Símablaðið - 01.12.1982, Page 40

r
A ári aldraðra
-----1982------
Nú á ári aldraðra hefur verið vakin athygli
á málefnum þeirra og þeim gerð nokkur skil.
Haldnar hafa verið ráðstefnur þar sem kynnt
hafa verið hin ýmsu málefni sem varða þenn-
an þjóðfélagshóp.
Þann þriðja september s.l. var haldin ráð-
stefna á vegum heilbrigðis- og tryggingaráðu-
neytisins. Nefndist hún „Ellin og undirbún-
ingur hennar“. Ráðstefnunni var skipt í tvennt
og nefndist fyrri hlutinn „Nýting frítímans“
og síðari hlutinn „Heilsurækt“. Ráðstefnuna
sátu 2 fulltrúar frá Eftirlaunadeild F.Í.S., þær
Þóra Timmermann og Guðrún Möller.
Þá var haldin Námsstefna á vegum Áa-
nefndar og Heilbrigðisráðuneytisins, þar sem
fjallað var um tryggingamál, hjúkrun aldr-
aðra, bæði andlega og líkamlega, fjölmiðla
og aldraða og síðast en ekki síst ýmiskonar
réttindi lífeyrisþega. Þessa ráðstefnu sátu af
hálfu F.Í.S., Þóra Timmermann, Inga Jóhann-
esdóttir, Lárus Ástbjörnsson, Svava Brands-
dóttir og Ragnhildur Guðmundsdóttir.
Á báðum þessum ráðstefnum var lögð rík
áhersla á mikilvægi þátttöku í félagsstörfum
og að félagsleg samvera er öllum nauðsynleg,
jafnt öldnum sem ungum. Þá var lögð áhersla
á hve líkamsrækt, holl og góð hreyfing er
mikilvæg og fyrirbyggjandi gagnvart ýmsum
sjúkdómum og kvillum.
Nú vaknar sú spurning hvað er að vera ald-
inn og hvað er elli, hvað tekur við þegar aldur
færist yfir og hvernig á að bregðast við þeim
aðstæðum sem skapast við hin ýmsu aldurs-
skeið? Eftir því sem árin líða mætum við
ýmsu, sem við höfum ekki staðið frammi fyrir
áður, við hættum launavinnu og missum að
miklu leyti eða öllu samband við starfsfélaga
og fjárhagurinn breytist. Ekki eru þó allir aldr-
aðir eins, einstaklingar eru ólíkir og hafa mis-
munandi þarfir. Margir njóta góðrar heilsu
langt fram eftir æfi og geta tekið þátt í því
sem er að gerast og notið samvista við ætt-
ingja og vini og verið í sínu gamla umhverfi.
Aðrir eldast ver, verða sjúklingar með þeim
breytingum sem það hefir í för með sér og
þurfa oft að dveljast langdvölum á sjúkrahús-
um eða öðrum stofnunum.
í heilbrigðisskýrslu frá landlæknisembætt-
inu segir að hlutfall aldraðra á íslandi hafi
hækkað töluvert á þessari öld. Árið 1920 voru
íbúar 70 ára og eldri 4.3°7o þjóðarinnar, en árið
1980 var þetta hlutfall orðið 6,8%.
Þá hefur komið í ljós að þjóðfélagslegar
breytingar 20. aldar hafa haft áhrif á félags-
lega stöðu aldraðra hér á landi. Margir þættir
frá fyrri tímum sem veittu eldra fólki stuðning
í lífsbaráttu þess, eru ekki lengur til staðar á
sama hátt og áður. Atvinnuþátttaka kvenna,
sem hefur aukist úr 30% í um 70% á árunum
milli 1960 og 1980, hefur haft áhrif á aðstæður
eldra fólks, það býr nú útaf fyrir sig í rikara
mæli en áður, í stað þess að búa hjá vinum og
ættingjum eins og algengt var meðan hús-
móðirin var til staðar á heimilinu allan daginn.
Við þessar breytingar á heimilishögum, þarf
aldrað fólk frekar á utanaðkomandi þjónustu
að halda.
Mörg sveitarfélög hafa haft forgöngu um
að koma á fót félagsstarfi fyrir aldraða þar
sem fólk getur notið samvista við vini og kunn-
ingja, þar eru einnig gefnar upplýsingar um
hvert beri að leita þegar á þarf að halda og
hvar eigi helst að bera niður við hinar ýmsu
aðstæður. D ,.
Texti: Ragnhildur Guðmundsdóttir
98
SIMABLAÐIÐ