Fréttablaðið - 11.11.2022, Blaðsíða 6

lovisa@frettabladid.is
L Ö G R E G L U M Á L R ík islög reg lu-
stjóri, Sigríður Björk Guðjónsdóttir,
og fulltrúar hennar, funduðu með
Blaðamannafélagi Íslands í gær.
Félagið óskaði eftir samtali, eftir
að starfsfólk á Keflavíkurflugvelli
hamlaði störfum frétta- og töku-
manns frá RÚV sem voru að reyna
að mynda það þegar fimmtán ein-
staklingum var vísað úr landi í
síðustu viku.
Sigríður Dögg Auðunsdóttir, for-
maður Blaðamannafélags Íslands,
segist ánægð með fundinn og þann
fjölda sem mætti á hann.
„Það kom skýrt fram að stéttin
hefur áhyggjur af versnandi sam-
skiptum blaðamanna og lögreglu-
manna,“ segir Sigríður Dögg, og að
á fundinum hafi verið tekin önnur
dæmi, auk þess atviks sem kom upp
á Keflavíkurflugvelli í síðustu viku
þar sem lögreglan hindraði störf
blaðamanna.
„Ekki bara dæmið sem var til-
efni fundarins heldur mörg dæmi
þar sem ljósmyndurum og blaða-
mönnum er meinaður aðgangur að
vettvangi. Það virðist ríkja ákveðið
vantraust af hálfu lögreglunnar
gagnvart stéttinni frétta- og blaða-
ljósmyndurum og við ítrekuðum að
eitt mikilvægasta hlutverk blaða-
mennsku væri að veita aðhald. Til
þess að geta gert það þurfum við
aðgang að vettvangi og upplýs-
ingum, en það kom einnig fram á
fundinum að blaðamönnum hefur
síðustu ár gengið erfiðlega að fá
upplýsingar hjá lögreglu um mál
sem eru til rannsóknar,“ segir Sig-
ríður Dögg, og að á fundinum hafi
komið fram margar tillögur og hug-
myndir til úrbóta.
„Mér fannst eindreginn vilji hjá
ríkislögreglustjóra og fulltrúum til
að bæta þessi samskipti,“ segir hún
og að Blaðamannafélagið muni
fylgja hugmyndunum og tillög-
unum eftir. n
Í nýrri ályktun bæjar-
stjórnar segir að Fjalla-
byggðargöng og
samgöngubætur séu
brýnasta hagsmuna-
mál íbúa Fjallabyggðar
Okkar hefðbundni
fiskútflutningur er
kominn í hörku
keppni við fiskeldi.
Sveinn Agnarsson, prófessor við
viðskiptafræðideild Háskóla
Íslands
Það kom skýrt fram að
stéttin hefur áhyggjur
af versnandi sam-
skiptum blaðamanna
og lögreglumanna.
Sigríður Dögg
Auðunsdóttir,
formaður BÍ
Frá Fjallabyggð, en hættulegir vegir liggja að sveitarfélaginu frá Eyjafirði
jafnt sem Skagafirði. FRÉTTABLAÐIÐ/AUÐUNN
ser@frettabladid.is
SAMGÖNGUR Bæjarfulltrúar Fjalla-
byggðar á utanverðum Tröllaskaga
eru orðnir seinþreyttir á slæmu
vegasambandi á milli Skaga-
fjarðar og bæjarins annars vegar
og milli hans og Eyjafjarðar hins
vegar. Löngu tímabært sé að huga
að nýjum jarðgöngum í báðum til-
vikum.
Í ályktun sem samþykkt var í
bæjarstjórn á miðvikudag segir að
Fjallabyggðargöng og samgöngu-
bætur séu brýnasta hagsmunamál
íbúa Fjallabyggðar og Mið-Norður-
lands.
Núverandi vegir, til og frá
bænum, séu ekki boðlegir og tak-
marki möguleika heimamanna á að
stuðla að öryggi vegfarenda og íbúa,
auka samvinnu á milli sveitarfélaga,
ásamt því að styrkja og stækka
atvinnusvæði.
Vegagerðin hafi nú þegar gefið
út skýrslu um jarðgöng á milli
Siglufjarðar og Fljóta í Skagafirði.
Núverandi leið liggi um snjóflóða-
hættusvæði ásamt því að vera á
jarðsigssvæði. Þessi staða hefur
leitt til tíðra lokana og mun leiða til
tíðari lokana í framtíðinni.
Bæjarstjórn Fjallabyggðar beinir
því einnig til ráðherra samgöngu-
mála og Vegagerðarinnar að setja
nauðsynlega fjármuni til rannsókna
þannig að hægt sé að ákveða legu
nýrra jarðganga á milli Ólafsfjarðar
og Dalvíkur.
Múlagöng séu barn síns tíma og
vegurinn um Ólafsfjarðarmúla
liggi á þekktu snjóf lóðahættu-
svæði. Mikilvægt sé að fara í þessa
forvinnu til þess að tryggja að þessi
göng komist á samgönguáætlun við
næstu endurskoðun hennar. n
Vilja ný göng beggja
vegna Fjallabyggðar
Lögregla og blaðamenn vinna að
bættum samskiptum sín á milli
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020
n Veiðar í sjókvíaeldi n Veiðar í landeldi n Veiðar í sjó n Veiðar í vötnum
Sjávarafurðir í heiminum í milljónum tonna
Svandís Svavars-
dóttir, matvæl-
aráðherra
benediktboas@frettabladid.is
FISKELDI Svandís Svavarsdóttir
matvælaráðherra hefur svarað á ný
fyrirspurn frá Brynju Dan Gunn-
arsdóttur um laxeldi, þar sem fyrra
svar hennar var rangt.
