Bæjarins besta - 22.12.1999, Blaðsíða 18
Veðrið var ótrúlegt. Ekki
bærðist hár á höfði og ljósa-
staurarnir við götuna í
fjörunni áttu sér tvífara í
spegilsléttum sjónum. Fyrir
nokkrum dögum sást ekkert
út um gluggann, iðulaust
snjókóf, allt hvítt, engin
sérkenni. Kjartan Steinn
hefði getað verið hvar sem
var í heiminum, þess vegna í
Reykjavík. Þegar allt var
hvítt var Úlfseyri í engu
frábrugðin öðrum bæjum
íslands. Reyndar væri nær
að segja að allt væri svart,
ekkert hvert sem litið var.
Bylurinn faldi allt líf, engin
Ijós sáust. Hvítt var svart og
svart hvítt. Þá varð Kjartani
ýmist litið á skrifborðið sitt
eða út í iðulaust kóftð. Hann
fletti í gegnum úrklippur
ársins og fyrri ára. I hvert
skipti sem hann ieit upp og
en þegar hvítur snjórinn
byrgði alla sýn. Grárni
hversdagsleikans hvarf.
Öfgar og andstæður höfðu
einkennt árið sem brátt var
horfið á vit sögunnar að
einhverju leyti, en sennilega
að mestu inn á ódáinsakra
gleymskunnar þar sem allt
hlaut að vera annað hvort
svart eða hvítt. Utan glugg-
ans blasti við fegurð myrk-
ursins, sem studd var örlítilli
birtu mánans og Orkubús-
ins, sem virkað hafði vel í
haust og rafmagnsleysi var
næstum gleymt. Eins og
íbúar á Úlfseyri gátu ekki
haldið jól án rafmagns, naut
myrkið sín heldur ekki án
þess. En skyldi vera nægi-
legt ljós í sálum manna til
þess að jólin yrðu björt
innra með þeim? Kjartan
fékk þá undarlegu hugmynd,
staurarnir og jólaljósin léku
á sortann og blekktu augu
og huga. Myrkrið var
einskis virði án ljósa. Ef
engin var birtan var myrkrið
bara umgjörð um eitthvað
hulið, svart og engunt til
gagns. Eins var með trúna,
sem hampað yrði af miklum
krafti um jólin. Stundum
datt Kjartani í hug, að það
væri gert til að breiða yfir
allt jólagjafahjómið, allan
ysinn og þysinn, sem skipti
engu í raun, nema til að
hvetja efnahagslífið.
Fyrir 36 árum þegar Bítl-
arnir frá Liverpool voru
upphaf og endir alls, jafnt í
sveitinni og í borginni, sem
þá yfirgnæfði ekki Island
eins og nú, hafði Kjartan
heyrt alvörutónlist í fyrsta
skipti. Það voru ekki fjór-
menningarnir frá Liverpool,
að fara og hlusta á aðrar
hljómsveitir. Hann hafði séð
Hljóma nokkrum sinnum.
Enginn var meiri töffari en
Rúnar Júlíusson, sem fór úr
að ofan og stökk upp á
magnarann. Það var flott.
Óðmenn voru ekki töffarar,
fluttu þunga tónlist, sem
minnti á brezku sveitina
Cream. Mánar voru auð-
vitað aðalsveitin á Suður-
landi og kunnu að halda
uppi stuðinu og æsa upp
stelpurnar. Labbi í Glóru var
aðaltöffarinn á Sléttunni
miklu, þar sem Kaupfélagið
réði lögum og lofum.
Kjartan gerði sér engar
grillur um stelpur, vissi, að
hann yrði seint töffari, frekar
lítill og grannur. Enn þótti
honum gaman í skóla.
Menntaskólinn með öllum
sínum hefðum. heillaði enn.
jarðar. Og það var sá hlutinn
sem Bonham hélt sjálfur um
þegar hann tók þessi
trommusóló, sem engu voru
lík. Eftir það hlýnaði
Kjartani um hjartarætur í
hvert sinn að hlusta á Led
Zeppelin, sérstaklega lagið
„Your Time Is Gonna
Come”, hafði reyndar aldrei
efast um að sinn tími kæmi.
