Bændablaðið - 28.01.2021, Side 48

Bændablaðið | Fimmtudagur 28. janúar 202148
MATARKRÓKURINN
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Ingþór Kristmundsson og
Ingibjörg Jónsdóttir kaupa Gilá í
Vatnsdal í Húnavatnshreppi árið
1999 og hefja smábúskap ásamt
því að vinna utan bús. Árið 2003
ákveða þau að stækka við sig og
kaupa af foreldrum Ingibjargar
bústofn og jörðina Marðarnúp
sem er næsta jörð við Gilá.
Býli: Gilá.
Staðsett í sveit: Vatnsdal í
Húnavatnshreppi.
Ábúendur: Ingþór Kristmundsson
og Ingibjörg Jónsdóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Eigum fjögur uppkomin börn, tvö
þeirra eiga heima í sveitinni. Einn
hundur er á bænum sem heitir Stáli.
Stærð jarðar? 2.380 ha.
Gerð bús? Sauðfjárbú.
Fjöldi búfjár og tegundir? Erum
með 300 kindur, nokkrar geitur og
hross.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Hinn hefðbundni vinnudagur er að
gefa búfénaðinum eftir skólaakstur
á morgnana og aftur seinni part
dags. Annars er enginn dagur eins í
sveitinni og störfin fjölbreytt.

Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Sauðburður er alltaf
heillandi og gefandi. Leiðinleg
bústörf eru ekki til, bara
misskemmtileg.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Vonandi verður búið að virkja
bæjarlækinn og skógur farinn að
vaxa í hlíðunum.
Hvar teljið þið að séu helstu tæki­
færin í framleiðslu á ís lensk um
búvörum?
Á innanlandsmarkaðinum, bæta
framsetningu vörunnar með áherslu
á gæði og hreinleika.
Hvað er alltaf til í ísskápnum? Egg
og beikon.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Saltkjöt og baunir.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Það gleymist seint þegar
við hjónin ákváðum að endurnýja
girðingu í kringum grænmetisgarðinn
okkar en í hólfi þar við voru nokkrir
stálpaðir nautkálfar. Eitthvað þurfti
karlinn að bregða sér frá og átti
konan (sem var óvön nautgripum) að
standa vaktina á meðan ef kálfarnir
myndu nú birtast. Fyrirmælin voru
þau að dangla aðeins í hausinn á
þeim og þeir færu með það sama.
Kemur hersingin um leið og karlinn
er farinn, konan danglar priki í
hausinn á þeim áræðnasta sem
verður bandóður, krafsar, bölvar
og froðufellir, svo reiður að hann
bruddi nokkra blómapotta sem voru
þarna á stangli. Sem betur fer var
karlinn fljótur í förum og birtist sem
himnasending á ögurstundu og allt
endaði vel.
Rauðrófubrauð, ýsa og ristaður aspas
Matarmikið og gott brauð sem
virkar jafn vel í morgunmat og
í samlokur. Helst með miklu
grænmeti og góðum osti. Gott til
að fá holl næringarefni og járn úr
rauðrófum sem er ofurfæða.
Rauðrófubrauð
Hráefni:
› 200 g súrsaðar rauðrófusneiðar
(safinn þurrkaður af)
› 300 g hveiti
› 30 g dl sólblómafræ
› 150 g dl vatn
› 75 g dl dökkt brauðsíróp
› 120 g fínt rúgmjöl
› 2/3 pakki þurrger (12 g)
› 20 g salt
› 200 g brauðsúr ef hann er til
(má sleppa)
Aðferð
Blandið öllum innihaldsefnum
saman.
Keyrið deigið á miðlungshraða í 8
mínútur / hnoðið það hratt í 5 mínútur.
Látið deigið lyfta sér við stofuhita í
2 klukkustundir.
Smyrjið og stráið hveiti í brauðform.
Brjótið deigið saman og rúllið því
í rúgmjöli.
Setjið deigið í mótið og látið það lyfta
sér í 60–90 mínútur.
Hitið ofninn við 250 gráður.
Setjið í mótið, úðið vatni inn í ofninn
og lækkið hitann í 190 gráður.
