Skólavarðan - 2019, Síða 43

tarfsumhverfi PISTILL
Starfsumhverfi sem
mætir kennaranem-
um og nýútskrif-
uðum kennurum í
skólunum um þessar
mundir er krefjandi.
leið hefur verið farin t.d. í Noregi. Árið
2017 gaf norska menntamálaráðuneytið
út stefnu um menntun kennara til
ársins 2025. Einn liður í því að koma
þeirri stefnu á er reglugerð um leiðsögn
við nýútskrifaða kennara sem kom út í
september síðastliðnum. Með því taka
menntamálayfirvöld á sig skuldbindandi
hlutverk í mótun menntastefnu og festa
í reglur rétt nýrra kennara til að fá leið-
sögn. Í reglugerðinni er dregið fram að
kennari verði aldrei nema að hluta búinn
undir starf sitt með háskólanámi og því
sé leiðsögn mjög mikilvæg fyrir nýja
kennara, ekki aðeins til að taka skrefið úr
námi yfir í starf heldur einnig til aðlögun-
ar í lærdómssamfélagi vinnustaðarins.
Það mætti hugsa sér að ábyrgð
leiðsagnarkennara væri skilgreind á
svipaðan hátt og ábyrgð lækna á nemum
í þeirra umsjá, sbr. 14. grein reglugerðar
um menntun, réttindi og skyldur lækna
(Reglugerð nr. 467/2015 með áorðnum
breytingum) að þeir beri ábyrgð á því
að nemar sem starfa undir þeirra stjórn
fái næga hæfni og þekkingu og einnig
leiðbeiningar til að inna af hendi þau
störf sem þeim eru falin.
Leiðsögn við nýliða
Skipulögð leiðsögn við nýliða og stuðn-
ingur við annað fagfólk í skólum þarf
að vera formlegur hluti af heildstæðri
menntun og starfsþróun alla starfsævina.
Í rannsókn Maríu Steingrímsdóttur sem
birt var í Netlu 2018 og ber nafnið Mat
nýliða á gagnsemi leiðsagnar í starfi
kennara kemur í ljós að leiðsögn við
nýliða hefur áhrif á starfshætti og líðan
nýja kennarans og máli skipti að leið-
sagnarkennarar hafi svipaðan faglegan
grunn og nýliðinn og að sú leiðsögn væri
með reglulegu millibili. Niðurstöður
Andra Rafns Ottesen og Ingólfs Ásgeirs
Jóhannessonar í greininni Eftirsóttasti
minnihlutahópurinn sem birtist í Netlu
nú í mars benda í sömu átt.
Ráðgjöf og stuðningur
Mikill ávinningur gæti orðið fyrir
skólastarf af því að skilgreina sérstakt
hlutverk leiðsagnarkennara sem myndi
leiða til öflugra lærdómssamfélags inni
í skólunum. Leggja þarf áherslu á að
leiðsögnin verði sérstaklega skilgreint
starf eða starfshluti. Því er nauðsynlegt að
formgera starfsheiti leiðsagnarkennarans
sérstaklega. Hann yrði þá í raun faglegur
leiðtogi kennara í skólanum og þangað
gætu kennaranemar, nýir kennarar
og hugsanlega einnig aðrir leitað eftir
ráðgjöf.
Hlutverk leiðsagnarkennara
tengt starfsnámsnemum gæti falist í
fjölbreyttum stuðningi og undirbúningi
kennslu, kennsluáætlanagerð, stuðningi
í kennslunni sjálfri, ígrundun með
kennaranemum og nýliðum almennt
í skólastarfinu og ekki síst þeim sem
reyndari eru. Stuðningur og endurgjöf
eru mikilvægir þættir sem ekki hefur
tekist að þróa nægilega vel í skólastarfi
á Íslandi og þarna gæti sannarlega verið
vettvangur til slíkrar framþróunar.
Ein af meginstoðum hverrar þjóðar
er öflugt menntakerfi. Sameiginlegt verk-
efni skólasamfélagsins og menntamála-
yfirvalda er að búa svo um hnútana að vel
sé tekið á móti kennaranemum og nýjum
kennurum. Þannig eiga þeir auðveldara
með að ná tökum á viðfangsefnum sínum
og farnast betur í starfi. Þá er ekki síður
mikilvægt fyrir þá sem starfað hafa lengur
í skólunum að geta fengið ráðgjöf og
handleiðslu við störf sín. Því er afar mikil-
vægt að starf leiðsagnarkennara verði
skilgreint sérstaklega á öllum skólastig-
um og fjármagnað svo að allir kennarar
geti sótt sér leiðsögn og handleiðslu námi
og kennslu til heilla.
Eitt kort
34 vötn
7.900 kr
Frelsi til að veiða!
00000
Nýttu þér sérkjör á
orlofsvef KÍ fyrir félagsmenn.veidikortid.is