Bændablaðið - 28.01.2021, Blaðsíða 18

Bændablaðið | Fimmtudagur 28. janúar 202118
ÍSLENSKT LAMBAKJÖT
Vaxandi vinsældir íslenskrar ofurfæðu
Eins og í gamalli þjóðsögu byrj-
ar saga matvælafyrirtækisins
Feed the Viking á miðri heiði
eitt óveðurskvöld haustið 2016.
Friðrik Guðjónsson, stofnandi
og framkvæmdastjóri Feed
the Viking, var þá staddur í
útkalli með Hjálparsveit skáta í
Garðabæ en hún hafði verið köll-
uð út til þess að aðstoða við leit
að tveimur göngugörpum sem
höfðu örmagnast í miklu vetr-
arveðri uppi á Hellisheiði. Eftir
stutta leit í haustlægðinni fundu
björgunar sveitarmennirnir þá
heila á húfi, örmagna eftir langa
bið. Var hlúð að þeim, þeir fengu
vatn og þurrkað nautakjöt, en
það var á því augnabliki sem
Friðrik fékk hugmyndina að
þurrkuðu íslensku kjöti, eða
Jerky.
Eftir að hafa gætt sér á þurrkuðu
kjötinu og drukkið nægilega mikið
af vatni höfðu týndu göngugarp-
arnir nægan styrk til þess að standa
sjálfir upp og ganga niður fjallið
með björgunarsveitarmönnun-
um. Upplifuninni gleymir Friðrik
seint, enda vill hann meina að þetta
örlagaríka útkall hafi verið kveikj-
an að fyrirtækinu Feed the Viking,
sem í dag framleiðir og selur sex
vörutegundir, þurrkað lambakjöt,
nautakjöt, frostþurrkaðar fisk- og
kjötsúpur auk tveggja útgáfna af
harðfiski. Einsetur fyrirtækið sér að
framleiða hollar og hreinar gæða-
vörur úr íslensku hráefni.
Mikvægt að virða fyrir
sér heildarmyndina
Frá upphafi hefur Feed the Viking
leitast fyrst og fremst eftir því að
skapa aukin verðmæti úr afurðum
íslenskra bænda og sjómanna.
Friðrik segir að við uppbyggingu
vörumerkisins hafi honum fund-
ist mikilvægt að horfa á heildar-
myndina og þeirra áhrifa sem vel-
gengni fyrirtækisins gæti skilað sér
fyrir alla virðiskeðjuna.
„Með aukinni fótfestu okkar á
alþjóðamörkuðum mun útflutn-
ingur á hreinni og náttúrulegri
íslenskri matvöru ekki aðeins skila
sér í sterkara vörumerki Feed the
Viking, heldur sem landkynningu á
öllu því góða sem Ísland hefur upp
á að bjóða og auknu virði íslenskra
afurða.“
Friðrik segist hafa strax í upp-
hafi gert sér grein fyrir möguleik-
unum sem náttúrulega kryddaðar
og þurrkaðar íslenskar kjötvörur
ættu á markað hér á landi sem og
erlendis.
„Ég sá þau fyrir mér þarna uppi
á heiðinni, markaðstækifærin sem
felast í okkar einstöku og hreinu
gæðahráefnum. Nú þegar vinsældir
hreins mataræðis hafa aldrei verið
meiri og neytendur eru meðvitaðari
þegar kemur að innihaldi matvæla.“
Þar sem Feed the Viking fram-
leiðir einungis náttúrulegar afurðir
hentar þurrkaða kjötið, Lamb Jerky
og Beef Jerky, einstaklingum á ketó,
paleo og DASH mataræði vel.
Harðfiskurinn, Fish Jerky, er vinsæll
próteingjafi hjá grænkerum sem
borða fisk (e. Pescatarian) og þeim
sem kjósa Miðjarðarhafsmataræðið
(e. Mediterranean diet).
Bregðast við brotthvarfi
ferðamanna og horfa til
Bandaríkjamarkaðar
Vörur Feed the Viking eru til sölu
í öllum helstu matvörubúðum
og sölustöðum á Íslandi og í
nokkrum verslunum í Kanada og
á Kastrupflugvelli í Danmörku.
Vörurnar eiga eina af öflugustu
byrjun nýrrar vöru í sögu Duty Free-
búðarinnar í Leifsstöð og er Friðrik
stoltur af hröðum vexti fyrirtækis-
ins. Hann segist þó sakna erlendu
ferðamannanna.
