Morgunblaðið - 27.05.2021, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. MAÍ 2021
Baðinnréttingar
Fríform ehf.
Askalind 3,
201 Kópavogur.
562–1500
Friform.is.
2
0
0
0
—
2
0
2
0
Tímabundin opnunartími
vegna Covid–19
Mán. – Föst. 10–17
Laugardaga 11–15
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Hér er enginn nafnlaus dalur,“ seg-
ir Hörður Sigurðsson á Hrauni í
Grindavík. Eldgossvæðið í Geld-
ingadölum er í landi jarðarinnar, þar
sem flest hefur nöfn. Að undanförnu
hefur í fréttum oft verið sagt frá
Nátthaga. Inn af honum er dalverpi
þar sem glóandi hraun hefur runnið
niður síðustu
daga svo komin
er tota niður í dal-
inn. Haldi þessi
atburðarás áfram
gæti hraun farið
fram allan dalinn,
yfir Suðurstrand-
arveg og út í sjó.
Slík atburðarás
mun þó taka tals-
verðan tíma.
„Hraunið renn-
ur úr Syðri-Merardal en sá staður
hefur í fréttum verið kallaður Nafni-
lausidalur, sem er merkingarleysa.
Hraunið rennur síðan niður í Nátt-
haga. Við heimafólk hér þekkjum
þetta vel og nöfnin eru okkur töm,“
segir Hörður sem er frá Hrauni og
öllum staðháttum kunnugur, meðal
annars sem fjallkóngur í smala-
mennsku á þessum slóðum. Áður var
stundaður talsverður fjárbúskapur í
Grindavík og ýmis örnefni á svæðinu
vísa til landbúnaðar og skepnuhalds.
Göngustígur í Nátthagakrika
Þegar gengið er frá Suðurstrand-
arvegi að gosstöðvunum í Geld-
ingadölum, þar sem Fagradalshraun
rennur fram, fara flestir um svo-
nefnda gönguleið A eins og hún heit-
ir á kortum. Þar hefur verið útbúinn
góður göngustígur sem liggur í
sneiðingum. Þar heitir Nátt-
hagakriki, segir Hörður á Hrauni,
skýrt og skorinort. Þegar komið er
upp brekkurnar í krikanum heita
Merardalshnjúkar og þeir aðskilja
Geldinga- og Merardali, þar með tal-
ið þann syðri sem fyrr er nefndur.
Mikill straumur fólks hefur verið
að gosstöðvunum síðustu daga, enda
aðstæður hinar bestu. Þegar blaða-
maður var á svæðinu í fyrradag voru
erlendir ferðamenn þar áberandi, til
dæmis frá Bandaríkjunum; kátir
hressir krakkar í ævintýraleit. Eins
sáust Íslendingar sem sumir höfðu
farið oft áður um svæðið.
Í dag verður hvasst á gosstöðv-
unum og gera má ráð fyrir að í hvið-
um nái vindstyrkurinn allt að 30
metrum á sekúndu. Eitthvað hæg-
ara verður á gönguleiðinni sjálfri, en
þegar komið er að útsýnisstöðum má
búast við að erfitt verði fyrir fólk að
fóta sig í mestu hviðunum. Á morg-
un, föstudag, hvessir enn frekar og
fer að rigna svo tæpast viðrar til
ferðalaga. Vafalaust munu þó ein-
hverjir fara á svæðið, þar sem land-
verðir eru við aðstoð og eftirlit og
björgunarsveitarmenn aldrei langt
undan heldur.
Loftmyndir mikilvægar
Takturinn í eldgosinu þessa
stundina er sá að hressilegar rokur
með rauðglóandi hrauni koma upp
úr gígnum stóra í Geldingadölum á
um það bil fimm mínúnta fresti. Því
fylgja miklar og þungar drunur og
eftir hverja goshrinu stígur ljós gos-
mökkur frá gígnum upp í him-
inhvolfið og leysist þar upp.
