Bæjarins besta - 22.12.1999, Blaðsíða 19
Ólafur Helgi Kjartansson, sýslumaður á ísafirði hefur um
árabil ritað jólasögur fyrir Bæjarins besta. Sú fyrsta birtist
í jólablaði BB 1986, og sfðan þá hafa sögur hans birst ár-
lega að undanskildum árunum 1992 og 1993. Hér er nýjasta
smásaga Olafs Helga, jólasagan Rokk og ról um jól.
herra. Það var nú svolítið
fyndið. Nei, það var ekki
fyndið. Réttlæti var ein-
faldlega til. Annars sæti
einhver annar í hennar stól.
Stundum gerði hann tilraun
til þess að hlusta á eitthvað
mýkra. Hendrix, Bowie,
Faces með Ronnie Wood og
Rod Stewart, Iggy Pop og
aðrir slíkir hrifu frekar en
amerískt sveitarokk, diskó
og aðrar slíkar tónlistar-
stefnur. Svo kynntist hann
konunni sinni, Þórdísi, sem
var ótrúlega þolinmóð gagn-
vart dyntum hans, þótt Cliff
Richard væri hennar
uppáhald. Kjartan horfði á
baksíðu Dagblaðsins fyrir
25 árum. Þar mátti sjá þau
hjónin klædd að þeirra tíma
tízku storma á frumsýningu
á kvikmyndinni Abba the
Movie. Þau voru skemmti-
lega íbyggin á myndinni,
eins og áköf að komast
áfram á lífsgöngunni.
Myndin var svo sem
skemmtileg. En það var
miklu skemmtilegra á
tónleikum Nazareth í Laug-
ardalshöllinni skömmu áður.
Alvöru rokktónleikar hugs-
aði hann og riljaði upp fleiri,
Stranglers á sama stað, Cliff
Richard vestur í Bandaríkj-
unum og nöfnin runnu um
huga Kjartans. Sameiginlegt
þeim öllum var að hann
hafði skemmt sér og tilveran
var alltaf líflegri lengi eftir.
En þrátt fyrir að margir
ætluðu sér að verða ríkir á
því að halda hljómleika með
útlendum stórstjörnum hafði
það aðeins gerzt einu sinni
að talað var um tónleika
með Rolling Stones. Árið
var 1965 og litið var til
ófullgerðrar íþróttahallar í
Laugardal, þeirrar sömu og
hýsti síðar Led Zeppelin og
aðrar frægar stórstjörnur.
Árin þeirra Kjartans og
Þórdísar liðu hratt, börnun-
um fjölgaði og urðu fjögur.
Svo merkilegt sem það var
þá deildu börnin snemma
áhuga föður síns á rokkinu.
Frumburðurinn, sem aldrei
lét sér neitt fyrir brjósti
brenna spilaði stundum sjálf
á plötuspilarann með mis-
jöfnum árangri. Hún byrjaði
svo snemma að fullorðnast,
að stundum helltist úr pel-
anum yfir plötuhulstrin. Þá
gramdist honum meðferðin.
Nú vildi hann ekki skipta
þessum plötum út. Þau
minntu hann á takmarka-
laust traust barnanna á föður
sínum og móður. Börnin
voru í tveimur liðum, þær
eldri á líku reki og svo tví-
burar, drengur og stúlka,
hefðu átt að heita Dagur og
Nótt svo ólík voru þau.
Reyndar voru þau öll ólfk,
en einhver sameiginlegur
strengur tengdi þau og gerði
þau á einhvern undarlega
afstæðan hátt lík hvert öðru.
En til þess að greina streng-
inn þurfti auga, sem að sínu
leyti líktist tóneyra Kjartans.
Kunnáttumenn um tónlist
gáfu ekki mikið fyrir slíkt
eyra. En Kjartan þekkti
nánast hvert einasta af fleiri
hundruð lögum uppáhalds-
sveitarinnar af fyrstu
sekúndunum þegar það var
spilað. Þetta var ómeðvitað,
en hafði ekki komið í veg
fyrir að tónskáldið fræga
vísaði honum ítrekað úr
tónmennt í Menntaskól-
anum. Orsökin; áhugaleysi
og einstakt skilningsleysi á
æðri tónlist. Sennilega hefði
baráttan unnizt með þolin-
mæði, einkum af hálfu
kennarans, því ekkert var
verra en láta vísa sér út
vegna meints skorts á
áhuga. En þarna lærði Kjart-
an að sumt ætti maður ekki
að taka nærri sér. Með ár-
unum minnkaði áhuginn á
tímasókn. Kennararnir voru
vegnir og metnir í upphafí
vetrar og ákvörðun tekin,
sem venjulega dugði vet-
urinn út. Annað hvort var
mætt eða ekki. Enginn hefur
áhuga á því að láta gera lítið
úr sér.
