Heilsuvernd - 01.08.1948, Blaðsíða 33

HEILSUVERND
25
slökktur með heimagerðum drykkjum, aðallega áfengum
miði, sem búinn var til úr malti, humlum og hunangi.
Næstu aldir gekk liðagigtin eins og logi um akur, og átti
hin mikla saltneyzla sök á því. Hinsvegar bar lítið á tann-
skemmdunum, sem nú eru orðnar langalgengastar allra
sjúkdóma.
Munurinn á fæði nútímamanna og forfeðra okkar er hin
geysilega aukning, síðustu áratugina, á sykri og hvítu
hveiti, sem hefir útrýmt grófu brauði, lauk, rótarávöxtum
og grænmeti úr viðurværinu, og dregið úr neyzlu mjólkur-
afurða. I stað þessara heilnæmu matvæla hefir nú að
nokkru komið aukin neyzla kjöts og fiskjar, eggja og alls-
konar sætinda.
Hvort er nú breyting þessi til góðs eða ills? Við skulum
fyrst líta á breytingarnar á brauðmatnum. Áður var aðal-
lega notað rúgbrauð. Nú borða flestir brauð úr hvítu hveiti
eða sigtuðu rúgmjöli. I báðum tilfellum hefir mjölið verið
svipt verðmætustu hlutum sínum, hýðinu, sem hefir að
geyma meginhlutann af steinefnum og fjörefnum kornsins.
Þá er það hvíti sykurinn, sem hefir ekki minnsta vott af
steinefnum né fjörefnum. Hvíti sykurinn og hvíta brauðið
er hreint og fallegt að útliti og þykir „fínt“, en það skortir
gersamlega öll þau þýðingarmestu næringarefni, sem lík-
aminn þarfnast sér til viðhalds og endurnýjunar. Fyrir
einum mannsaldri þekktist hvítur sykur og hvítt hveiti
ekki nema sem hátíðamatur, og varla nema á jólum.
Það er talað um, að sykur og sætindi séu „nærandi." Ef
með „næringu“ er átt við hita eða vöðvaorku, þá er þetta
rétt. En sé um hitt að ræða, að byggja upp eða endurnýja
heilbrigða líkamsvefi og líffæri og fullkomna heilbrigði —
bein, taugar, blóð, tennur, kirtla, meltingarsafa o. s. frv.
— þá er allur heimsins verksmiðjusykur og hvítt hveiti
einskis nýtt.
Því er það skaðlegur ósiður að venja börn á að borða
sætindi, sem ræna þau lystinni á heilnæmum fæðutegund-
um.