„Við finnum að sjálfsögðu fyrir
stöðnun ferðamannastraumsins,
enda voru erlendir ferðamenn
langsamlega stærsti viðskiptahópur
okkar.“
Hann segir þó útflutning ganga
vel en í dag er hægt er að kaupa
vörur Feed the Viking í vefversl-
unum Amazon í Bandaríkjunum,
Kanada, Þýskalandi, Bretlandi og
Svíþjóð. Ennig er hægt að versla
beint í gegnum heimasíðu Feed the
Viking og segir Friðrik þau hafa
afgreitt netpantanir til 28 landa og
yfir 470 borga.
„Við erum komnir með einn
endursöluaðila í Bandaríkjunum
sem selur ýmsa matvöru á netinu
og hefur salan gengið vonum
framar. Sá aðili kaupir harðfisk,
harðfisk með hvítum cheddar osti
og Lamb Jerky“ en Friðrik segir
þessar vörur vera þær vinsælustu.
„Harðfiskurinn hefur verið vin-
sælastur hingað til en þurrkaða
lambakjötið er heldur betur að
sækja í sig veðrið og hefur salan á
því í Bandaríkjunum margfaldast
á árinu. Í september birti Icelandic
Lamb umfjöllun í Norður-Ameríku
í samstarfi við Iceland Naturally
um Feed the Viking og þurrkaða
lambakjötið en salan tók kipp í kjöl-
farið.“ Segir Friðrik það mikilvægt
að sprotafyrirtæki fái aðstoð þegar
fyrstu skrefin eru tekin á erlendum
markaði. „Það er mikilvægt fyrir
framleiðendur eins og okkur að fá
tækifæri til þess að koma fætinum
inn fyrir dyrnar. Við höfum pakk-
að þurrkaða lambakjötinu í litlar
kynningarpakkningar merktar Feed
the Viking og Icelandic Lamb sem
dreift hefur verið á blaðamanna-
viðburðum í tengslum við Taste of
Iceland-viðburði Iceland Naturally
og var ánægjulegt að sjá áhuga
lesenda fréttabréfsins á vörunum
okkar í haust.“ Iceland Naturally
er samstarfsverkefni stjórnvalda
og íslenskra framleiðenda með
hagsmuni á mörkuðum í Norður-
Ameríku. Heldur verkefnið utan
um markaðs- og kynningarherferð-
ir í Bandaríkjunum og Kanada en
markaðsstofan Icelandic Lamb
er aðili að samningnum og hefur
nýtt herferðir Iceland Naturally vel
til markaðssetningar á íslenskum
sauðfjárafurðum.
Þrátt fyrir að stærsti mark-
hópurinn hafi horfið í kjölfar
heimsfaraldurs kórónuveirunnar
eru Friðrik og teymið bak við Feed
the Viking bjartsýn til framtíðar.
„Við sjáum auknar vinsæld-
ir matvöruverslana á netinu og
leggjum áherslu á útflutning og
markaðssetningu erlendis. Við
erum líka á fullu í vöruþróun og
hlakka ég til þess að kynna fyrir
viðskipavinum okkar fleiri íslensk
matvæli. Nýjustu vörurnar okkar
eru frostþurrkaðar súpur, fiskisúpa
og þjóðarréttur Íslendinga – kjöt-
súpan.“
Hann segir þær hannaðar fyrir
göngugarpa eins og þá sem hann
aðstoðaði uppi á Hellisheiði fyrir
fjórum árum síðan. Með því að
hella heitu vatni beint í umbúðirn-
ar verður til dýrindis heit máltíð á
tíu mínútum. Auðvelt er að koma
umbúðunum fyrir í bakpokum hjá
útivistarfólki og göngugörpum
sem geta á ferðalögum sínum um
hálendið gætt sér á næringarmikl-
um súpum sem sækja fyrirmynd
sína beint í íslenska matarmenn-
ingu.
Una Hildardóttir
Friðrik Guðjónsson, stofnandi og
framkvæmdastjóri Feed the Viking.
Friðrik fékk hugmyndina að þurrkuðu íslensku kjöti, eða Jerky, í útkalli með
Hjálparsveit skáta í Garðabæ.
Íslensk kjötsúpa, eða „Lamb Stew“, frá Feed the Viking.
Hefur Íslendingum láðst að meta verðleika eigin þjóðarauðs?
Það kom kannski sumum á óvart
þegar áhugi erlendra ferðamanna
á Íslandi jókst hratt eftir gos í
Eyjafjallajökli. Hingað komu
ferðamenn í leit að náttúruperlum
og einstakri upplifun, upplifun-
um sem okkur Íslendingum þykja
ekki merkilegar.
Þegar ferðamenn eru spurð-
ir hvað hafi staðið upp úr á ferð
sinni um landið eru algengustu
svörin hreina loftið og drykkj-
arvatnið, tilkomulitlir hlutir í huga
okkar. Glöggt er gests augað og
hafa símælingar Gallup á upplifun
erlendra ferðamanna nýst vel í að
meta gæði Íslands sem áfangastaðar.
