AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.1998, Síða 17
hefur verið keypt, styrkir veittir eða annar beinn
eða óbeinn stuðningur. í litlu sveitarfélögunum úti
um land er stöðug umræða um léttan iðnað til að
auka fjölbreytni atvinnulífsins, en tilraunirnar sem
gerðar hafa verið með slíkan iðnað hafa flestar
endað illa. Erfiðleikarnir í sjávarútvegi á síðasta
áratug léku mörg sveitarfélög grátt. Lausleg athug-
un greinarhöfundar leiddi í Ijós að Ólafsfjarðarbær
hefur tapað að meðaltali 10 milljónum króna á ári,
síðustu tuttugu árin, vegna beinnar fyrirgreiðslu
við einstök atvinnufyrirtæki í bænum. Þar eru efst
á blaði útgerð og fiskvinnsla, fiskeldi, kavíarvinnsla
og leirmunagerð. í þessum rúmlega þúsund
manna kaupstað er þetta mikil blóðtaka og sveit-
arfélagið er mjög skuldsett og engin teikn á lofti
um batnandi tíma. Minni sveitarfélögin hafa
nákvæmlega enga möguleika á að leysa vanda
atvinnulífsins á krepputímum. Þar við bætist að
þekking á lögmálum atvinnulífsins er oft ekki til
staðar, sveitarstjórnarmenn einblína á framleiðslu
og framleiðslutækni en átta sig ekki á því að það
er markaðssetning og sala sem meginmáli skiptir.
HVERT Á HLUTVERKIÐ AÐ VERA?
Almennt er nú viðurkennt að opinberir aðilar eigi
ekki að stunda atvinnurekstur þar sem möguleikar
eru á að nýta kosti frjálsrar samkeppni. Engu að
síður hafa sveitarfélög mikilvægt hlutverk í at-
vinnulífinu. Þeirra hlutverk er að veita margvíslega
þjónustu og fyrirgreiðslu almenns eðlis. Þjónustu-
framboð sveitarfélaganna á þessu sviði er með
ýmsum hætti. Algengt er að þau reki atvinnuþróun-
arfélög, ýmist ein eða í félagi við aðra og stærri
sveitarfélögin reka skrifstofur sem sinna atvinnu-
málum, ferðamálum og annarri þjónustu við at-
vinnulífið. Menn eru að læra af reynslu undan-
farinna ára og hafa smámsaman verið að taka upp
ný vinnubrögð.
ÞJÓNUSTA KÓPAVOGSBÆJAR VIÐ ATVINNU-
LÍFIÐ
Fyrir rúmum tveimur árum gerði Atvinnumálanefnd
Kópavogs tillögur að breyttu skipulagi atvinnu-
málastarfs hjá Kópavogsbæ. í kjölfarið hætti bær-
inn þátttöku í Iðnþróunarfélagi Kópavogs, sem var
sjálfstætt félag með aðild Kópavogsbæjar, en setti
í staðinn á fót markaðsskrifstofu sem starfar innan
bæjarkerfisins. Hlutverk hinnar nýju markaðsskrif-
stofu var skilgreint þannig:
Kynning á nýjum atvinnusvæðum og frekari
þróun eldri atvinnusvæða í samvinnu við fyrirtæk-
in;
Kynning á Kópavogi og búsetumöguleikum þar;
Ráðgjöf og aðstoð við fyrirtæki.
Starfsemi markaðsskrifstofunnar hefur síðan verið
að mótast. Efnt hefur verið til átaksverkefna í fél-
agi við atvinnurekendur, haldin ráðstefna um fjár-
festingar í nýju atvinnuhúsnæði, nýjum fyrirtækjum
veitt aðstoð við skráningu og stofnskjöl, fyrir-
tækjum sem flytja vilja í Kópavog veitt aðstoð við
leit og útvegun á húsnæði og minni fyrirtæki hafa
fengið rekstrar- og markaðsráðgjöf og aðstoð við
öflun viðskiptasambanda. Á kynningarsviðinu má
nefna útgáfu fréttabréfs, upplýsingavef fyrir Kópa-
vog á Internetinu og Kópavogsdaga sem hafa
þann tilgang að kynna nýjum íbúum þjónustuna
sem í boði er í þessum ört vaxandi bæ. Þá hefur
markaðsskrifstofan unnið úttektir og hagkvæmni-
athuganir, m.a. vegna endurvinnslu á sorpi.
Atvinnumálanefnd Kópavogs hefur undanfarinn
áratug haft frumkvæði að stórum matvælasýning-
um í Kópavogi. Markaðsskrifstofan annast sýning-
arhaldið og hefur um það samvinnu við fagfélögin
í matvælaiðnum, Hótel- og matvælaskólann í
Kópavogi og Ferðamálasamtök höfuðborgar-
svæðisins. Fleiri sýningar eru á dagskrá, m.a. ís-
lenska sjávarútvegssýningin sem hefur verið flutt í
Kópavog.
NÝIR TÍMAR
Margir halda því fram að stjórnmál og atvinnu-
rekstur fari ekki saman. Það er rétt að því leyti, að
atvinnurekstur sem lýtur lögmálum markaðarins
þrífst oft illa á pólitískum forsendum. Það staðfesta
dæmin sem ég nefndi hér í upphafi og fjöldi ann-
arra dæma sem allir þekkja. Að hinu leytinu er full-
yrðingin röng því að hlutverk stjórnmálanna er að
skapa skilyrði fyrir heilbrigðan rekstur og liðka til
þannig að gangverk atvinnulífsins geti gengið
snurðulaust. Nýir tímar eru að renna upp. Opið
þjóðfélag með greiðum aðgangi að hverskyns
upplýsingum og sífellt aukinni samkeppni fyrir-
tækja, er veruleikinn sem við búum við í dag. Það
eru ekki einungis þjóðlöndin sem etja kappi um
íbúa og atvinnu. Borgir og jafnvel borgarhlutar
keppa um atvinnutækifærin og velmegun íbúanna
er undir árangri stjórnendanna komin.
Þessum nýju tímum verður að mæta með nýjum
vinnubrögðum og menn þurfa að læra að vinna
saman.
15