Bakið í um það bil 50 mínútur.
Takið brauðið úr forminu og látið það
hvíla í allt að sólarhring.
Möndluflöguhjúpuð ýsa
Þetta er betri útgáfan af hinum
vinsælu fiskbitum sem eru hjúpaðir
stökkum hjúp. Bara heilbrigðara
og bragðbetra að gera sjálfur sína
„fiskifingur“. Brjótið möndlurnar í
lokanlegum plastpoka með kökukefli
eða stuttlega í matvinnsluvél.
Hráefni:
› 2 egg
› 2 tsk. Dijon sinnep
› 1/2 tsk. af salti og pipar
› 2 1/4 bolli möndluflögur (ristaðar
og muldar)
› 500 g ýsa, sneiðar eða bitar, roð- og
beinlaust
› Sítrónubátar eða fersk steinselja
(valfrjálst)
Remúlaði
› 3 msk. majónes
› 1 1/2 msk. piparrót
› 3 msk. ferskt estragon, saxað eða
þurrkað (1msk.)
› 2 msk. ferskur sítrónusafi
› 1/4 bolli súrar gúrkur, skornar í
fína teninga
Í lítilli skál, þeytið saman eggjum,
sinnepi, salti og pipar. Setjið möndlur
í aðra skál. Setjið ýsu í eggjablönduna,
hristið af umfram egg. Svo er bitunum
blandað saman við möndlurnar.
Bakið ýsubitana (fiskstrimla) á
bökunarplötu með smjörpappír í 200
gráðu heitum ofni þar til fiskur brotnar
auðveldlega niður í flögur, í 10 til 12
mínútur. Berið fram strax og skreytið
með steinselju og sítrónubátum, ef
vill.
Á meðan ýsubitarnir eru bakaðir er
remúlaðið gert. Þeytið majónesið,
piparrót, estragon, sítrónusafa og
súrar gúrkur saman. Berið fram með
ýsubitum.
Ljúffengur ristaður aspas
með fullkominni auðveldri
kryddblöndu og rifnum parmesanosti
› 1 búnt aspas (endar fjarlægðir)
› 2 msk. ólífuolía
› 1 msk. ósaltað smjör, brætt
› 1/2 tsk. fínt sjávarsalt, þurrkað ítalskt
krydd
› 1/4 tsk. hvítlauksduft, pipar
› 1/3 bolli af pankó brauðmylsnu (eða
brauðraspi )
› 1/3 bolli + 2 msk. nýrifinn parmesan-
ostur, aðskilinn
Hitið ofninn í 200 gráður. Notið
stærstu bökunarplötuna, þvoið
undir köldu vatni og þurrkið
alveg (gerið þetta fljótt með því
að velta spjótunum á milli tveggja
eldhúshandklæða). Smellið rótinni
af aspasnum, hann brotnar þar sem
hann er mjúkur og hendið harða
endanum við rótina.
Setjið aspasspjótin beint á stóru
pönnuna, penslið með ólífuolíu
eða bræddu smjöri. Bætið saltinu,
ítalska kryddinu, hvítlauksduftinu
og piparnum saman við. Veltið þar
til aspasinn er vel húðaður. Það þarf
nóg af olíu eða smjöri svo pankóið
og parmesan festist við; bætið við
matskeið af olíu til viðbótar ef þörf
krefur.
Stráið loks pankó-raspinu (asískur
brauðraspur) og 1/3 bolla rifnum osti
yfir. Veltið aftur varlega til að tryggja
að pankóið og parmesanhúðin festist
við.
Dreifið aspasnum í eitt jafnt lag; verið
viss um að hann skarist ekki.
Bakið í 7–11 mínútur, eða þar til
aspasinn er létt brúnaður, mjúkur og
parmesanosturinn bráðnaður (þetta
getur verið mismunandi eftir ofnhita
og stærð aspasins). Takið úr ofninum
og stráið tveimur matskeiðum af
parmesanosti yfir á heitan aspasinn.
Njótið strax meðan heitt er, með
góðu salati.
Bjarni Gunnar Kristinsson
matreiðslumeistari
Gilá