Leikhúsmál - 01.06.1950, Síða 25

Leikhúsmál
25
til öndvegis í.leiknum, ekki ein sáluhjálpleg.
Leiklausnir Jóhanns Sigurjónssonar í eigin-
handriti hans sjálfs af fyrstu gerð leiksins
varpa birtu langt inn í hina þættina þrjá.
Það er að lokum Kári, karlmaðurinn, sem
er sigurvegarinn eftir hlutlæga rannsókn á
eðli hungursins og áhrif þess á rómantískt
ástalíf. Hann segir, þegar þau Halla hafa
fengið saðningu: „Nú skal ég búa upp rúmið
okkar. — Svo förum við að sofa. Þegar við
vöknum, borðum við meira. Þá kann að. vera,
að vorið verði komið — og verði það ekki,
má það einu gilda“ o. s. frv. Margskammaður
„hrossakjötsendir11 leiksins gerir Kára ótví-
rætt að karlmanni. Hin gerðin, sú með leiks-
lokum harmleiksins, er öllu viðsjárverðari
fyrir Kára, eða þann, sem það hlutverk leik-
ur. Þar bíður hin rómantíska hetja (konung-
ur) fjallanna ósigur, hans hlutskipti er að-
eins að elta Höllu út í hríðina. Hún á leikinn.
Fjórði þáttur í Fjalla-Eyvindi er prófraunin
fyrir hverja þá leikendur, sem taka að sér
hlutverk Höllu og Kára. Með þann þátt stöð-
ugt í huga verður að leika hina þrjá. Þess
vegna er „hrossakjötsendirinn“ ef til vill
ekki fráleitur fyrir ungt fólk, sem ræður
ekki við hin hrikalegu örlög, en getur með
góðri tilsögn túlkað hið sálfræðilega rann-
sóknarefni Jóhanns Sigurjónssonar eins og
það birtist í fyrstu gerð leiksins, fjórða þætti
með heitinu „Hungur“.
Lærdómsríkt er að bera saman þýðingu á
þessum stað og víðar hjá Gísla Ásmundar-
syni (Rit eftir J. S„ Mál og menning, 1940).
Þýðingin er ólastanleg út frá almennu sjónar-
miði, en nær hvergi hlutlægni Jóhanns: „Nú
skal ég búa um okkur, og svo förum við að
sofa. Þegar við vöknum etum við aftur. Ef
til vill verður komið vor, þegar við vöknum,
og þótt svo verði ekki, gerir það ekkert til.“
O. s. frv.
Fjórði þáttur leiksins óx hinum ungu leik-
endum, sem nú fóru með hlutverkin, Ingu
Þórðardóttur og Róhert Arnfinnssyni, ekki
yfir höfuð. Það er mikill persónulegur sigur
fyrir þau og lofar góðu fyrir leiklistina hér,
því að segja má um þau bæði, að hlutverkin
hafi vaxið í höndum þeirra við hverja sýn-
ingu leiksins, en frumsýningin svipur hjá
Björn: (Þorst. Ö. Stephensen).
sjón, þegar á leið sýningarnar. Á seinni sýn-
ingum leiksins hefur fjórði þáttur hins vegar
náð hinum ógnþrungnu áhrifum, sem krefj-
ast verður af þessari gerð leiksins, og er helzt
fyrir að þakka, að leikkonan Inga Þórðar-
dóttir, hefur tekið forustuna í sínar hendur,
en Kári, Róbert Arnfinnsson, hefur bæði um-
bætt gervi sitt og stillt leikhraða og hreyf-
ingar eftir forustu-hlutverki Höllu. Þetta er
þeim báðum til sóma, og er óskandi, að þau
vinni með tíð og tíma hlutverkin í hinum
þáttunum þrem til fulls samræmis við fjórða
þátt, en nokkuð skortir á að svo sé, einkum
hjá Róbert, sem virðist eiga erfitt með að
samlaga persónu sína óbreyttum, íslenzkum
alþýðumanni.
Emilía Jónsdóttir gerði Guðfinnu óþarflega
snurfussulega, en hélt annars ekki ólaglega
á litlu efni, drengurinn, Bernharð Guð-
mundsson, lék smalann með líf og sál, Pétur
Jónsson var hressilegur eins og fyrri daginn