Úrval - 01.12.1980, Blaðsíða 108
106
ÚRVAL
Hvorugt þeirra hefur nárafellinguna
(hold frá afturfótum að kviðnum),
sem önnur hófdýr hafa. Þessar tvær
dýrategundir eru líka þær einu á
meðal ferfætlinga sem ganga á þann
hátt að þær hreyfa fram- og afturfót
sömu hliðar samtímis fram.
Öldum saman var gíraffinn þekkt-
ur sem „kamelbarðinn”, (camel-
opard) — að hluta til kamel-
dýr, og vegna doppanna, að
hluta til hlébarði. Nafnið gíraffi er
komið af arabíska orðinu „zarafa”,
sem meðal annars þýðir „sá
sneggsti”. 1755 lýsti Samuel Johnson
dýrinu svo: „hann er hærri en fíll, en
ekki jafnsver.”
Gíraffar hafa aðeins 7 hálsliði,
(sama fjölda og mýs og menn), en
hver þessara hálsliða er að sjálfsögðu
mjög langur. Það er eins og Daisy
hafí að minnsta kosti 70 barkakýli, og
þegar hún kyngir, þá er hægt að
fylgjast með ferð mjólkurinnar (eða
hvers sem er), niður háls hennar.
Gíraffínn, jórturdýr eins og kýrin,
jórtrar með því að láta ákveðinn hluta
tuggunnar renna til baka upp I
munninn. Það erí raun dáleiðandi að
fylgjast með hringrásinni I hálsi Daisy
þegar hún er að jórtra. Þá, ef hún hættir
að jórtra eitt andartak eins og til
dæmis þegar hún einbeitir sér að því
að fylgjast með hreyfingu I fjarska —
tútna vangar hennar út eins og á
barni með hettusóttina.
Gíraffar ná kynþroska — og
fullorðinsaldri á fjórða ári.
Meðgöngutími þeirra er 15 mánuðir.
Nýfæddur kálfur er tveir metrar á
hæð og vegur að minnsta kosti 63
kíló.
Þeir eru sagðir vera gáfaðastir allra
nófdýra. Að minnsta kosti virðist
Daisy vera afar snjöll og fljót tii. En
hún fer samt sem áður sínar eigin
leiðir. Hún sýnir okkur áhuga og
nýtur návistar okkar, en I fari hennar
er ekkert sem hlýðni heitir, og hún
leitar aldrei samþykkis okkar eins og
hundar, birnir eða apar gera svo oft.
Engir tveir gíraffar eru eins —
munstur felds þeirra em I raun
fingraför þeirra. Jock og ég getum
auðveldlega þekkt Daisy frá öllum
öðmm gíröffum vegna fiðrildanna á
makka hennar.
Fyrir þúsundum ára snöruðu
Afríkubúar gíraffana eða læddust
fótgangandi að þeim og réðust síðan
að þeim með spjótum og eitmðum
örvum. I mörgum tilfellum voru þeir
ekki einungis drepnir vegna kjötsins
og húðarinnar (sem hægt er að gera
úr afbragðs vatnsfötur, vatnsflöskur
og sandala), heldur einnig vegna
halans, sem margir þjóðflokkar
notuðu sem stöðutákn fyrir foringja
sína og þjóðhöfðingja. Langt, svart
hárið I halanum er enn þá mikils
metið I sambandi við armbandagerð.
Jock og ég fundum eigi alls fyrir
löngu gíraffa, liggjandi dauðan inni I
runnum. Hann hafði verið skotinn I
algjöm leyfísleysi, aðeins til að veiði-
þjófurinn gæti búið sér til armband
úr hámm halans og selt fyrir sex
Kenya skildinga (500 ísl. krónur).