Heimili og skóli - 01.03.1949, Blaðsíða 13

HEIMILI OG SKÓLI
33
PÁLÍNA JÓNSDÓTTIR:
Sérkennsla og séruppeldi
Pálína Jónsdóttir er ung kennslukona, sem
stundar nú framhaldsnám í Sviss. Leggur
hún þar einkum stund á að kynna sér
kennslu og meðferð vangefinna barna, eða
þeirra, sem þurfa öðruvísi uppeldi og
kennslu en önnur börn. Hún hefur nú sent
Heimili og skóla grein um þetta efni, og
kann ég henni þakkir fyrir.
Ritstj.
Flestir kennarar rnunu eiga við þá
erfiðleika að etja, sem skapast af mis-
munandi gáfnafari og vinnuafköst-
um nemenda þeirra.
í bekknum eru gáfnatregir nem-
endur, sem ómögulega geta fylgzt með
venjulegri kennslu. Þótt kennarinn
geri sitt bezta til að hjálpa þeim áfram,
jafnvel á kostnað gáfaðri og skilnings-
betri barnanna, dugar það ekki til.
Þeir eru og verða slóðarnir í bekkn-
um, kennaranum til ama og sjálfum
sér til leiðinda, því a. m. k. sumir þess-
ara nemenda líða við það að vera allt-
af Jreir lélegustu í bekknum, þurfa að
sitja tíma eftir tíma og reyna að skilja
og fylgjast með, en vera jafn nær eftir
sem áður.
Allt eftir því umhverfi, sem þessi
börn lifa í, heimilisástæðum og félags-
skap, mótast svo skapgerð þeirra.
Njóti þau sín af einliverjum ástæðum
vel á meðal leiksystkina sinna og búi
við ástúð og umhyggju góðs heimilis,
er hættan ekki svo mikil. Þá skortir
þau aðeins þekkingu í skólanámsgrein-
unum, þekkingu, sem hvort sem er
týnist að miklu leyti niður og hægt er
að bæta upp seinna í störfum daglega
lífsins. Óneitanlega væri betra að þessi
gáfnasljóvu börn væru í sérdeildum,
þar sem kennsluhraðinn og námsefnið
væri miðað við þeirra hæfi og allt
kapp væri lagt á að búa þau undir
lífsstörf sín, sem oftast liggja á hag-
nýtum sviðum.
En fyrir hinn hópinn, sem enga
ánægju hefur af náminu, sem líka
verður út undan í leik skólasystkin-
anna og í þokkabót á kannske lélegt
heimili, fyrir þann hóp eru sérdeildir
ekki aðeins æskilegar, heldur nauð-
synlegar. Skólinn verður að gera
skyldu sína og veita þessum börnum
atlivarf og ánægju nokkrar stundir úr
deginum. En það getur hann bezt með
því að hafa sérdeildir fyrir þau, þar
sem þau eru á meðal jafningja sinna
og þurfa því ekki alltaf að finna til
vanmáttar síns. Þar, sem námsefnið er
gefið í smáskömmtum, margendur-
tekið á mismunandi hátt, og allt nám-
ið gert aðgengilegt fyrir þeirra litlu
námshæfileika.
Auðvitað verður ekki með þessu
móti komizt yfir allt tilskilið náms-
efni livers bekkjar, og í mörgum til-
fellum mun árangurinn ekki verða
stórfenglegur, ef aðeins verður litið á
einkunrlirnar. En það, sem ég tel mest
um vert, ætti að nást: Að börnin hafi
ánægju af skólagöngunni, læri vel það
litla, sem þau læra, og eignist dálítið
af ómissandi sjálfstrausti.