Lögmannablaðið - 2024, Blaðsíða 26

26 LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 02/24
Í bókinni Hæstiréttur í hundrað ár kemur fram að tveir dómarar hafi skorið
sig úr með sératkvæði í þessi hundrað ár, þú og Jón Steinar Gunnlaugsson,
með um og yfir 30 sératkvæði á ári. Fannst þú fyrir skoðanamun á túlkun
laga í Hæstarétti?
Ég skrifaði oft lengri röksemdatexta en almennt var gert í
dómum þegar ég hafði framsögn og lenti oft í því gagnvart
samstarfsmönnum að þeim þótti nóg komið. Ég var vanur
smámunasemi í samningum, að loka fyrir öll göt. Ég vildi oft
að sá sem tapaði máli sæi að það hefði verið hlustað á hans rök
en þeir voru nú ekki alltaf hrifnir af þessu og töldu mig vera
að slá úr og í. Ég las líka texta félaga minna af kostgæfni og
var ekki sístur í að gera athugasemdir, sem gátu leitt til þess að
lengri tími færi í að ræða endanlegt orðalag.
Um sératkvæðin átti það oftast við að ég hafði hreinlega aðra
skoðun á lögunum en félagar mínir í sumum málaflokkum. Þar
á meðal voru mál um örorkubætur vegna vinnuslysa, þar sem
ég taldi eðlilegt að grunnábyrgðin lægi hjá vinnuveitanda, sem
ætti að skipuleggja vinnuna og væri að fela starfsmönnum að
taka áhættu sér í hag. Þessi mál voru fjölmörg og dæmd í fimm
manna dómi vegna þess að um háar upphæðir væri að tefla,
þar til félagarnir sáu að með því að beina málunum í þriggja
manna dóm vegna einfaldra málavaxta gátu þeir losnað við
kvabb mitt í þágu hinna slösuðu starfsmanna.
Hið sorglega er að viðhorf meirihlutans til vinnuslysa leiddi til
þess að breyta þurfti skaðabótalögum árið 2009, væntanlega
vegna þrýstings frá Eftirlitsstofnun EFTA (ESA), þó að þess
sjáist ekki merki í greinargerð með lagafrumvarpinu. Með
lögunum var höggvið skarð í þá meginreglu, að um ákvörðun
skaðabótaskyldu væru það dómstólarnir sem valdið hefðu án
beinna afskipta löggjafans.
Ég var líka oftast aktífur þegar mál voru flutt og spurði mikið í
dómsal eins og Jón Steinar mun hafa gert síðar. Þetta stuðlaði
að því að félagarnir töldu mig ekki nógu formfastan.
Í lokin: Ertu enn að praktísera?
Ég get því miður ekki sagt það. Ég keyrði mig í hálfgert þrot fyrir
tveimur árum en vann fram að því á skrifstofu heima, aðallega
í þýðingum en var þó smávegis í lögfræðistörfum. Ég reyndi
líka að fylgjast með störfum Feneyjanefndar Evrópuráðsins (the
Venice Commission) en þar var ég fastafulltrúi Íslands í mörg
ár meðfram dómarastörfunum og er enn varafulltrúi. Ég sótti
fjölmarga fundi í Feneyjum og víða í löndum Austur-Evrópu
sem þurftu aðstoð við að breyta lögum í lýðræðisátt eftir fall
Berlínarmúrsins. Ég fylgdist með fjarfundum á Covidtímanum
og er nú á leið til Feneyja á júnífund nefndarinnar eftir langa
fjarveru. Það verður gaman og gefandi að hitta aftur gamla félaga
og kynnast nýjum. Ætli ég verði ekki aldursforseti þessa fundar!
Eyrún Ingadóttir
Hjörtur fór á fund Feneyjarnefndar Evrópuráðsins nú í júní.