Úrval - 01.08.1974, Blaðsíða 5

DAUÐINN GÆLIR . . . .
3
og eyðileggingu. Þeir, sem bezt
þykjast vita og gerzt hafa athugað,
telja þar öllu lífi lokið eftir örfá
þurrkaár í viðbót.
AUÐN í
EYÐIMÖRKINNI.
Síðastliðið haust dvaldist ég sex
vikur í Sahel í vesturhlutanum.
Hvar sem ég kom bæði í Mauri-
taníu, Senegal, Mali, Efri-Volta og
Niger blasti viðurstyggð eyðilegg-
ingarinnar við augum.
Strax á fyrsta degi gafst ég upp
við að telja hræ þeirra dýra og
beinagrindur, sem lágu meðfram
öllum vegum, og dauð og deyjandi
tré, sem beygðu fúnar og skræln-
aðar greinar yfir akra og líflausa
runna. í Niamey, höfuðborg Niger.
mætti ég einum stoltum ættarhöfð-
ingja af hirðingjum Tuareg, sem
hafði reikað 700 mílur, alla leið
frá Timbuktu í leit að fæðu og
jarðað einn ættingjann eftir annan
á leiðinni.
Tylftir þorpa, þar sem ég kom,
voru algjörlega yfirgefin. Þar sem
enn bjó fólk, sögðust bændur hafa
orðið að éta allt sáðkornið, áður
en því var sáð, svo að auvitað
gæti engin uppskera orið af hirsi
á næstunni. í flóttamannatjöldum
hirðingja, sem voru þó nánast strá-
þaktar leirhrúgur kringum þessi
þorp, var hrúgað saman konum og
börnum, karlmenn voru horfnir
með það síðasta af búfénu, sem
þeir reyndu að bjarga.
Hjarðir þessara hirðingja eru
kjöt þeirra og mjólk, áburðargrip-
ir, húðir í tjöld, ull í klæðnað, brúð-
gjöld og arfur til afkomenda. Nú
eru 90 prósent þessra hjarða horfn-
ar — dauðar.
Þegar ég kom til Norður-Mali,
hafði herforingjastjórnin bannað
erlendum verkamönnum og gestum
að veita hjálp í þessum flótta-
mannabúðum. En mér var sagt frá
börnum, sem væru alein í tjaldi
yfir líki móður sinnar og biðu eftir,
að hún vaknaði og færi á fætur.
Eymdin utan tjaldanna var þó
næsta nóg. í Gao sátu hirðingjar
eins og meðvitundarlausir á sand-
stráðum strætunum, með höfuð á
hnjám, of máttfarnir til að geta
lyft hönd til að biðjast ölmusu.
Aldrei mun ég gleyma einu barni
þriggja ára, sem ég sá í litlu sjúkra
húsi. Það var ekki stærra en ný-
fætt. „Hann deyr í kvöld“, sagði
hjúkrunarkonan og sneri sér að
næsta. „Hér er annar, sem er von
um að bjarga".
Til að bæta úr þessu böli
streymdu inn gjafir í fyrra, sem
námu 625 þúsund tonnum af korn-
mati, þar af 256 frá Bandaríkjun-
um. En að koma korni þangð, sem
aþess vr mest þörf, er erfiðara en
orð fá lýst. í Mauritaníu eru innan
100 mílna, sem megi telja vegi um
af um 411 þúsund fermílna svæði
— en Mali og Efri-Volta, sem eru
alveg inni í landi Sahel hafa járn-
braut til hafs. Tugir þúsunda af
Sahel-búum létust á leiðinni til
hjálparstöðvanna. Enn fleiri mundu
samt hafa 'farizt, ef ekki hefði ver-
ið hægt að skipuleggja flug á veg-
um alþjóðaeftirlits, þar sem flug-
vélar fluttu birgðir til staða, sem