Morgunblaðið - 20.12.2021, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. DESEMBER 2021
Rafstilling ehf
Dugguvogi 23, 104 Reykjavík, sími 581 4991, rafstilling@rafstilling.is • Opið mán.-fim. kl. 8-17, fös. kl. 8-14
Hröð og góð þjónusta um allt land
Startar bíllinn ekki?
Við hjá Rafstillingu leysum málið
Einnig getum við úvegað
startara og alternatora
í allskonar smávélar
frá Ameríku
Rafstilling ehf er sérhæft verkstæði
í alternator og startaraviðgerðum.
Við höfum áratuga reynslu í
viðgerðum fyrir einstaklinga
og fyrirtæki.
Verkstæðið er með öll nauðsynleg
tæki og tól til þessara verka.
Allir viðgerðir hlutir eru prófaðir í
prufubekk til að tryggja að allt sé
í lagi. Þeim er einnig skilað
hreinum og máluðum.
Áratuga
reynsla
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Vissulega má segja að vegna tak-
markaðra samgangna og vegleysa
fái Drangar frið og verndun af sjálfu
sér. Formlegur
stimpill sakar þó
ekki,“ segir
Benjamín Krist-
insson, einn land-
eigenda á Dröng-
um á Ströndum.
Eins og fram hef-
ur komið var eitt
síðasta embætt-
isverk Guð-
mundar Inga
Guðbrandssonar í
umhverfisráðuneytinu að undirrita
auglýsingu um friðlýsingu Dranga –
sem er fyrsta óbyggða víðernið sem
fært þann stimpil.
Andstaða er út í hött
Í friðlýsingunni eru undir alls 105
km2 og þar af eru 9 km2 úti á sjó úti.
Á landi er liggur friðlýsingarsvæðið
austan Drangajökuls og er hluti af
víðáttumiklu samfelldu óbyggðu víð-
erni sem hefur átt verndargildi, sak-
ir tilkomumikils landslags og nátt-
úruupplifunar. Friðlýsingin er gerð í
minningu hjónanna Önnu Jakobínu
Guðjónsdóttur og Kristins Halls
Jónssonar sem voru síðustu bændur
à Dröngum – og foreldrar Benja-
míns og tólf systkina hans.
Um eignarhald á Dröngum er
hlutafélagið Fornasel ehf. og er
Benjamín einn fjórtán eigenda þess.
„Við landeigendur höfum lengi bar-
ist fyrir friðlýsingu, máli sem Guð-
mundur Ingi tók upp á arma sína og
vann að allan sinn tíma í umhverf-
isráðuneytinu. Verkefninu varð að
ljúka og að mér finnst fráleitt að tor-
tryggja eitt né neitt þótt hann hafi
undirritað friðlýsinguna rétt í blá-
lokin á ferli sínum í umhverfismál-
unum. Allt í málinu lá fyrir. Sú af-
staða sumra stjórnmálamanna að
setja sig upp á móti þessu finnst mér
út í hött,“ segir Benjamín sem býr á
Laugabakka í Miðfirði og er for-
stöðumaður Byggðasafns Húnvetn-
inga og Strandamanna að Reykjum í
Hrútafirði. Fer svo á vormánuðum
ár hvert norður í sveitina sína og
sinnir þar um æðvarvarp.
Verja víðfeðm óbyggð víðerni
Í kynningu á friðlýsingunni á vef
Umhverfisstofnunar segir að til-
gangurinn sé að verja víðfeðm
óbyggð víðerni þar sem náttúran
þróist á eigin forsendum. Einnig sé
ætlunin tryggja vernd jarðminja,
vistkerfa og lífríki. Með þessu skuli
tryggja að núlifandi og komandi
kynslóðir geti notið þessa svæðis til
framtíðar, án þess að ummerkja
mannsins sjáist þar stað.
Í umræðum að undanförnu hefur
verið nefnt að friðlýsing Dranga geti
haft áhrif á fyrirhugaðar fram-
kvæmdir við Hvalárvirkjun. Þar er
bent á að í náttúruverndarlögum
segir að á stórum svæðum í óbyggð-
um skuli í fimm kílómetrum út frá
jaðri þeirra að jafnaði ekki setja
setja upp orkuver eða tengd mann-
virki. Í þessu sambandi minnir
Benjamín á að langt sé frá Hvalá að
Dröngum, eða um 13 kílómetrar í
beinni loftlínu. Fyrirhuguð virkjun
og mannvirki henni tengd séu langt
utan hins friðlýsta svæði.
Hvað varðar aðstæður á Dranga-
svæðinu segir Benjamín staðnæm-
ast við þá staðreynd að þar sé nú
talsvert landbrot í fjörum, sem
væntanlega komi til vegna hækk-
andi sjávarstöðu. Þá segist hann
hafa áhyggjur af því mikla magni af
plastrusli sem rekur á fjörurnar á
Ströndum. Væntanlega hafi sjóm-
nenn eitthvað tekið sig á, en betur
megi gera. Enn sé á floti mikið af til
dæmis netadræsum og slíku, sem
drafist niður í svörðinn en eyðist
ekki.
„Ég verð víða var við að fólk er
ekki sátt við friðlýsingu. Sumir eru
beinlínis æstir, til dæmis ýmsir eig-
endur nágrannajarðar. En vonandi
ganga þau ósköp yfir, svo friður
verði með fólkinu og um friðlýs-
inguna,“ segir Benjamín frá Dröng-
um um þetta mál
Byggja upp aðstöðu
og brúa árnar
Nú þegar friðlýsing Dranga er í
höfn tekur við að setja upp og skrifa
stjórnar- og verndaræáætlun fyrir
svæðið. Inga Dóra Hrólfsdóttir,
sviðsstjóri náttúruverndar hjá Um-
hverfisstofnun, segir að með þessu
séu línur lagðar um framhaldið og
hvernig staðið skuli að málum á
svæðinu á næstu árum. Fyrir liggi
að á Dröngum þurfi að koma upp
nauðsynlegri hreinlætisaðstöðu fyrir
ferðafólk og á Húsá og Meyjará þarf
göngubrú, samanber að þarna liggur
í gegn fjölfarin gönguleið af Horn-
ströndum og suður í Ingólfsfjörð,
sem margir fara á sumrin.
Umhverfisstofnun sótti um styrk í
landsáætlun um uppbyggingu þess-
ara innviða til framkvæmda á
Dröngum og er þetta samkvæmt
ferli sem er hefðbundið um öll svæði
sem fá stimpil friðlýsingar.
Misjafnt er annars hvaða gera
þarf á friðlýstum svæðum, en á síð-
asta kjörtímabili Alþingis gerði fyrr-
verandi umhverfisráðherra skurk til
fjölgunar slíkra. Eru friðlýsing
nokkurra svæða á landinu nú í und-
irbúningi og má þar nefna Bessa-
staðanes á Álftanes, Borgarvog við
Borgarnes, Hverfjall í Mývatnssveit
og Skógafoss undir Eyjafjöllum.
Vegleysurnar
vernda Dranga
- Formlegur stimpill sakar þó ekki
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Drangaskörð Einn svipsterkasti staður í náttúru Íslands. Drangarnir standa í röð hvor út af öðrum. Þeir fjórir
innstu á þessum hrygg er 200-250 metrar á hæð, en fjallið þarna fyrir innan er talsvert hærra. Hver um sig hafa
drangarnir ekki nöfn, en það hafa hins vegar skörðin eða götin milli þeirra. Hið ysta heitir Signýjargötuskarð.
Benjamín
Kristinsson