„Við greinum engar marktæktar á
gosinu,“ sagði Páll Einarsson jarð-
eðlisfræðingur í samtali við Morg-
unblaðið í gær. „Núna bíðum við eft-
ir því að fá nýjar loftmyndir af
svæðinu en með þeim getum við
mælt þykkt hraunsins út frá hæð-
arpunktum sem voru teknir af svæð-
inu áður en eldgosið hófst. Síðustu
daga hefur ekki viðrað í myndatök-
ur, sem skila okkur alltaf þýðing-
armiklum upplýsingum til dæmis
um hvert hraunrennslið sé, en það
var 11 rúmmetrar samkvæmt síð-
ustu mælingum.“
Nafnlausidalur er merkingarleysa
- Heitir Syðri-Merardalur, segir Hörður Sigurðarson á Hrauni - Gengið á Merardalshnjúka
- Örnefnin eru heimafólki töm - Jarðvísindamenn greina ekki marktækar breytingar á eldgosinu
Fagradals-
fjall
Stóri-Hrútur
Slaga
Borgar-
fjall
Hraunflæði (26. maí)
Stikaðar gönguleiðir
Vefmyndavélar

Hraunflæði úr gosinu í Geldingadölum
Krýsuvík
Mera-
dalur
G
el
di
ng
ad
al
ir
Syðri-
Mera-
dalur

Almannavarnir
RÚV 1
RÚV 2
Mbl
Loftmyndir ehf.
Útbreiðsla hrauns byggt á korti Landmælinga Íslands
Ná
tt
ha
gi
Nátthaga-
kriki
Suðurstrandarveg
ur
Ísólfsskáli
Gönguleið B
Gönguleið A
Hörður
Sigurðsson
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Eldgos Með nokkurra mínútna millibili koma rokur úr gígnum, svo glóðir
ná hátt á loft. Þeim fylgja gufustrókar sem leysast upp í himinhvolfinu.
Jarðýtur Varnargarðagerð ofan við
réttnefndan Syðri-Merardal.
Foreldrar og aðstandendur lang-
veikra barna voru bólusettir í gær.
Um var að ræða svokallaða hring-
bólusetningu, en gripið er til slíkr-
ar bólusetningar þegar ekki er
hægt að bólusetja barn sökum ald-
urs eða sjúkdóms og eru aðstand-
endur barnsins því bólusettir. Alls
voru 7.700 skammtar af bóluefni
Pfizer gefnir í gær og má ætla að
um tvö þúsund skammtar hafi ver-
ið gefnir aðstandendum langveikra
barna. Í dag verða síðan gefnir
þrjú þúsund skammtar af bóluefni
AstraZeneca og er eingöngu um að
ræða seinni skammt þess efnis.
Alls greindust fimm kórónuveiru-
smit innanlands í fyrradag og voru
þrír í sóttkví. Að minnsta kosti
fjögur af smitunum tengjast og
verður stór hópur boðaður í skim-
un vegna þeirra. Þá hefur stór hóp-
ur fólks verið settur í sóttkví. Víðir
Reynisson yfirlögregluþjónn sagði
í samtali við mbl.is í gær að smit-
rakning gengi vel en hinir smituðu
hefðu ýmist verið nýkomnir í
sóttkví eða verið utan sóttkvíar.
Spurður hvort það séu vonbrigði að
svo mörg smit greinist á einum
degi sagði Víðir það ekki koma á
óvart. Búast megi við klasasmitum
þar til hærra hlutfall þjóðarinnar
er bólusett.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Laugardalshöll Aðstandendur langveikra barna voru meðal þeirra 7.700
sem fengu bóluefni Pfizer í gær. Þrjú þúsund fá AstraZeneca í dag.
Hringbólusetning
hófst í Höllinni í gær
- Þrjú þúsund fá AstraZeneca í dag