan hið sammannlega
sem verkið sýnir eru það skrifin
um andlega heilsu sem eiga mest
erindi við samfélag samtímans.
Það er efniviður sem er mikil-
vægur en líka vandmeðfarinn og
Loki leysir verkefnið vel af hendi.
Með Tunglið er diskókúla kem-
ur áhugaverð rödd fram á sjón-
arsviðið, rödd sem veitir innsýn í
líf heimshornaflakkara, geðsjúkl-
ings og fíkils og flytur á sama
tíma almennan sannleik. Í verkinu
er einnig að finna áhugaverða
blöndu af groddaskap og fegurð;
ljóð sem fanga það hvað lífið getur
verið misheppnað en á sama tíma
fallegt.
Morgunblaðið/Eggert
Loki Í bókinni er áhugaverð blanda „af groddaskap og fegurð; ljóð sem
fanga það hvað lífið getur verið misheppnað en á sama tíma fallegt.“
Ljóðabók
Tunglið er diskókúla bbbnn
Eftir Loka.
Benedikt, 2020. Innbundin, 128 bls.
RAGNHEIÐUR
BIRGISDÓTTIR
BÆKUR
Groddaleg fegurð
Spennusagan Næturskuggarer um margt merkileg bók.Eva Björg Ægisdóttirstingur á ýmsum kýlum,
sem almennt þola ekki dagsbirtuna,
en bendir um leið á að í skugga of-
beldis og ódæða er gott og réttsýnt
fólk, sem horfir björtum augum
fram eftir veg.
Sögusviðið er
Akranes í fyrra.
Skyggnst er inn í
líf fólks um tví-
tugt, foreldra
þeirra og jafnvel
afa og ömmu,
vinahópa og fé-
laga. Á yfirborð-
inu virðist flest
vera slétt og fellt, en undir niðri
kraumar neisti og þegar hann verð-
ur að miklu báli verður þessi annars
friðsami bær í sviðsljósinu og það
ekki að góðu einu saman.
Sagan skiptist í tvo hluta. Í þeim
fyrri eru persónur kynntar til leiks
og í þeim seinni er farið nánar í
gang mála sem áður hefur verið lít-
illega minnst á. Erfitt er að halda
utan um alla sem koma við sögu og
með það í huga mættu þeir vera
færri. Helstu persónur skera sig
samt úr og ekki síst þær sem ekki
eru vandar að virðingu sinni.
Knattspyrna, konur og kartöflur
hafa oft verið nefnd í tengslum við
Akranes og Eva Björg leikur sér
aðeins með k-in þrjú. Fátt kemst að
hjá Andra annað en knattspyrna og
hann virkar sem segull á suma
vegna framgöngu sinnar, hvort sem
honum líkar betur eða verr, en leik-
ur er ekki sama og vinna og stund-
um getur verið erfitt að kyngja því.
Kræsingar og drykkir hafa víða
áhrif, en með misjöfnum hætti þó.
Konur eru áberandi og gegna mikil-
vægum hlutverkum, jafnvel kjafta-
kerlingar, þótt slökkt sé á þeim að
hluta.
Eins og í fyrri glæpasögum Evu
Bjargar er Elma Jónsdóttir lög-
reglukona í aðalhlutverki, ekki að-
eins í starfi heldur einnig í tilhuga-
lífinu. Hún á ýmislegt sameiginlegt
með Lise Ragnarsdóttur Visser,
annarri mikilvægri persónu. Lífs-
reynsla þeirra er að sumu leyti víti
til varnaðar en á sama tíma er gleði
þeirra og framtíðarsýn, þegar hún
skín, uppörvandi og til eftirbreytni.
Fléttan er úthugsuð og Eva
Björg treystir sig í sessi á meðal
glæpasagnahöfunda með Nætur-
skuggum.
Morgunblaðið/Eggert
Höfundurinn „Fléttan er úthugsuð og Eva Björg treystir sig í sessi á meðal
glæpasagnahöfunda með Næturskuggum,“ segir gagnrýnandi.
Af litlum neista
verður mikið bál
Glæpasaga
Næturskuggar bbbbn
Eftir Evu Björgu Ægisdóttur.
Veröld, 2020. Innbundin, 368 bls.
STEINÞÓR
GUÐBJARTSSON
BÆKUR