Bændablaðið - 28.01.2021, Qupperneq 35

35Bændablaðið | Fimmtudagur 28. janúar 2021
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
ALTERNATORAR í flestar
gerðir dráttarvéla
Austur vegi 69 // 800 Selfoss // 480 0400 // jotunn.is // jotunn@jotunn.is
Vesturhrauni 3 // 210 Garðabær // 480 0000 // af lvelar. is // sala@aflvelar. is
driflæsing / hátt og lágt drif / rafléttistýri / dráttarkúla / spil / stór dekk / stillanleg fjöðrun
Cobalt 550 Max ltd
Kr. 1.469.000
með vsk.
iron 450 Max ltd
Kr. 1.298.000
með vsk.
Bifreiðaskráð 1.790.000 m/vsk.
T3b götuskráð
Bifreiðaskráð 1.590.000 m/vsk.
T3b götuskráð
Íslenskar gjafagrindur
Vélsmiðja Ingvars Guðna ehf. Vatnsenda Flóahreppi
vig.is - vig@vig.is - S: 486 1810
Bendum á söluaðila okkar um land allt, www.vig.is
ÍSLENSK FRAMLEIÐSLA Í 20 ÁR.
Heyrnarmælingar, ráðgjöf og heyrnartækjaþjónusta
Bókaðu tíma í síma 568 6880 eða á www.heyrnartaekni.is
Vantar þig
heyrnartæki?
Opn S eru ný tegund heyrnartækja frá Oticon sem hjálpa þér að heyra margfalt betur í fjölmenni og klið.
Þú getur fengið Opn S með endurhlaðanlegum rafhlöðum. Heyrnartækni hefur um árabil veitt þjónustu
víðs vegar á landsbyggðinni. Í febrúar bjóðum við upp á heyrnarmælingar, ráðgjöf og þjónustu á eftirfarandi stöðum:
Heyrnartækni | Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Landsbyggðaþjónusta | Sími 568 6880
Akureyri | Borgarnes | Egilsstaðir | Húsavík | Reykjanesbær
Sauðárkrókur |Selfoss | Vestmannaeyjar
Bænda 56-30-300
UTAN ÚR HEIMI
Gullregn (Laburnum anagyroides) er meðal þeirra trjátegunda sem bannað
var að kynna og selja í Noregi frá og með síðustu áramótum.
Norðmenn banna nokkrar
tegundir framandi plantna
Frá og með 1. janúar var bann-
að að kynna, selja og setja út níu
plöntutegundir í Noregi, þar á
meðal tvær tegundir gullregns,
balsamösp ásamt þremur tegund-
um mispla.
„Framandi tegundir geta verið
mikil ógn við líffræðilega fjölbreytni
og fer vaxandi. Ákveðnar tegundir
flytja úr landi og koma í stað plantna
og dýra á ákveðnum svæðum og
bann er strangt tæki sem á að tryggja
að við lágmörkum tap á náttúrunni
og þeim samfélagslega kostnaði
sem getur orðið þegar innleiddar
eru framandi tegundir,“ segir lofts-
lags- og umhverfisráðherra Noregs,
Sveinung Rotevatn.
Nú um áramótin voru fimm ár
síðan reglugerðin um framandi líf-
verur tók gildi. Þrátt fyrir að nokkrar
plöntutegundir hafi verið bannað-
ar fyrir fimm árum var ákveðið að
bannið við ákveðnum tegundum
myndi frestast. Þetta var gert vegna
þess að framleiðsla á runnum og
trjám krefst mikils tíma þannig að
garðyrkjuskólar og greinin í heild
fékk tíma til að aðlagast breyttum
reglum.
Eftirfarandi tegundir voru bann-
aðar í Noregi frá og með 1. janúar
2021:
• Sólbroddur (Berberis thun-
bergii)
• Hyrnitegundin (Swida sericea)
• Alpagullregn (Laburnum alp-
inum)
• Gullregn (Laburnum anag-
yroides)
• Þrjár tegundir af mispli
(Cotoneaster dielsianus, C.
divaricatus, C. monopyrenus)
• Balsamösp (Populus bals-
amifera)
• Víðitegund (Salix x fragilis)
/ehg
Tvöfalt fleiri geta orðið þurrkum
að bráð á næstu áratugum
Vísindamenn spá því að tvöfalt
fleiri en í dag geti orðið miklum
þurrkum að bráð fyrir árið 2100,
en tveir þriðjuhlutar af landsvæði
heimsins mun, ef þróunin held-
ur áfram á sama veg, hafa minni
aðgang að fersku vatni.
Í tímaritinu Nature Climate
Change birtist nýverið grein eftir
vísindamenn um málefnið þar sem
loftslagsbreytingum er að mestu
kennt um. Þrátt fyrir að minnkun
verði í losun á gróðurhúsaloft-
tegundum þá er því spáð að hlut-
fall landsvæða sem muni verða
þurrkum að bráð aukist úr þremur
prósentum í sjö. Það þýðir að fjöldi
fólks sem verður fyrir barðinu
eykst úr 230 milljónum í 500 millj-
ónir manna. Vísindamennirnir spá
verulegum vatnsskorti á Amasón-
svæðinu, í Suður-Afríku, á
Miðjarðarhafssvæðinu og í ákveðn-
um ríkjum Bandaríkjanna.
Loftslagsbreytingum
að hluta kennt um
Samkvæmt rannsókninni er því
spáð, að ef ekki næst að draga úr
losun gróðurhúsalofttegunda, að
einn af hverjum tólf jarðarbúum
muni lifa við alvarlegan vatnsskort
á hverju ári til ársins 2100. Á
síðustu öld voru sambærilegar
tölur einn á móti 33. Þessari þróun
er loftslagsbreytingunum að mestu
kennt um en ekki auðlindastjórnun
eins og áveitum og dælingu á
grunnvatni.
Jarðarbúar hafa lent í slæmum
þurrkatímabilum löngu áður en
losun gróðurhúsalofttegunda vegna
notkunar á jarðefnaeldsneyti leiddi
til hnatthlýnunar. En gögn, sem
hefur verið safnað frá jörðinni og
gervitunglum, sýna svart á hvítu að
loftslagsbreytingarnar auka lengd
þess og styrk. Mögulegar afleiðingar
þessa urðu síðan augljósar þegar
vatnsgeymslur í höfuðborg Suður-
Afríku, Cape Town, þornuðu upp
árið 2018 eftir þurrkatímabil til
margra ára. Vatnsgeymslan sá 3,7
milljónum íbúa fyrir vatnsbirgðum.
Hnatthlýnun hingað til, sem er
aðeins yfir einni gráðu síðan um
miðja 19. öld, hefur þrefaldað líkur
á sambærilegum þurrkatímabilum.
Ef hitastig heldur áfram að hækka
um tvær gráður þrefaldast áhættan til
viðbótar. Mexíkóborg á í vandræðum
með vatn og Kalifornía, sem er
fjölmennasta ríki Bandaríkjanna,
hefur átt í erfiðleikum með skort
á regnvatni síðustu áratugi. Það er
mikið áhyggjuefni vísindamannanna
að mörg svæði heimsins muni á
komandi árum standa frammi fyrir
alvarlegum vatnsskorti. /ehg