Strandapósturinn - 01.06.1972, Blaðsíða 103

brandsson og Guðbjörg Torfadóttir alþingismanns á Kleifum
Einarssonar. Höfðu þau búið að Kleifum frá 1879. Eymundur
var ættaður frá Syðribrekkum á Langanesi en kom hingað vestur
ásamt systur sinni Svanborgu um 1875. Eftir að hann kom að
Bæ gerðist hann fljótt framtakssamur myndar- og dugnaðar-
bóndi og hafði um tíma forystu í sveitarstjórnarmálum Kaldrana-
neshrepps en þótti nokkuð ráðríkur og talsvert drykkfeldur, en
raungóður og ágætur húsbóndi og hjúasæll. Hann var eini bónd-
inn í hreppnum, sem keypti tunnu af brennivíni í einu, þegar
skip komu á vorin. Hann var grenjaskytta sveitarinnar um tíma
um aldamót, tók þá yrðlingana heim, keypti yrðlinga sem hann
gat náð í, 61 þá svo um tíma, en flutti þá síðan fram í Grímsey
og þar lifðu þeir góðu lífi fram um áramót, en þá var byrjað að
skjóta þá. Þá voru þeir orðnir feitir og fallegir refir. Gekk stundum
illa að ná þeim öllum og var því oft ekki lokið fyrr en í marz, því
þeir voru mjög styggir og lágu oftast inni í djúpum urðum og komu
ekki út, nema stuttan tíma að nóttunni og gengu ekki á agn, þeir
höfðu nóg til að lifa á, því mikið rak af skelfiski og oft dauðum
fugli. Svo var útræði stundað úr Grímsey seinni part sumars og
fram að jólaföstu ár hvert um þetta leyti, og gengu þaðan tveir
og stundum fleiri bátar til fiskjar hvert ár, því stutt var á miðin.
Fengu refirnir allan fiskúrgang þegar róið var.
Eymundi gekk oft illa að ná refnum á vetuma. Varð hann því
að fá vanar skyttur til að vera vikum saman út í Grímsey að skjóta
tófurnar. Var bæði kaldsamt og erfitt að standa í fjárhúsdymm eða
liggja með fjömm allar nætur, þegar tungl var á lofti og bíða eftir
því að refur kæmi á agn eða hlypi meðfram sjónum. Fékk því
Eymundur þá til skiptis Guðmund á Drangsnesi og Guðmund
Torfason, sem þá var bóndi á Hafnarhólmi. Þeir vom báðir vanar
skyttur og höfðu drepið villta refi og talsvert af sel, sem í þá daga
var mikið drepinn á Steingrímsfirði á vetram. Eymundur hafði
aldrei margar tófur í Grímsey. Flestar munu þær hafa verið um
60. Ekki var hátt verð á refaskinnum um aldamót, en þá vom
peningar meira virði en nú. Fyrir gott mórautt skinn fengust 12
krónur en hvítt 4 krónur. Eftir fyrra stríð fóra þau stöðugt hækk-
andi og í hæstu verði vom þau 1920—30.
101