Fram kom í fyrra svari að erfða-
blöndun milli eldislaxa og laxa úr
villtum stofnum hefði ekki verið
staðfest. Það er rangt.
Í leiðréttu svari segir að í skýrslu
Hafrannsóknastofnunar um erfða-
blöndun eldislaxa af norskum
uppruna við íslenska laxastofna
frá árinu 2017, hafi komið fram að
skýr merki væru um erfðablöndun
í ám á Vestfjörðum. Við greiningar
á sýnum, sem síðar hefur verið
safnað, hefur fyrri greining verið
staðfest. Með öðrum orðum: Erfða-
blöndun hefur átt sér stað.
Þrjú tilvik um strok úr kvíum
teljast vera stór, samkvæmt svarinu,
en flestir laxar úr eldi hafa veiðst í
nánasta nágrenni við eldissvæðin,
samanber Mjólká í Arnarfirði.
Í svarinu segir að Svandís líti
strok eldislaxa úr kvíum mjög
alvarlegum augum og hafi ákveðið
að stofna starfshóp sem muni yfir-
fara þær reglur sem gilda hérlendis
og þá ferla og framkvæmd sem er
til staðar. Jafnframt á hópurinn að
afla gagna um reglur og framkvæmd
þeirra í Noregi og Færeyjum. Hóp-
urinn mun gera tillögur að endur-
skoðuðum reglum og verkferlum. n
Leiðréttir svar um erfðablöndun
Sjókvíaeldi hefur búið til alla
aukningu sjávarafurða jarðar
undanfarin 40 ár. Kínverjar
eru stærsti framleiðandi í
heiminum en Norðmenn
umsvifamestir á Norður-
löndum.
ser@frettabladid.is
SJÁVARÚTVEGUR Öll aukning sjáv-
arafurða á jörðinni á síðustu fjöru-
tíu árum kemur úr eldi, einkum
sjókvía eldi, en landeldi er einnig
víða að eflast til muna.
Á sama tíma eru villtir stofnar á
hafi úti að mestu fullnýttir, eða jafn-
vel ofnýttir, en einhverjir lítt eða
ekki nýttir stofnar munu þó enn
finnast á hafsvæðinu fyrir miðju
jarðar.
„Þetta er stóra myndin,“ segir
Sveinn Agnarsson, prófessor við við-
skiptafræðideild Háskóla Íslands,
en fiskeldi taki augljóslega fram úr
veiðum á villtum fiski í framtíðinni
– og það feli í sér áskoranir fyrir
íslenska fiskútflytjendur.
„Okkar hefðbundni fiskútflutn-
ingur er kominn í hörku keppni við
fiskeldi,“ bendir Sveinn jafnframt á,
en hann var með erindi á Sjávarút-
vegsráðstefnunni 2022 í Hörpu í gær
og fyrradag, um þær myndir sem
blasa við greininni á næstu árum.
Kínverjar eru stærsti fiskeldis-
framleiðandinn í heiminum, með
fimmtán prósent afurða, en eldi
þeirra hefur margfaldast á fjórum
áratugum, farið úr tæplega fjórum
milljörðum tonna í nær tólf millj-
ónir tonna. Eldi Indónesa hefur
einnig snaraukist á þessum tíma,
farið úr nærri tveimur milljörðum
tonna í átta milljarða tonna á ári,
sem er fjórföldun.
Norðmenn eru umsvifamesta
fiskeldisþjóðin á Norðurlöndum,
en þeir framleiða hálfa aðra millj-
ón tonna í kvíum sínum til sjós og
lands á ári, sem eru um þrjú prósent
af heimsframleiðslunni. Íslendingar
eru algerir eftirbátar þeirra – og
hvað þá öflugri fiskeldisþjóða, en
samanlögð ársframleiðsla á eldis-
fiski hér á landi er nú innan við 55
þúsund tonn. Laxeldi vegur þar
þyngst, en tveir þriðju hlutar eldis-
ins á Íslandi eru á þeim fiski.
Samanlögð fiskeldisframleiðsla
í heiminum nemur nú tæplega 79
milljónum tonna og hefur aldr-
ei verið meiri í sögunni, en í ljósi
mannfjölgunar – átta milljarðasti
jarðarbúinn fæðist í þessum mán-
uði – er augljóst að auka þarf vinnslu
á fiskafurðum til muna til að metta
f leiri munna. Þar verður vart eða
ekki horft til annars en fiskeldis, í
ljósi fullnýttra eða ofnýttra stofna
á hafi úti.
Sveinn segir að íslenskir fisk-
útflytjendur verði að horfa til þess-
arar breyttu myndar, því þótt stóru
þjóðirnar í Asíu framleiði eldisfisk
að megninu til fyrir heimamarkað,
séu þær þegar farnar að gera sig
gildandi á Evrópumarkaði, þar sem
Íslendingar eiga hvað mestra hags-
muna að gæta, og vart sé við öðru að
búast en þær sæki enn frekar fram
á Evrópumarkaði, sem sé sá stærsti
einstaki í heiminum.
„Þarna eru komnir keppinautar
okkar í framtíðinni,“ segir Sveinn
Agnarsson. n
Öll aukning sjávarafurða
kemur núna úr fiskeldi
Heimsframleiðslan á fiski úr eldi nemur tæplega 79 milljónum tonna og hefur aldrei verið meiri í sögunni. Fram-
leiðsla Íslendinga er lítið brotabrot af því, eða innan við 55 þúsund tonn. MYND/JÓHANNES STURLAUGSSON
6 Fréttir 11. nóvember 2022 FÖSTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