Frá þessum degi varð Kjart-
an sannfærður um að að því
kæmi að hann myndi sjá
Rolling Stones á sviði.
Kannski ekki strax. Úr því
önnur eins sveit og Led
Zeppelin kom til að spila á
íslandi gat allt gerzt.
Lífsgangan hélt áfram.
Kjartan og félagar hans
stóðu uppi vorið 1972 sem
sigurvegarar, settu upp hvítu
kollana í Háskólabíói. Það
var skondin tilfmning að
Afrekið var ef til vill ekki
eins mikið í augum annarra
en Kjartans, sem var for-
eldrum sínum ævinlega
þakklátur fyrir óbilandi
traust þeirra á syninum, í
þessu sem öðru. Við suður-
enda Háskólans var öllum
raðað upp og tekin mynd.
Það fyrsta sem Kjartan sá í
Mogganum á afmælisdegi
þjóðhetjunnar, 17. júní, voru
þeir félagarnir og hann sá í
eini í prófíl, aðrir litu beint
fram. Svo hófst námið í
hinni virðulegu stofnun, Há-
skóla íslands, þar sem tím-
anum var varið næstu árin
að mestu leyti. Að vísu
fannst Kjartani ekki gaman í
Háskólanum. Kennsluað-
ferðirnar voru sennilega
þrautprófaðar, að minnsta
kosti voru þær nógu gamal-
dags til þess. Margar voru
Rokk og ról um jól
út um gluggann gerði hann
sér grein fyrir þeirri undar-
legu og jafnframt nöturlegu
staðreynd, að enginn munur
var á svörtu og hvítu þegar
fjölmiðlar áttu í hlut. Var
það ef til vill staðreynd
náttúrunnar að enginn
munur væri á svörtu og
hvítu. Gat verið að ákveðnir
einstaklingar byggju ekki
yfir eiginleikanum að greina
á milli þess að til var svart
og hvítt? Eða var það
eiginleiki sem hver maður
verður að rækta með sjálfum
sér á hverjum degi?
Nú var allt gott, veðrið
fallegt en myrkið svart.
Jólaljósin skárust gegnurn
myrkrið eins og þau hefðu
einhvern boðskap að færa.
Hvílík frekja hugsaði Kjart-
an, að láta sér detta í hug að
einhverjar litaðar perur og
ljósastaurar ættu sér
hlutverk í þessum grimma
heimi. Þegar allt var svart
nema ljósastaurarnir og
jólaljósin var fegurðin meiri
að til þess að gott fólk gæti
notið sín þyrfti það stuðning
af öðru fólki sem ætti enn
erftðara með að njóta gæða
lífsins. Fáránleg hugmynd
sagði hann upphátt við
sjálfan sig.
„Þér fannst hún góð í
gær” sagði skrifstofustúlkan
undrandi. Kjartan hrökk illa
við og stamaði hálfpartinn,
ég var hugsa um allt annað.
Sigrún hafði greinilega verið
að segja eitthvað áður en
hann áttaði sig á því að hann
var ekki lengur einn. Hún
brosti og rétti honum bréftð
til undirritunar og sagði
jafnframt, að í símanum biði
blaðamaður. „Taktu skila-
boð, ég hringi seinna í dag”
Sízt af öllu langaði hann tii
að ræða við blaðmenn núna,
ekki einu sinni til að óska
þeim gleðilegra jóla.
Hann settist aftur við
skritborðið og starði út um
gluggann, dágóða stund, á
myrkrið og hvernig ljósa-
sem margir telja til mestu
listamanna fyrr og síðar. Nei
það voru fimm síðhærðir
strákar frá London. Hljóm-
sveitin heitir Rolling Stones.
„Þeir eru enn að.” Hugsaði
hann eða hafði hann sagt
það upphátt? Hverju skipti
það svo sem? Auðvitað
hlustaði hann á Bítlana líka.
En þeir voru eiginlega bara
fyrir stelpur. Úti í sveit lenti
hann strax í minnihluta með
þessa aðdáun. Það gerði
ekkert til. Svo fóru útlendar
bítlahljómsveitir að koma til
íslands, en ekki Bítlarnir og
því síður Rolling Stones.