Þessari sjálfsögðu vizku
gleymdi hann því miður oft í
samskiptum við börnin sín
og Þórdísi. Því meiri kröfur
sem vinnan gerði um
kurteisleg samskipti við
óánægða viðskiptavini þess
fljótlegra var að gleyma. Oft
var þá þolinmæðin þrotin.
Svo hafði hann tekið upp
þann sið að fara í gönguferð
eftir vinnu og hlusta á rokk
og ról á meðan. Þá var allt
smáræðisamstrið gleymt.
Smám saman hafði nýr
heimur opnazt honum. Hann
skynjaði hvílíkan kraft
frumbyggjar Afríku höfðu
sótt í tónlistina og svo af-
komendur þeirra, þrælarnir í
Ameríku sem með enda-
lausu striti sínu höfðu átt
drjúgan þátt í að byggja upp
efnahagsundrið í Bandaríkj-
unum. Leyndarmálið laukst
smám saman upp fyrir hon-
um. Tónlist og trú áttu sam-
leið. Krafturinn lá í tónlist-
inni og sjálfsagt einnig í
trúnni. Hættulegast af öllu
var að reyna að slíta tengslin
á milli. Þótt Kjartan teldi sig
ekki gamlan voru jarðarfarir
orðnar heldur tímafrekari en
fyrr. Oft hafði hann hlustað
á sálm Davíðs Stefánssonar
„Við krossins helga tré” og
heyrl í huganum hvernig
hljómurinn yrði í útsetningu
þungarokkara. Ekki það að
hrifningin væri mikil á
þungarokki heldur virtist
sem kirkjutónlist og þunga-
rokk ættu nána samleið.
Sama hafði honum fundizt
um Bach. Kjartan flíkaði
ekki þessum hugrenningum
sínum, enda var hann ekki í
neinu trúboði. Þversögnin
var hins vegar sú að sálm-
arnir sem fluttir voru í
jarðarförum voru oftast þeir
beztu að hans mati. Reyndar
var góður sálmasöngur með
betri tónlist og átti greini-
lega margt skylt við rokkið.
Trúin var samofin tónlist-
inni. Á íslandi ríkti trúfrelsi
og allir mega tjá sig, líka í
tónlist.
Árin liðu og ekki varð af
því að fara á tónleikana með
Rolling Stones. Árið 1976
var hann komin á Ulfseyri,
tímabundið, og af hagvizku
sinni reiknaði hann út að allt
of dýrt yrði að taka sér frí úr
vinnu og fara til Parísar. Það
hefði kostað nærri mánaðar-
launin með vinnutapi. Síðar
hafði hann oft óskað sér að
vera ekki svona hagsýnn.
Liðnu verður ekki breytt.
Um haustið höfðu þau
Þórdís gift sig öllum að
óvörum. I brúðkaupinu á
Þingvöllum var magi hennar
aðal skoðunarefni kirkju-
gesta. Fjögur ár liðu þar til
frumburðurinn fæddist við
fögnuð margra nánustu ætt-
ingja. Þá var Háskólinn að
baki og árin á Árfossi orðin
tvö. Tíminn leið hratt. Ekki
bólaði á neinum sem vildi
flytja inn hljómsveitina
hans. Alltaf blundaði löng-
unin að sjá Rolling Stones á
sviði. Tækifærið kom vorið
1982, en þá var allt fast, þau
að byggja hús og hann í
kosningabaráttu og fram-
boði. Ábyrgðartilfmningin
réði og Kjartan sat sem
fastast, fór hvergi en sór
þess dýran eið að sitja ekki
af sér tækifærin framvegis.
Tveimur árum seinna voru
þau setzt að á Ulfseyri. Nú
skyldi breytt um lífsstfl, að-
eins unnið í einu starfi, ekki
mörgum auka og félags-
málin látin eiga sig. Oft
hafði þeint orðið hugsað til
þess hvort örlög manna
væru með einhverjum hætti
ákveðin fyrirfram. Sjálfur
hafði hann enga trú á örlög-
um. „Örlög eru fyrir konur,
ekki karla”, var viðkvæði
hans þegar slík æðri mál bar
á góma. Eftir því sem árin
Sendum okkar bestu óskir um gleðilega jóla- og nýárshátíð og þökkum árið sem er að líða.
Hafnarstrœti 6 - Isafirði
*FœÁrn/þjónusfa
wesf/faroa ehf
Aðalstrœti 26 - ísafirði
- ■ ■ ■ ■
TL
BASAFELL HF.
Sundstrœti 36 - ísafirði
Hafnarbúðin
Hafnarhúsinu
ísafirði
Hraðfrystihúsið - Gunnvör
Hnífsdalsbryggju
/fÍGUST&FI ,0 $l ehf
BYGGINGAVERICTAIÍAR
MIÐVIKUDAGUR 22. DESEMBER 1999
19