Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2009, Blaðsíða 26

6 – Sjómannablaðið Víkingur
Kynjahlutfallið var afar hagstætt karl-
kyninu eða 65% á móti 5% hrygnum.
Flokkun makríls frá öðrum afla
Fyrstu tilraunir til að aðskilja leiðir
síldar og makríls í vinnslunni hafa verið
gerðar með Style-flokkurum en þar ræðir
um samspil flokkunarrása og færibanda.
Vídd bandanna er þá stillt þannig að
minnsti fiskurinn dettur fyrstur niður á
færiböndin en stærri fiskurinn heldur
áfram og fellur seinna niður á böndin
sem flytja hann í vinnsluna.
Þegar flokkarinn var stilltur eingöngu
til að flokka makríl datt síldin strax
niður á færiband sem flutti síld og smá-
makríl í lest, sem síðan var landað til
bræðslu.
Þegar flokkarinn var stilltur til að
flokka bæði síld og makríl var vídd
bandanna minni á fremri helmingi
flokkarans en mun meiri á þeim aftari.
Þannig tókst vissulega að flokka síldina
frá makrílnum en það útilokar þó þann
kost að stærðarflokka fiskinn. Annar
galli við þessa aðferð er að smærri
makríllinn slæðist með síldinni sem
þarf þá að týna úr síldaraflanum.
Efnainnihald
Fita, vatn og þurrefnisinnihald var
mælt reglulega yfir sumarið en meðaltals-
gildi voru eftirfarandi; fita 6%, vatn
57% og meðaltal á þurrefnisinnihaldi var
17%. Magn salts og TVN í sýnum var
mælt fimm sinnum yfir tímabilið, þá var
einnig fita, vatn og þurrefni mælt. TVN
er magngreining á reikulum bösum og er
ein algengasta aðferðin til að meta gæði
og ferskleika sjávarafurða. Þegar há-
gæðamjöl er búið til verður TVN að vera
<50 mg/100 g í hráefninu. TVN var inn-
an viðmiðunarmarka í öllum tilfellum,
miðað við mjölframleiðslu, en í hærri
kantinum miðað við nýtingu til mann-
eldis þar sem mörkin eru 0-5 mg
N/100 g fyrir ferskar afurðir.
Miðað við framleiðslu á mjöli með
8% þurrefnisinnihald má gera ráð fyrir
að saltmagn í mjöli færi í 1,5 ± 0,%. Í
síldarmjöli er eðlilegt að saltmagn sé
1-% og fyrir hágæðamjöl er miðað við
að saltmagn sé mest ,5%.
Markaðir
Noregur og Bretland bera höfuð og
herðar yfir þau ríki er flytja út makríl
(ásamt hrogn og lifur), með samanlagt
yfir 50% af útflutningsverðmæti í heim-
inum. Önnur lönd sem flytja út makríl í
einhverjum mæli eru Holland, Írland,
Máritanía, Kanada, Þýskaland, Banda-
ríkin og Kína.
Stærstir kaupenda á þessum markaði
eru hins vegar Japanir, Rússar og Kín-
verjar. Japanir eru stórtækastir þessara
þriggja – með 6% af heildarverðmæti
markaðarins – en þeir vilja ekki sumar-
veiddan makríl en þá er hængurinn (eftir
hrygningu) afar duglegur að kýla vömb-
ina og stækkar hratt sem veldur losi í
fiskvöðvum. Þetta mislíkar Japönum og
vilja haust- og vetrarveiddan makríl sem
er af meiri og jafnari gæðum. Norðmenn
og Bretar njóta góðs af þessu.
Rússar og aðrar þjóðir Austur-Evrópu
eru annarrar skoðunar og vilja gjarnan
sumarveiddan makríl og sumarið 008
voru kaupendur þar tilbúnir að borga
yfir 500 usd/tonn.
Efnainnihald í makríl, safnað fimm sinnum á tímabilinu júní til júlí 2008
dagar í lest fita (%) vatn (%) þurrefni (%) salt (%) TVN (mg N/100g)
1 21 60 19 0,3 30
3 23 60 16 0,4 30
1 23 55 22 0,3 24
7 27 56 17 0,3 35
2 29 55 16 0,3 33
Makríllinn mældur.