Síðastliðin þrjú ár hefur Gallup
kannað áhrif markaðsherferðar
Icelandic Lamb á neysluhegðun
erlendra ferðamanna og viðhorf
þeirra til íslensks lambakjöts. Frá
upphafi mælinga hefur lambakjöt
verið sú íslenska afurð sem flestir
ferðamenn segjast hafa smakkað en
vísbendingar eru um að ferðamenn
séu eingöngu að auka neyslu sína á
lambakjöti samhliða minni neyslu
þeirra á öðru kjöti. Niðurstöðurnar
hafa einnig gefið til kynna aukin
sóknarfæri í útflutningi á uppruna-
merktu íslensku lambakjöti en
19–24% ferðamanna frá löndum þar
sem lambakjötsneysla er mikil telja
sig mjög líklega til þess að kaupa
íslenskt lambakjöt á sambærilegu
verði og aðrar fyrsta flokks kjöt-
vörur í heimalandi sínu.
Hversdagsleg sælkeravara
Íslendinga
Sauðfjárbúskapur hefur fylgt okkur
frá landnámi og höfum við þróað
með okkur einstakar aðferðir við
sauðfjárrækt sem hafa mótast af
okkar sérstæðu aðstæðum. Á meðan
aðrar þjóðir færðu sig nær verk-
smiðjubúskap aðlöguðu íslenskir
sauðfjárbændur hefðir sínar að
tækninýjungum í landbúnaði. Stórt
skref var tekið með tilkomu gæða-
stýringar sauðfjárræktar sem telur til
landnotkunar, einstaklings merkinga,
skýrsluhalds, hirðingar, aðbúnaðar,
fóðuröflunar og takmarkaðrar lyfja-
notkunar. Með gæðastýringunni
vinna sauðfjár bændur markvisst að
því að bæta framleiðslu sína á há-
gæða vöru sem á sér enga hliðstæðu.
Íslenskt lambakjöt er framleitt á fjöl-
skyldubúum við einstakar aðstæður
í íslenskri náttúru og er frábrugðið
öðru lambakjöti að því er varðar
bragð, meyrni og hollustu. Viðhorf
erlendra ferðamanna til lambakjöts
er því allt annað en viðhorf okkar
Íslendinga, í hversdagsleika okkar
leynist sælkeravara sem meta þarf
að þeim verðleikum sem gestir
okkar hafa komið auga á.
Öflugt markaðsstarf
styrkir stöðu bænda
Sjálfsmat og endurskoðun er undir-
staða vel heppnaðs markaðs starfs
en símat á viðhorfi ferðamanna á
félagamerki og herferðum Icelandic
Lamb er skýrasti árangursmæli-
kvarði átaksverkefnisins. Kannanir
hafa sýnt fram á fylgni milli þekk-
ingar ferðamanna á félagamerki
Icelandic Lamb og neysluhegðunar
þeirra. Könnun sem framkvæmd
var í lok síðasta árs sýndi t.a.m. að
af þeim ferðamönnum sem könn-
uðust við félagamerki Icelandic
Lamb borðuðu 66% þeirra lamba-
kjöt meðan á dvölinni stóð miðað
við 47% þeirra sem ekki könnuð-
ust við félagamerkið. Það má því
leiða líkum að því að átakið hafi
aukið neyslu ferðamanna á íslensku
lambakjöti um 19%, auk þess voru
ferðamenn sem þekktu merkið
og sáu skjöld Icelandic Lamb á
veitingahúsi helmingi líklegri til
þess að neyta lambakjöts oftar en
einu sinni. Markmið markaðssetn-
ingar Icelandic Lamb gagnvart er-
lendum viðskiptavinum innanlands
og utan er að auka virði íslensks
lambakjöts og bæta þannig afkomu
bænda. Árangur átaksins sýnir að
auðkenning íslensks lambakjöts
með félagamerki sem vísar til upp-
runa, auk markaðssetningar sem
segir sögu íslenska sauðfjárkynsins,
geti aukið arðsemi í útflutningi og
stuðlað að verðmætasköpun með
aukinni sölu til erlendra ferða-
manna. Mikilvægt er að halda áfram
að markaðssetja íslenskt lambakjöt
til erlendra ferðamanna og horfa til
möguleikanna sem kunna að leyn-
ast í öðrum íslenskum landbúnað-
arvörum.
Gísli S. Brynjólfsson
stjórnarformaður
Icelandic Lamb
Lambakjöt er sú íslenska afurð sem flestir ferðamenn segjast hafa smakkað.