Goðasteinn - 01.09.1970, Side 78
Jón R. Hjálmarsson:
Æska og landvernd
Ávarp á Álfaskeiðshátíð 1970
Mér er mikill vandi á höndum að ávarpa ykkur hér á hátíð Ung-
mennafélags Hrunamanna, því að á þessum slóðum eru menn
sagðir snjallari og meiri ræðuskörungar en almennt gerist í land-
inu, nema ef vera kynni í Þingeyjarsýslu.
En hvað sem þessum mikla vanda líður, hlýt ég að þakka
þann heiður, sem þið sýnið mér með því að biðja mig að segja
hér nokkur orð, og bið ykkur á móti að taka viljann fyrir verkið.
Að sjálfsögðu mætti ræða um margt á samkomu sem þessari,
en það sem mér virðist einkum vera umræðuefni manna á meðal
þessa daga og vikur er margvísleg landverndarstarfsemi og er
það vel. Landvernd er nýjung með okkur og hefur hér löngum
verið næsta óþekkt hugtak. Forfcður okkar áttu fullt í fangi mcð
að bjarga sér og sínum í harðri baráttu við óblíð kjör. Þeir létu
greipar sópa um náttúrugæði og nytjuðu landið, eftir því sem
þeir höfðu þekkingu og getu til, og lifðu af. En þar munaði oft
mjóu, og oft var baráttan fórnfrek. Þess vegna var heldur ekki
um neinar landverndarhugmyndir að ræða fyrr en á allra síðustu
tímum, er meiri þekking og mildari lífsbarátta veitir okkur tóm
til að skyggnast til fleiri átta í senn og sjá yfir stærra svið en fyrr-
um.
Rányrkja hefur því verið stunduð hér á landi frá upphafi vega
og fram á okkar daga. En með rányrkju er það svo, að meira er
tekið frá landinu hcldur en gefið er í staðinn. Sjá allir, hversu
óheillavænlegt slíkt framferði hlýtur að vera til lengdar. En góðu
heilli hafa nú orðið straumhvörf í viðhorfi okkar til landsins og
76
Goðosteinn