Heimili og skóli - 01.03.1949, Blaðsíða 11

HEIMILI OG SKÓLI
31
á pappírsspjald, og barnið fór ofan í
hvern bókstaf með vísifingri og löngu-
töng. Á þennan hátt kom hreyfingin
upp í úlnlið og olnboga. í hvert sinn,
sem barnið hefur farið ofan í orð, er
fyrirmyndin tekin, og barnið reynir
að segja orðið og skrifa það. Mistekst
þetta, er byrjað á nýjan leik. Eftir
orðaæfingar koma setningar.
Nemendur G. F. og H. K. voru
meðalgreind börn, eða vel það, en
aðferðin hefur einnig gefizt vel í
kennslu vangefinna barna.
Helen Keller leggur mikla áherzlu
á, að börnin eigi aðgang að skólabóka-
safni og velji sjálf þær bækur, sem þau
langar til að lesa.
Það má helzt finna þessari aðferð
til foráttu, að hún tekur langan tíma,
og fæstum er eðlilegast að læra með
aðstoð hreyfiskynjunar handleggs-
vöðvanna.
Schmith Phisedelchs-aðferðin.
Þessi aðferð er dönsk og aðeins sex
ára gömul, svo að reynslan hefur ekki
skorið úr um kosti hennar og galla.
Lestrarbók Schmith Phisedelchs er 59
blaðsíður, og Storm P., teiknarinn
frægi, hefur myndskreytt hana. Á
hverri blaðsíðu er eitt verkefni, og
þegar lestri bókarinnar er lokið, á
barnið að vera læst.
í fyrsta verkefni eru sérliljóðarnir,
í öðru bætast fyrstu samhljóðarnir, t.
d. b, við. í 28. verkefni koma fyrstu
opnu atkvæðin, með tveimur bókstöf-
um í hverju atkvæði. í 31. verkefni
koma tvöfaldir samhljóðar og í 33.
lokuð atkvæði. Frá hljóðfræðilegu
sjónarmiði er þetta gott kerfi, en frá
sálfræðilegu er það dálítið skrýtið.
Schmith Phisedelch hirðir ekki um
endurtekningar í lestrarbók sinni.
Stöfunaraðferð og orðmynda.
Þessi aðferð var notuð löngu fyrir
Krists burð; nú er farið að nota hana
á ný. Orðmyndin er einnig fulltrúi
hljóðasambanda.
Fyrsta stigið er að tengja bókstafi
orðmyndum, og er það gert á þann
liátt, að mynd eða tekning af þeim
hlut, sem læra skal heiti á, er sýnd,
og fyrri hluti heitisins er kynntur
strax, t. d. hreið(ur).
Næsta stig er allt orðið, og þriðja
stigið er lestur.
Gates-aðferðin.
Gates-aðferðin hefst á orðinu, er
nokkur orð eru lærð; eru þau sett
saman í setningar og stuttar sögur.
Gates leggur áherzlu á, að orðin hljóti
sem fyrst merkingasambönd í huga
barnanna.
Gates notar myndakort, mynda-
orðabók, vinnubók og lestrarbók.
Á myndakortunum er mynd og orð
öðrum megin, en orðið eitt hinum
megin. í myndaorðabókinni eru
teikningar, sem skýra orðin, nafnorð
skýrast með einni teikningu, sagnir
með fleiri. Erfiðast er að myndskýra
fornöfn, en Gates tengir þau nafnorð-
um og skýrir þau á þann hátt með
teikningum. Einstaka orð er ekki hægt
að myndskýra; þau koma fyrir undir-
strikuð í lesmálinu. Mynda-orðabókin
skýrir aðeins 300 orð, svo að hún hef-
ur aðeins gildi í byrjunarkennslu.
í vinnubókinni eru bæði „ný“ og
„gömul“ orð og orðasambönd. Loks
kemur lestrarbókin, sem fylgir sömu