Nokkrar komu sem Kjartan
litla langaði til að sjá og
heyra. En hann gerði ekkert
í því, bað ekki foreldrana
um leyfi, gerði engar ráð-
stafanir til þess að fara.
Kannski var það vegna þess
að það var bara ein sem
hann beið eftir. Þegar hann
varð eldri, ekki stærri, hló
hann með sér, síaðist inn hjá
honum, að í góðu lagi væri
Það átti eftir að breytast. En
ekki áhuginn rokkinu og
tónlistinni, hann lifði góðu
líft. Svo kom tækifærið. Á
fyrstu listahátíðinni í
Reykjavík 1970 gerðist ekk-
ert markvert annað en koma
Led Zeppelin. Tónleikarnir í
Laugardalshöllinni 22. júní
1970 gleymdust aldrei.
Hálfur trommukjuði John
Bonham var enn vel
geymdur og miðinn í pen-
ingakssanum. Þetta var eitt
af örfáum skiptum sem hann
hefði viljað vera stærri og
sterkari. Kjartan greip kjuð-
ann eiginlega beint úr hendi
Bonhams, svífandi eins og
guðsgjöf af himnum ofan.
Hann lét sig ekki frekar
venju. Einhver í sporum
hans í ftmmþúsund manna
þvög-unni hefði látið undan
ofureflinu. Hann hékk
einfaldlega á kjuðanum,
þegar rumurinn lyfti
kjuðanum og Kjartani þar til
þyngdaraflið skilaði honum
og helmingnum dýrmæta til
standa á sama sviði og
landsliðið í rokkinu hafði
leikið á til minningar um
Glaumbæ, sem brann síð-
asta veturinn í Menntó. Allt
var það gert undir forystu
núverandi Forseta Islands.
Rúnar Júl. fór á kostum eins
og venjulega. Svo sá hann
Seals og Crofts seinna sama
vetur á þessu sama sviði,
flytja smellin „Summer
Breeze”, sem gerði þá
félaga heimsfræga nokkrum
vikum síðar. Og loks rann
upp dagurinn, Guðni „kjaft-
ur” útskrifaði rúmlega 300
nýstúdenta á einu bretti. I
fyrsta skiptið vorkenndi
hann rektor og hugsaði alltaf
hlýlega til hans síðan. Það
skipti máli hvoru megin við
strikið maður er. Kjartani
fannst auðvitað sín eigin
sviðsframkoma merkilegust
og þó, hann var bara feginn
þessu var lokið. Og þeir
geymdu vel, að minnsta
kosti fyrst um sinn, skír-
teinin sem sönnuðu afrekið.
tarnirnar til ná þessum eða
hinum áfanganum, sumt
gekk prýðilega annað miður,
eins og gerist í lífshlaupinu.
Þá leitaði Kjartan fróunar í
rokkinu. Hann vissi svo sem
að það var misjafnlega liðið.
En hverjum kom það við.
Ekki braut hann nein boð
eða bönn. Útrásin var ein-
faldlega fólgin í þessari
hröðu taktföstu tónlist, sem
átti rætur sínar beint til
svörtu þrælanna í suðurríkj-
um Bandaríkjanna. Ef dýpra
væri grafið náðu ræturnar
alla leið til Afríku. Svo
skrítið sem það var fannst
honum ekki jafnmikið koma
til mýkri hliðanna og þó
hann ætti allar plötur Bftl-
anna og spilaði þær oft, nær
væri að segja stundum, og æ
sjaldnar í seinni tíð, voru
Rolling Stones alltaf í fyrsta
sæti.
Stelpur höfðu ekki mjög
gaman af Rolling Stones.
Hann mundi eftir einni. Og
nú var hún dómsmálaráð-
Sendum okkar bestu óskir um gleðilega jóla- og nýárshátíð og þökkum árið sem er að líða.
Bcisil
fotoverslun
Hofnorstræti 14 - Isofiröi
FMV
Landmtningar
F. O. S. Vest
Hafnarstrœti 6
400 ísafirði
Þrymur hf - vélsmiðja
Suðurgötu 9 - Isafirði
Póls hf
s
Sindragötu 10 - Isafirði
©
Ríkisútvarpið á Isafirði
Aðalstrœti 22
18 MIÐVIKUDAGUR 22. DESEMBER 1999