Heima er bezt


Heima er bezt - 01.09.2006, Blaðsíða 41

Heima er bezt - 01.09.2006, Blaðsíða 41
Talið er að fjöldi þessara uppreisnarþræla hafi farið yfir 70 þúsund þegar flest var. Erfítt reyndist að sjá öllum þessum skara fyrir vistum og öðrum nauðsynjum, en Spartacus réð fram úr hverjum vanda af miklum hyggindum, skipulagði ránsferðir í allar áttir og sá öllu vel borgið um skeið. En stærsta vandamál hans var þó alla tíð að halda liðinu saman, því að flokkurinn var ærið sundurleitur og óstýrilátur. Hann lagði sig líka fram um að þjálfa liðið og búa það sem best undir átök. Flestir fengu æfingu sem fótgönguliðar, en einnig kom þessi slyngi foringi nokkru riddaraliði á fót. Ráðamenn í Róm tóku fréttum af þessari þrælauppreisn með ró í fyrstu. Þrælar voru sem sé alltaf að efna til uppþota og venjulega reyndist nóg að senda lítinn herflokk til að berja slíkt niður. En áhyggjur valdamanna jukust brátt, því að rómverskir hermenn biðu hvem ósigurinn á fætur öðmm fyrir þessu þrælaliði, sem bæði reyndist vel vopnum búið og einnig stjómað af mikilli herkænsku. Breiddist því þessi þrælauppreisn brátt út um allt í sunnanverðu landinu og varð ástandið þá meira en lítið ískyggilegt. Báðir ræðismenn ársins 72 vildu freista þess að vinna bug á þessum ófögnuði sem ógnaði ríkinu og héldu með hersveitir sínar á vettvang. Kom þá til mikilla bardaga, en þeim lauk með því að stjómarherinn neyddist til að hörfa fyrir Spartacusi og mönnum hans. En þrátt fyrir stundarsigur gerði Spartacus sér ljóst að vonlaust væri að berjast gegn rómverska ríkinu til lengdar. Hann hafði líka aðeins ætlað sér að berjast til frelsis og komast burt frá Italíu og heim. Hann lagði því upp með flokk sinn og hélt norður eftir landinu, þar sem hann vann enn einn sigur á rómversku herliði, svo að leiðin burt frá Italíu virtist standa opin. En þá brast samheldni manna hans. Þeir neituðu að halda lengra norður og heimtuðu í staðinn að snúið yrði við, svo að þeir gætu tekið upp fyrra ræningjalíf sitt. Velgengnin hafði stigið þeim svo til höfuðs að þá tók jafnvel að dreyma um að hertaka sjálfa Rómarborg. Spartacus vildi þá ekki snúa baki við félögum sínum og fylgdist með þeim aftur suður á bóginn. Við þessi tíðindi greip urn sig mikil skelfíng í Róm og öldungaráðið fól í skyndi auðmanninum Crassusi að taka að sér yfirstjóm hersins. Hann tók þegar að endurþjálfa liðið og beitti mikilli hörku til að stæla menn sína til áræðis og hreysti. Ekki lagði hann til atlögu við þrælaherinn þá þegar, heldur veitti hópum þeirra eftirför og eyddi smáflokkum þeirra þegar tækifæri gafst. Með tímanum komst líka los á fylkingar þrælanna og tóku þá sumir hópar þeirra að stunda ránsferðir og dreifðu sér þá til ýmissa átta. Eftir þessu hafði hinn varkári Crassus beðið. Skyndilega herti hann sókn sína og tókst þá að umkringja þrælaherinn, svo að hvergi var undankomuleið. Spartacus vildi þá freista þess að brjótast út úr herkvínni og hófst þá grimmileg ormsta, þar sem hvergi voru gefin grið. Spartacus sýndi af sér fádæma hreysti og varpaði sér hvað eftir annað inn í þröngina þar sem harðast var barist. Hlutu ljölmargir sár og bana af höggum hans áður en yfír lauk. En fylkingamar kringum hann riðluðust og sóttu þá rómverskir hermenn að honum úr öllum áttum. Tók hann um síðir að mæðast mjög af þreytu og sámm. Loks gat hann ekki lengur haldið sér uppi og barðist þá um langa hríð á Kvikmyndaleikarinn Kirk Douglas í hlutverki SPARTACUSAR. hnjánum. Að endingu lenti kastspjót á honum miðjum og fór í gegnum hann, svo að þá féll hann niður dauður. Eftir að foringinn var fallinn reyndist Rómverjum auðvelt að sigra þrælaherinn. Sagt er að um 60 þúsund þrælar hafi fallið í ormstunni, en sex þúsund vom teknir til fanga og síðan krossfestir meðfram veginum frá Capúa til Rómar, þar sem þeir héngu lengi öðrum þrælum til viðvörunar. Fátæklegar leifar þrælahersins komust undan á flótta, en lentu þá brátt í flasinu á Pompeiusi hershöfðingja, sem þar var á ferðinni með mikinn herflokk. Var sagt að Pompeius hefði eytt þrælahernum svo gjörsamlega að enginn hefði undan komist. Þannig lauk uppreisn Spartacusar, mestu og sögufrægustu þrælauppreisn fomaldarinnar, með algjörum ósigri. En minningin um þennan magnaða skylmingaþræl hefur lifað um aldir og orðið yrkisefni hjá skáldum og rithöfundum og nú í seinni tíð hafa verið gerðar áhrifamiklar kvikmyndir um þennan kraftmikla og frelsisunnandi Þrakverja. Heima er bezt 465

x

Heima er bezt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heima er bezt
https://timarit.is/publication/380

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.