Heilsuvernd - 01.05.1982, Blaðsíða 4

Sagt fyrir 30 árum
Jónas Kristjánsson:
Fyrir 60 árum las ég bók með
þessu heiti. Bókin innihélt spurn-
ingar um ýmis aflfræðileg og
efnisleg mál og svör við þeim i
stuttu máli og á góðri íslensku,
eins og vænta mátti af þýðanda.
En hann var Guðmundur Magn-
ússon, síðar prófessor við
Læknaskólann, ágætur lær-
dómsmaður og kennari.
Mér hefir oft komið til hugar
síðan, hvers vegna ekki má svara
læknisfræðilegum og sjúkdóma-
fræðilegum spurningum á líkan
hátt og gert var í umgetinni bók,
svo sem: Af hverju stafar þessi
eða hinn sjúkdómur? Hvaða ráð
eru til úrbóta? Hvað eru sjúk-
dómar? Hvað er heilbrigði?
Það er vitað mál, að sjúkdóma
taka menn ekki af tilviljun. Þeir
koma allir af orsökum, og hverj-
ar eru þær? Og hver eru helstu
ráðin til að koma í veg fyrir þá?
Því að betra er að styðja en reisa.
Það má kalla lélega mannbjörg
að byrja þá fyrst að lækna menn
t.d. af botnlangabólgu, þegar
veikin er komin á lífshættulegt
stig.
Segja mætti, að engan þurfi
að lækna, fyrr en hann er orðinn
veikur. En það er einmitt þetta,
sem er nauðsynlegt. Menn þurfa
að læra að lifa þannig, að þeir
verði ekki sjúkir. Sjúkdómar
2 HEILSUVERND
Hvers vegna?
koma af orsökum. Fyrir þessar
orsakir þarf að komast, áður en
sjúklegar breytingar hafa orðið í
líkamanum.
Sennilega eru flestir
sjúkdómar þannig til komnir, að
unnt væri að koma í veg fyrir þá.
Og það er þetta, sem hver maður
á heimtingu á að vita. Vísindin
eiga ekki að vera neitt pukursmál
fyrir viðkomandi sjúklingum.
Hver maður þarf að kunna öll
ráð, sem vænleg eru til þess að
varðveita líkama sinn heilan á
húfi. Sjúkdómar eiga ekki rétt á
sér. Og til þess þurfa menn að
læra læknisfræði, að þeir geti
m.a. kennt fólki að ala upp börn
sín þann veg, að þau verði aldrei
veik. Þetta má vel takast. Ég hefi
sjálfur reynt það og séð þær hug-
sjónir mínar rætast.
Það er óskaplegt að vita til
þess, að börn eru sífellt jóðlandi
sælgæti, sem rænir þau heilsu og
tápi, eyðileggur tennur og melt-
ingarfæri og skapar þeim síðar
meir sár í maga og krabbamein,
þegar til lengdar lætur. Og svo er
sífellt talað um, að menn þurfi
alltaf að ganga til læknis og láta
skoða sig, í stað þess að brýna
þarf fyrir fólki að neyta þeirrar
fæðu, sem heldur meltingarfær-
unum hreinum og blóðinu
hreinu og öllum vökvum líkam-
— Vegna þess.
ans. Heilsa manna er umfram
allt komin undir innvortis hrein-
leika. Ef menn vildu bara læra,
hvernig þeir geta best og
auðveldast gætt innvortis hrein-
lætis, mundu flestir hrörnunar-
kvillar, bæði andlegir og líkam-
legir, hverfa eins og þoka fyrir
morgunsól.
Meðal hinna vestrænu þjóða
hafa séðir fjáröflunarmenn séð
sér leik á borði með því að gera
algenga fæðu að leið til fjáröfl-
unar. Fæðan er gerð að verk-
smiðjuiðnaði og um leið svipt
sínum bestu kostum. Alþýðu
manna er svo talin trú um, að
þessar verksmiðjuvörur, svo sem
hvítur sykur og hvítt hveiti, séu
kostavörur. En þær hafa reynst
oss hinn mesti heilsuspillir, fært
oss vaxandi kvillasemi í stað táps
og lífshreysti.
Afleiðingum nútíma gervi-
fæðu er prýðilega lýst i bréfi,
sem 14 ára stúlka skrifar föður
sínum heim úr skólanum og ég
leyfi mér að taka upp hér, en það
hefir verið birt áður.
„Við vorum skoðuð um daginn. Ég er
162,5 cm og 56 kg. Sjónin ekki mjög
góð, tennur ágætar. Prýðilegt heilsufar
hjá mér. Þó eru stelpurnar N.N. og N.N.
(stöllur hennar) alltaf í rúminu. Þær eru
með alla sjúkdóma, sem nöfnum tjáir að
nefna, t.d. kvef magapínu ásamt uppsölu
og öllu tilheyrandi, beinkröm, blöðru-