Úrval - 01.06.1945, Síða 122
120
ÚRVAL
þar enn; steinvirki voru enn á
götum þorpanna og hvassir
steinar á akbrautinni ómuldir
af umferðinni; brunnir skrið-
drekar og brotnir vagnar höfðu
ekki verið færðir af þjóðvegin-
um; kýrnar á engjunum, sem
lágu afvelta með fæturna upp í
loftið, voru svo nýlega dauðar,
að ekki lagði enn af þeim neina
nálykt; í kringum byssur óvin-
anna lá enn ýmskonar farang-
ur hermanna. Ég veit ekki
hvemig á því stendur, en Þjóð-
verjar virðast alltaf fara úr
yfirhöfnum sínum, áður en þeir
flýja eða falla.
Af öllu þessu mátti greina,
að orustan væri nýafstaðin —
og einnig af nýlátnum hermönn-
um, sem virtust aðeins sofa.
Einnig var óhugnanleg kyrrð
yfir öllu. Venjulega berst or-
ustugnýrinn mílur vegar. En í
hraðri sókn ríkir oft kyrð að
baki. Þjóðverjar börðust af
kappi, unz þeir sáu sér ósigur
vísan; þá gáfust sumir upp, en
aðrir flýðu langar leiðir. Skot-
hríðin hætti. Orustuvélar okkar
eltu óvinina, og þeir sem ekki
tóku beinan þátt í bardaganum,
drógust langt aftur úr. Það var
ekkert nema verksummerkin,
dauðar rústir og brakið, sól-
skinið, blómin og þögnin. Manni
fannst maður vera ákaflega
einmana. Allt var dautt —
menn, vélar og dýr — maður
sjálfur var einn eftir á lífi.
Einn eftirmiðdag ókum við
um landssvæði eins og það, sem
hér hefir verið lýst. Litlu sveita-
þorpin voru rústir einar - átak-
anlegar hrúgur rjúkandi rústa.
Við ókum inn í þorpið Le
Mesniltore, yndislegt þorp gam-
alla steinbygginga. Það hafa
ekki verið þarna meira en fimm-
tíu hús og öll voru hrunin.Grjót
og virflækjur tepptu allar göt-
ur. Grásvartar húsatóftir log-
uðu enn. Lík lágu á götunum og
hjálmar og brotnir rifflar um-
hverfis þau. Það var engin
sál í þorpinu og þar ríkti dauða-
kyrrð.
Við stönsuðum um stund, en
ókum síðan mílufjórðung eða
svo út fyrir þorpið. Skurðirnir
voru fullir af líkum. Við ókum
kringum eitt, sem vantaði bæði
höfuð, handleggi og fætur.
Við störðum á þessa sjón og
mæltum ekki orð. Við báðum
ökumanninn að fara hægt, því
að þögnin var tortryggileg. Eng-
an lifandi mann var að sjá og
enga hreyfingu.
Þegar ég sá engan og heyrðí