Syrpa - 01.05.1949, Blaðsíða 26

2) að þátttaka Danmerkur í því tákni ekki ör-
yggi, heldur aukna hættu fyrir landið, og
3) að þátttakan verði til þess að leggja auknar
fjárhagsbyrðar á herðar dönsku þjóðinni,
og má að sjálfsögðu um öll þessi atriði deila
með góðri samvizku á báðar hliðar.
Með öðrum orðum: Höfuðástæðurnar fyrir
mótspyrnu okkar íslendinga gegn inngöngunni í
Atlantshafsbandalagið komu því all-s ekki til
greina í Danmörku.
Þessi grein birtist í blaðinu Kvinden og Sam-
fundet, marzheftinu 1949 (höfundurinn er ekki
dánski sendiherrann á Islandi):
Bodil M. Begtrup:
Liggur þessi ósköp á?
Það eru margir hrœddir i Danmörku þessa dag-
ana, hræddir að láta í Ijós skoðun sina á máli,
sem varðar framtíð Danmerkur svo ósegjanlega
miklu: Inngöngu landsins í Atlantshafsbanda-
lagið.
Þeir, sem samningnum eru meðmæltir, eru svo
sem hvergi smeikir, nei, þeir bylta sér i blöðun-
um af hjartans lyst eins og fiskurinn i sjónum,
og sömuleiðis á opinberum fundum og i einka-
umræðum. Andstæðingar samningsins fá aftur á
móti ekki nema takmarkaðan aðgang að hinum
borgaralegu blöðum, þeir halda enga opinbera
fundi og eru varkárari i orðum en venja er til i
þessu landi.
Hvað getur það verið, sem múlbindur svo það
fólk, sem annars er ekki vant að skirrast við að
tala eins og því býr i brjósti? Það er ekkert annað
en hrœðslan við það, að verða kallaður kommún-
isti. Svo langt erum við leidd i þessu lýðræðis-
landi, að ef kommúnisíarnir segja: tveir og tveir
eru fjórir, þá hlaupum við upp til handa og fóta
til þess að reyna að sanna, að tveir og tveir séu
fimm.
Nú er suo komið, að ekki þarf annað en að
benda á mann ogsegja: Hann er vist kommúnisti.
Þá getur svo farið, að hann missi af stöðu, sem
hann hafði von um, eða að honum gangi úr greip-
um önnur tækifœri til þess að komast áfram, án
þess að nokkur maður geri sér það ómak að
grennslast eftir þvi, hvort flugufóíur hafi verið
fyrir þeirri ásökun, sem fólst í litla orðinu „víst“.
Þetta er. háskalegt. Við erum ekki öll lýtalausir
englar, og það er ofur auðvelt, ef náunginn er
á einhvern hátt þrándur í götu okkar, að ýta hon-
um út á kaldan klakann rneð einu meinleysislegu
orði. Þess vegna er það, að almennir borgarar,
sem ekki eru í öruggri höfn neins stjórnmála-
flokksins eru hræddir að láta í Ijós andúð á
A tlantshafsbandalaginu.
Það er skammt siðan að meiri hlutinn innan
stjórnmálaflokkanna var á móti inngöngu Dan-
merkur i Atlantshafsbandalagið. Forsætisráðherr-
ann var heldur ekki með henni, og þó er heims-
friðurinn grundvöllur samningsins.
Ætli það sé ekki óhætt að segja, að við höfum
öll, að kommúnistunum undanskildum, óskað
þess af heilum hug, að hægt væri að komast út úr
þessum vanda með því að stofna bandalag Norð-
urlandanna, — auk þess, sem við þráðum það
einnig af mörgum ástæðum öðrum, að þessi óska-
draumur rættist?
Þvi miður heppnaðist þetta ekki, iog daginn
eftir ósigurinn steypti forsœtisráðherrann sér
lieljarmikinn kolllinis og kom niður iskyggilega
nálægt Atlantshafsbandalaginu. Hver óbreyttur
borgari sá, að ráðherranum var þetta alls ekki að
skapi. En samstundis brá svo við, að allar opin-
berar umræður um málið steinþögnuðu, alls stað-
ar nema í kommúnistablaðinu „Land og Folk“,
en það blað lesa fæstir aðrir en þeir, sem eru
fyrirfram sannfœrðir um, að þeim beri að vera á
móti. Þau blöð, sem höfðu verið sáttmálanum
andvig, drógu sig gætilega í hlé og höfðu dyrnar
opnar í hálfa gátt út að Atlantshafinu.
Það hefur ekkert legið í láginni hingað til, að
Danmörk er litið land og hættulega sett á hnett-
inum. En stundum i sögu okkar hefur það borið
við, að þessar staðreyndir vildu gleymast ásamt
þeim ályktunum, sem af þeim þurfti að draga.
Nú eiga margir erfitt með að skilja það, að við
verðum að afneita hinu hefðbundna hlutleysi
okkar vegna þess, að Norðmenn töldu rétt að
Noregur gengi i Atlantshafsbandalagið. Sviþjóð
gerði það ekki.
Það er engin æruskerðing í þvi falin að viður-
kenna smæð sina og haga stjórnmálum sínum
samkvæmt þvi, eftir eigin höfði. Og það er held-
ur enginn ærumissir að viðurkenna staðreyndir
98
SYRPA